دکتر عليرضا ميرزامحمد جاي بسي خوشوقتي است که با شکوفاي انقلاب اسلامي ايران، بسيار از مقولات اصيل و بنيادي در تحقيقات اسلامي مورد عنايت و توجه خاص پژوهندگان حوزهاي و دانشگاهي قرار گرفته است. از مهمترين اين مقولات، تدوين معجم المفهرسهايي بر مبناي کتب معتبر حديث نزد اهل تشيع است که سابقه اي نه چندان طولاني دارد و تاکنون تحقيقاتي شايسته تتبعاتي بايسته در اين خصوص صورت پذيرفته است که در اين مقال، مجال برشمردن تمامي آنها نيست. از جمله تحقيقات مدون و مطبوع در اين زمينه، کتاب المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه تأليف دو تن از فضلاي محترم حوزه علميه ؛ به نامهاي محمد دشتي و کاظم محمدي است که توسط مؤسسه انتشارات اسلامي؛ وابسته به جامه مدرسين حوزه علميه قم، انتشار يافته است. اين کتاب، در قطع وزيري و با جلد زرکوب و کاغذ مرغوب و کيفيت مطلوب در پنج هزار نسخه؛ به سال1364 هجري شمسي چاپ و منتشر شده است. کتاب مزبور 1460 صفحه دارد صفحات عنوان و حقوق آن مطابق با معيارهاي رايج است. در صفحه سوم، نوشتاري موجز و متين به زبان عربي از ناشر به چشم ميخورد که در آن از اهميت نهج البلاغه به عنوان تاليتلو قرآن کريم سخن رفته است، از خدمت علمي - فرهنگي مؤلفان بشايستگي قدرداني شده است، زمان تدوين کتاب از آغاز تا انجام، هفت سال ذکر گرديده، و خاطر نشان شده است که اين خدمت فرهنگي به مناسبت هزاره سيدرضي- رضوان الله تعالي عليه - فراهم آورنده دانشمند نهج البلاغه صورت پذيرفته است. در صفحه چهارم کتاب، علائم اختصاري با عبارت رموز الکتاب آمده و در ذيل آن، فهرست مطالب درج گرديده اگر اعلام و فهرست در دو صفحه جداگانه چاپ ميشد، مناسبتر بود. صفحات پنجم تا چهاردهم به مقدمه مؤلفان به دو زبان عربي و فارسي، اختصاص يافته که مقدمه غربي مقدم بر ترجمه فارسي آن است ترجمه مقدمه براي فارسي زباناني که به عربي آشنايي کافي ندارند، قطعاً سودمند تواند بود. اين مقدمه تحت چهار عنوان کلي به نگارش درآمده است: الف: سخني کوتاه پيرامون ارزش والاي معارف مندرج در نهج البلاغه. ب: ياد کرد اهداف پنجگانه در تدوين کتاب ج: بيان پارهاي از ويژگيهاي کتاب د: تذکر درباره برخي از علائم اختصاري پس از مقدمه؛ متن کامل نهجالبلاغه براساس يکي از نسخ موجود ملاحظه ميشود که عموم محققان را از جهت سهولت در مراجعه به اصل عبارات متن راهگشاست. پس از آن، فهرست مشروحي از لغات و الفاظ نهج البلاغه، موافق ترتيب متن کتاب و با قيد شماره هاي مسلسل آمده که اهل تحقيق را در فهم معاني واژهها سودمند است. چاپ اين دو بخش (ص15-169) که حدود 154 صفحه از حجم کتاب را اشغال کرده است، خود از محاسن اين کتاب بشمارست، ليکن رعايت امانت ايجاب ميکرد به مشخصات نسخه مزبور و فرهنگ لغات آن که مورد استفاده مؤلفان بوده است، کاملاً اشاره شود. بخشهاي مزبور عيناً به طريقه افست از نهجالبلاغهاي برگرفته شده است که به اهتمام دکتر صبحي الصالح، استاد دانشکده ادبيات دانشگاه لبنان، به سال1387 ه. ق- 1967 م در بيروت به چاپ رسيده است. آنگاه متن اصلي کتاب المعجم المفهرس لالفاظ نهج البلاغه از صفحه 170 شروع و به صفحه 1371 ختم ميشود که مجموعاً بالغ بر 1201 صفحه است. امتيازات و نواقصي در متن به چشم مي خورد که به اهم آنها ذيلاً اشاره ميشود: