مكروهات احرام - مناسک حج همراه با حواشی مراجع معظم تقلید نسخه متنی

ب ـ بعد از هر نماز واجب و مستحب.

ج ـ وقت رسيدن به سواره.

د ـ هنگام بالا رفتن از تلّ يا سرازير شدن از آن.

هـ ـ وقت سوار شدن يا پياده شدن.

و ـ آخر شب.

ز ـ اوقات سحر.

زن حائض و نفساء⁽⁵⁷³⁾ نيز اين تلبيه ها را بگويند.

و شخص متمتع تلبيه گفتن او در عمره مستمر خواهد بود تا آنكه خانه هاى مكه را ببيند. و اما تلبيه حج تا ظهر روز عرفه مستمر است.

مكروهات احرام

[م ـ] مكروهات احرام چند چيز است:

1ـ احرام در جامه سياه،⁽⁵⁷⁵⁾ و أفضل احرام در جامه سفيد است.

2ـ خوابيدن محرم بر رخت⁽⁵⁷⁶⁾ و بالش زرد رنگ.

3ـ احرام بستن در جامه چركين و اگر جامه در حال احرام چرك شود بهتر آن است كه مكلف مادامى كه در حال احرام است آن را نشويد.

4ـ احرام بستن در جامه راه راه.

5ـ استعمال حنا⁽⁵⁷⁹⁾ پيش از احرام در صورتى كه اثر آن تا حال احرام باقى بماند.

6ـ حمام رفتن⁽⁵⁸⁰⁾ و أولى آن است كه محرم بدن خود را با كيسه و مثل آن نسايد.

7ـ لبيك گفتن محرم در جواب كسى كه او را صدا نمايد.

فصل سوم :
مُحرّمات احرام

اول ـ شكارصحرايى كه وحشى باشد، مگردرصورتى كه ترس داشته باشد از آزار آن.

[م ـ] خوردن گوشت شكار بر محرم حرام است چه خودش شكار كند يا غير خودش، چه محرم شكار كند يا غير محرم.

[م ـ] نشان دادن شكار را به شكارچى حرام است و همينطور اعانت او به هر نحوى حرام است.

[م ـ] اگر محرمى صيد را ذبح كند در حكم⁽⁵⁸⁴⁾ ميته خواهد بود بنابر مشهور، و به احتياط واجب⁽⁵⁸⁵⁾ هم درباره محرم و هم محل.

[م ـ] شكار دريايى مانع ندارد، و آن حيوانى است كه تخم و جوجه، هر دو را در دريا كند.

[م ـ] ذبح و خوردن حيوانات اهلى مثل مرغ خانگى و گاو و گوسفند و شتر مانع ندارد.

[م ـ] پرندگان، جزء شكار صحرايى مى باشند و ملخ نيز در حكم شكار صحرايى است.

*** [م ـ] اگر پرنده اى كه نزد او است « پر » در نياورده يا پر او را چيده اند واجب است آن را حفظ كند تا پر درآورد و آن را رها كند، بلكه بعيد نيست كه واجب باشد⁽⁵⁹⁰⁾ حفظ بچه صيد را، مثل آهو بره تا بزرگ شود و رها كند آن را.

[م ـ] هر شكارى كه حرام است، جوجه و تخم آن نيز حرام است.

بدان كه در شكار احكام بسيارى است و چون محل حاجت چندان نيست از بيان آنها خوددارى شد.

و اگر وقت تنگ است حج اِفراد⁽⁶⁰²⁾ بجا آورد و بعد از آن عمره مفرده بجا آورد، و احتياط بيشتر آن است كه سال ديگر حج را اعاده كند.

كفاره بر او واجب مى شود و كفاره⁽⁶⁰⁵⁾ بنابر احتياط واجب يك شتر است چه ثروتمند باشد يا نباشد.

[م ـ] اگر اين عمل بعد از وقوف به عرفات و مشعر واقع شد دو صورت دارد:

يكى آنكه قبل از تجاوز از نصف⁽⁶¹¹⁾ طواف نساء مرتكب شده، در اين صورت حج او صحيح است، و فقط بايد كفاره بدهد.

دوم آنكه بعد از تجاوز از نصف طواف نساء⁽⁶¹²⁾ مرتكب شده، پس حج او صحيح است و كفاره هم ندارد بنابر اقوى.

[م ـ] اگر زنى را از روى شهوت ببوسد كفاره آن يك شتر⁽⁶¹⁴⁾ است، و اگر بدون شهوت ببوسد كفاره آن يك گوسفند⁽⁶¹⁵⁾ است. و احتياط مستحب آن⁽⁶¹⁶⁾ است كه يك شتر كفاره بدهد.

[م ـ] اگر محرم نگاه كند به زن خود از روى شهوت و انزالش شود مشهور⁽⁶¹⁹⁾ آن است كه يك شتر كفاره است، ولى اگر از روى شهوت نباشد⁽⁶²⁰⁾ كفاره ندارد.

است و اگر انزالش شود احتياط⁽⁶²²⁾ آن است كه يك شتر كفاره بدهد اگرچه كفايت گوسفند، خالى از قوت نيست.

[م ـ] هريك از اين امور⁽⁶²³⁾ كه موجب كفاره است اگر با جهل به مسأله يا از روى غفلت يا از روى نسيان واقع شود به عمره و حج او ضرر نمى رساند و بر شخص كفاره نيست.

دهد كفاره بر خود اوست،⁽⁶²⁵⁾ و مرد بايد كفاره خودش را بدهد، و كفاره اى كه بايد بدهند گذشت.

سوم ـ عقد كردن زن از براى خود يا غير، چه آن غير، احرام بسته باشد يا نبسته باشد و محلّ باشد.

* [م ـ] جايز نيست⁽⁶²⁶⁾ شخص محرم شاهد شود از براى عقد گرچه آن عقد براى غير محرم باشد.

* [م ـ] احتياط آن⁽⁶²⁷⁾ است كه شهادت ندهد بر عقد اگرچه شاهد عقد شده باشد، در حال محرم نبودن،⁽⁶²⁸⁾ اگرچه جايز بودن آن خالى از قوت نيست.

* [م ـ] اقوى آن است كه خواستگارى كردن در حال احرام جايز است و احتياط⁽⁶²⁹⁾ در ترك است.

[م ـ] رجوع كردن به زنى كه طلاق رجعى داده است مانع ندارد.

[م ـ] اگر زنى را در حال احرام براى خود عقد كند با علم به مسأله، آن زن بر او حرام دائمى⁽⁶³⁰⁾ مى شود.

* [م ـ] احتياط آن است⁽⁶³³⁾ كه زن اگر احرام بسته باشد و مرد محرم نباشد و عقد كند او را، با او نزديكى نكند و طلاق دهد او را، و در صورت علم به مسأله او را طلاق دهد، و با او هيچ وقت ازدواج نكند.

* [م ـ] اگر كسى عقد كند زنى را براى محرمى و محرم دخول كند پس اگر هر سه عالم به حكم⁽⁶³⁴⁾ باشند بر هر يك آنها يك شتر كفاره است، و اگر دخول نكند كفاره نيست، و در اينحكم فرق نيست بين آنكه زن و عاقد محلّ باشند يا محرم، و اگر بعضى از آنها حكم را مى دانند و بعضى نمى دانند بر آنكه مى داند كفاره است.

پنجم ـ استعمال عطريات است از قبيل مشك و زعفران و كافور و عود و عنبر، بلكه مطلق⁽⁶³⁸⁾ عطر هر قسم كه باشد.

[م ـ] ماليدن عطر بر بدن و لباس جايز نيست و همينطور پوشيدن لباسى كه بوى عطر مى دهد اگرچه قبلا به آن عطر ماليده شده باشد.

[م ـ] خوردن چيزى كه در آن چيزى است كه بوى خوش مى دهد مثل زعفران جايز نيست.

[م ـ] اگر به پوشيدن لباس يا خوردن غذايى كه بوى خوش مى دهد اضطرار پيدا كند بايد⁽⁶⁴⁰⁾ دماغ خود را بگيرد كه بوى خوش به آن نرسد.

[م ـ] از گلها يا سبزيهايى كه بوى خوش مى دهد بايد⁽⁶⁴²⁾ اجتناب كند، مگر بعضى انواع كه صحرايى است، مثل « بومادران » و « درمنه » و « خزامى » كه مى گويند از خوشبوترين گلها است.

[م ـ] احتياط آن است كه از « دارچينى » و « زنجبيل » و « هل » و امثال آنها اجتناب كند اگرچه اقوى حرام نبودن آنها است.

