4. رفق و مدارا در مواجهه با افرادى كه از نظر ايمان درجات متفاوتى دارند
موضوع تفاوت افراد در درجات ايمان نيز يكى از امورى است كه در سيره تربيتى معصومين(ع) مورد توجه است. آنان در رعايت تفاوت مذكور به دو جهت توجه داشتند: اولا، آنان چنان نبودند كه كسى را به دليل پايين بودن درجه ايمان در انزوا قرار بدهند و با او مصاحبت و مجالست نكنند. ثانيا، آنان از هر كس متناسب با درجه ايمانش توقعاتى داشتند و بيش از آن بر او تحميل نمىكردند. اينكه معصومين(ع) با اكثر شيعيان و ساير مسلمانان، بجز عدهاى خاص، معاشرت داشتند مؤيد اين مطلب است. در اين خصوص مىتوان به سؤال و جوابى كه بين امام صادق(ع) و يكى از شيعيانش واقع شده است اشاره كرد: يكى از شيعيان مىگويد در حضور امام صادق(ع) سخن در باره عدهاى مطرح شد. من به امام(ع) عرض كردم: ما از آنان بيزارى مىجوييم؛ زيرا آنان به آنچه ما قائليم قائل نيستند. امام(ع) فرمود: دوستدار ما هستند و به آنچه شما قائليد قائل نيستند و شما از آنان تبرى مىجوييد؟! گفتم: آرى. امام(ع) فرمود: اگر چنين است، ما هم از مزايايى برخورداريم كه شما از آنها بىبهرهايد؛ پس ما هم بايد از شما بيزارى بجوييم...؟ با آنها دوستى كنيد و از آنها بيزارى نجوييد. زيرا بعضى از مسلمانان از اسلام يك سهم و بعضى دو سهم و...بعضى هفت سهم دارند. سزاوار نيست بر دوش آنكه از اسلام يك سهم دارد به اندازه آنكه دو سهم دارد بار بگذاريم و همينطور بر آنكه از اسلام دو سهم دارد به اندازه آن كه سه سهم دارد و... . براى تو مثالى مىآورم. مردى همسايهاى نصرانى داشت. او را به اسلام فراخواند و اسلام را در نظر او زيبا جلوه داد و نصرانى مسلمان شد. نزديك سحر درِ خانه او را زد. نصرانى گفت: كيست؟ همسايه مسلمانش گفت: من هستم، فلانى؛ وضو بگير و لباسهايت را بپوش تا به نماز برويم. نصرانى تازه مسلمان شده چنين كرد و به مسجد رفتند و نماز خواندند تا فجر دميد. سپس نماز صبح را خواندند و ماندند تا آفتاب برآمد. نصرانى تازه مسلمان شده برخاست تا به منزل خويش برود. مرد مسلمان به او گفت: كجا مىروى؟! روز كوتاه است و تا ظهر چيزى نمانده است. به همين ترتيب او را تا ظهر و سپس تا عصر و مغرب و نماز عشا در مسجد نگاه داشت و سپس به اتفاق، به منزلهايشان بازگشتند. مرد مسلمان دوباره نزديك سحر، درِ خانه تازه مسلمان را زد. تازه مسلمان گفت: كيست؟ گفت: منم. برخيز؛ وضو بگير و لباس بپوش تا به مسجد برويم. گفت: برو كسى بيكارتر از من بجوى. من فقيرم و عيالوار. [امام(ع) در ادامه مىفرمايد] بر آنان سخت نگيريد. مگر نمىدانيد...كه امامت ما بر رفق و انس و وقار و... است. مردم را به دينتان و آنچه بر آن هستيد ترغيب كنيد. (وسائل الشيعة، ج11، ص427).
لطفا منتظر باشید ...
