بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
در مقالات گذشته ضرورت آزادى تفكر و آزادى آن از محدوديتهاى ساختگى دراصول و فروع را بحث كرديم .اينك دراين نوشتاراز زاويه ديگر آزادى انديشه را مورد بحث قرار داده و سخن را در زمينه زدودن موانع و آفتها در راه انديشه پى مى گيريم .امتياز آدمى بر ساير موجودات به نيروى تعقل و تفكراست . بديهى است صرف انديشيدن براى انسان ارزش واهميتى درخور ندارد چه بسيارى ازانديشه ها كه راه به مقصود نبرده اند و بيراهه رفته اند و در وادى ظلمت زمين گير شده اند. نيروى انديشه آنگاه ازارزش واقعى برخوردار خواهد بود كه از آن در راه كشف حقايق خير و سعادت و تكامل استفاده گردد.اين وقتى ميسوراست كه راههاى انحراف انديشه و موانع صحيح انديشيدن را بخوبى دريابيم كه اين مقاله گامى است در همين راستا.
ويژگيهاى تفكر
1. وسعت عمل :
از ميان قوا و نيروهاى مختلف انسان نيروى تفكراز وسعت ميدان خاصى برخورداراست .انسان با نيروى تفكر در زمينه هاى گوناگون به كندوكاو مى پردازد و دامنه وسيعى را زير پوشش تفكر خود مى گيرد. با توجه به اين وسعت ميدان عمل و حساسيت موقعيت آن است كه بايد لغزشگاهها را شناخت و در هدايت انديشه دقت عمل داشت .
2. آفت پذيرى :
از آنجا كه تفكر وانديشه عملى ازاعمال انسان است همانند سايراعمال آفات و موانعى او را تهديد مى كند ازاين روى بايد شرايط صحيح انديشيدن را شناخت و در برابر آفات و موانع حساس بود. بايد توجه داشت نيروى تفكر به همان نسبت كه ازارزش ويژه و مقامى بالاتراز ساير قوا بيشتر و مساله آفرين تراست زيرا عمل انديشيدن با مغز و روان و آدمى سر كار داشته انحراف آن كانون فرماندهى و مركز هدايت انسان را دچار تزلزل كرده و در نتيجه ساير اعضاء و جوارح را متاثر مى سازد .
3. رشدپذيرى :
نيروى تفكر همانگونه كه عامل برترى و رشدانسان است خود نيز بهتراز ساير قواازاستعداد رشدپذيرى و نمو برخوردار است ازاين روى شناسائى عوامل رشد مى تواند نقش عمده اى در تكامل و تعالى آن داشته باشد.ضرورى و لازم است عواملى كه آدمى رااز تفكر باز مى دارد و همچنين عواملى كه راه درست انديشى را به روى انسان مى بندد بشناسيم و نسبت به عوامل و زمينه ها و شرائط لازم براى رشد و كمال نيروى انديشه شناخت پيدا كنيم تاازاين امانت الهى در حد مطلوب بهره بريم اهميت وارزش والاى اسلام به آزادى تفكر (كه در مقالات سابق از آن سخن گفتيم ) بدين معنى نيست كه اسلام به آن ارزش مطلق داده واو را در خط سير خود راها كرده بلكه اسلام از آفتها و عوامل تهديد كننده و تضعيف كننده اين نيرو غافل نبوده است در جهت رشد و كمال آن نيز راهنمائى هاى لازم را كرده است به حدى كه به جرات مى توان گفت هيچ مكتبى ماننداسلام به گونه اى جامع به انديشه آدمى توجه نكرده است . اسلام تفكر رااز همه ابعادش مورد دقت و عنايت قرار داده است . خصوص موانع تفكر و عوامل تضعيف كننده حاوى مطالب و فرامين ارزشمندى است كه دراين نوشتار به گوشه اى از آنهااشاره كرده و تفصيل آن را به تلاش پژوهشگران و خوانندگان واگذار مى كنيم . قبل از آن كه به اصل موضوع بپردازيم لازم است تصويرى اجمالى از خطاها و لغزشهاى انديشه و آنچه تاكنون در جهت حفظ آن از خطاها و لغزشهاانجام گرفته اشارتى شود تا آن جهتى را كه مقاله درصدد پى گيرى آن است متمايزتر و مشخص ترنمايد.
لطفا منتظر باشید ...