[م ـ] از ميوه هاى خوشبو از قبيل سيب و به اجتناب لازم نيست، و خوردن آنها و بوئيدن آنها مانع ندارد، لكن احتياط⁽⁶⁴⁴⁾ آن است كه بوئيدن را ترك كند.

[م ـ] اقوى⁽⁶⁴⁵⁾ حرمت گرفتن دماغ است از بوى بد، لكن فرار كردن از بوى بد به تند رفتن عيب ندارد.

[م ـ] خريد و فروش عطريات اشكال ندارد لكن نبايد آنها را براى امتحان بو كند يا استعمال كند.

[م ـ] كفاره استعمال بوى خوش يك گوسفند است بنابر احتياط واجب.

[م ـ] مشهور آن است كه استعمال خلوق كعبه و آن چيزى است كه كعبه رابه آن خوش بو مى كنند حرام نيست، لكن چون معلوم نيست كه خلوق چيستاحتياط⁽⁶⁴⁹⁾ آن است كه اجتناب كند از بوى خوشى كه در كعبه است.

گوسفند كفايت كند، لكن احتياط در تعدد است، و اگر در اوقات متعدده استعمال كرد احتياط⁽⁶⁵²⁾ ترك نشود، و اگر بعد از استعمال كفاره داد و باز استعمال كرد واجب است كه باز كفاره بدهد.

ششم ـ پوشيدن چيز دوخته⁽⁶⁵⁴⁾ مثل پيراهن و زير جامه و قبا و امثال آنها.

[م ـ] چيزهايى كه شبيه به دوخته است مثل پيراهنهايى كه با چرخ يا با دست مى بافند يا چيزهايى را كه با نمد به شكل بالاپوش مى مالند مثل كليجه و پستك و كلاه و غير آن جايز نيست⁽⁶⁵⁵⁾ پوشيدن آنها.

[م ـ] هميانى را كه در آن پول مى گذارند اشكال ندارد به كمر ببندد هرچند دوخته باشد، و بهتر آن است كه قسمى كند كه بى گره باشد.

[م ـ] فتق بند اگر دوخته باشد براى ضرورت جايز است ببندد، لكن احتياط آن است كه كفاره بدهد.

[م ـ] اگر به لباس دوخته احتياج پيدا كرد جايز است بپوشد، ولى كفاره بايد بدهد.

[م ـ] جايز است گره زدن لباس احرام را ولى احتياط در گره نزدن است، و احتياط واجب آن است كه لنگ را بگردن گره نزنند.

[م ـ] جايز است كه لباس احرام را با سوزن يا چيز ديگر بعضى را ببعضى وصل كند گرچه احتياط در ترك است.

[م ـ] از براى زنها جايز است لباس دوخته هرقدر مى خواهند بپوشند و كفاره ندارد، بلى جايز نيست⁽⁶⁶⁵⁾ از براى آنها پوشيدن « قفازين » و آن چيزى بوده كه زنهاى عرب در آن پنبه مى گذاشتند و دست مى كردند براى حفظ از سرما.

[م ـ] كفاره پوشيدن لباس دوخته، يك گوسفند است.

* [م ـ] اگر يك قسم لباس بپوشد مثل پيراهن و كفاره بدهد و باز پيراهن ديگر بپوشد يا آن را كه پوشيده بكند و باز بپوشد بايد براى دفعه ديگر نيز كفاره بدهد.

* [م ـ] احتياط واجب آن است كه اگر چند لباس از يك نوع بپوشد⁽⁶⁷⁰⁾ مثل چند قبا يا چند پيراهن چه در مجلس واحد يا در مجالس عديده⁽⁶⁷¹⁾ براى هر يك كفاره بدهد.

[م ـ] حرام بودن سرمه كشيدن، به زن اختصاص ندارد و براى مرد نيز حرام است.

[م ـ] در اين حكم فرقى بين زن و مرد نيست.

[م ـ] نگاه كردن به اجسام صاف صيقل داده شده كه عكس در آن پيداست و نگاه كردن در آب صاف اشكال⁽⁶⁷⁹⁾ ندارد.

* [م ـ] در نظر كردن به آينه كفاره⁽⁶⁸³⁾ نيست لكن مستحب است كه بعد از نگاه كردن لبيك بگويد.