حماسه و جوانمردی در سیرت امام علی (ع) نسخه متنی

از حوادث عبرت آموز در جنگ صفين «بستن آب فرات» به روي لشكريان امام علي(ع) است. امام وقتي وارد صفين شد ديد كه نيروهاي نظامي معاويه كاملاً شريعه فرات را محاصره كرده اند. از آنجا كه امام (ع) مرد رزم است و انسانيت! ابتدا نامه اي به معاويه نوشت و او را از اين كار غير انساني بازداشت:«اين چه شيوه ناجوانمردانه اي است كه پيش گرفته و آب را در محاصره درآورده اي؟ موانع را برطرف كن تا در نظر ما بينديشي و اگر دوست داري وضع به همين منوال بماند و افراد بر سر آب بجنگند و سرانجام گروه پيروز از آن بهره گيرد ما هم سخني نداريم!!»1اين روش معاويه آن چنان غير انساني بود كه حتي مورد اعتراض عمروعاص قرار گرفت! ولي او كه ناجوانمردي ريشه در سيرت و رفتار او دارد به اين روش ادامه داد. سرانجام اميرمؤمنان علي(ع) با خطبه اي آتشين يارانش را بسيج براي بازپس گرفتن شريعه كرد و آنان با يك حمله برق آسا شريعه را تصرّف كردند. آن خطبه حماسي اين است: «قد استطعموكم القتال فاقرّو علي مذلة و تأخير محلّة أو روّو السيوف من الدماء ترووا من الماء فالموت في حياتكم مقهورين والحياة في موتكم قاهرين. الا و انّ معاوية قادلمة من الغواة و عمّس عليهم الخبر حتي جعلوا نحورهم اعراض المنية؛2 تحقيقا آنها از شما مي خواهند بر سر سفره جنگ مهمانشان كنيد و شما دو راه بيشتر پيش رو نداريد يا تن به مذلت دادن و فرو افتادن از منزلتي كه در آن هستيد يا سيراب كردن شمشيرها از خون و سيراب كردن خود از آب پس مرگ در زندگي توأم با مقهوريت و شكست شماست و زندگي در مرگ پيروزمندانه شما. بدانيد كه معاويه جماعتي از گمراهان را به ميدان جنگ كشيد و حقيقت حال از آنها پوشيده داشت تا آنجا كه گلوهاي خويش را آماج تيرها و شمشيرهاي مرگ آور ساخته اند.»پس از باز گرفتن شريعه برخي از ياران امام علي(ع) درصدد برآمدند مقابله به مثل كنند و آب را به روي لشكريان معاويه ببندند حضرت فرمود نه به خدا قسم با آنان مقابله به مثل نمي كنم. بستن آب و پيروزي از اين رهگذر شيوه ناجوانمردانه است. به ياري خداوند جوانمردانه با آنان خواهيم جنگيد و با شمشير پاسخشان خواهيم داد.3به هنگامي كه معاويه از عمروعاص پرسيد كه به نظر تو اينك علي(ع) با ما چگونه رفتار خواهد كرد؟ او گفت گمان من اين است كه او مقابله به مثل نخواهد كرد. او براي چيزي غير از اين آمده است!

اين سيرت درس آموز از آغاز تا پايان ماجرا نكات الهام بخش دارد كه برخي از آنها عبارتند از: