نويسنده: نام نويسنده ذكرنشده است دختر و پسر با رسيدن به سن بلوغ وارد مرحله جديدي از زندگي خود ميشوند. زندگي همراه با مسؤوليت، زيرا بيشتر وظايف ديني با فرا رسيدن اولين روز بلوغ الزامي ميگردد. بنابراين، لحظه ورود به اين مرحله را ميتوان همانند ورود از مرز يك كشور به كشور ديگر دانست. همان گونه كه شخص با قدم گذاشتن به مرزهاي يك كشور تابع مقررات و دستورات آن خواهد شد، دختر و پسر نيز با رسيدن به سن تكليف بايد اين احساس را داشته باشند كه از اين به بعد عنوان «مكلف» را بر دوش ميكشند.در شماره قبل، شرايط سني اين مرحله را توضيح داديم و گفتيم شايسته است فرا رسيدن مرحله بلوغ را براي فرزندانمان جشن بگيريم.اينك به ادامه بحث توجه فرماييد.
جشن تكليف
براي ورود به سن تكليف مسؤوليت مهمي بر دوش پدر و مادر ميباشد. آنان بايد فرزندان خود را براي قدم گذاشتن به اين مرحله با آموزش صحيح آماده كنند. شايسته است در مراكز آموزشي نيز به صورت گسترده به اين موضوع توجه شود. در واقع فرزندان ما قبل از فرا رسيدن سن بلوغ، دوران آمادگي را ميگذرانند. همان گونه كه براي شروع اولين سال تحصيلي آنان، شركت در كلاسهاي آمادگي را اقدامي مناسب ميدانيم بايد براي شروع دوران تكليف نيز آنان را آماده كنيم. وظايف ابتدايي را به آنان بياموزيم، مسؤوليت آن دوران را براي آنان بازگو نماييم. به ويژه دستورات نماز و روزه و كيفيت انجام صحيح آن دو را با شيوهاي جذاب و شيرين آموزش دهيم. تلاش كنيم اين احساس را در آنان نماييم كه هر انساني در دوران تكليف در مقابل رفتار و گفتار خويش مسؤول است و ديگر نميتواند خود را همانند گذشته آزاد پندارد، او ديگر بزرگ شده است.همزمان با آماده سازي فرزندان خويش براي ورود به مرحله تكليف شايسته است به گونهاي با اين موضوع برخورد شود كه دختر و پسر به خوبي احساس كنند كه نقطه عطفي در زندگي آنان پديد خواهد آمد و هميشه اين مرحله را در خاطر داشته باشند. جشن تكليف يكي از شيوههاي شايسته و مفيد در تحقق اين امر است. از اولياء محترم و از مربيان تربيتي آموزش و پرورش، انتظار ميرود زمينه گرامي داشت اين مرحله را براي دانشآموزانخويش فراهم كنند.
فراگيري مسايل شرعي
آنچه به عنوان يك تكليف از اولين روزهاي بلوغ متوجه دختران و پسران ميباشد لزوم فراگيري احكام و مسايلي است كه معمولاً مورد نياز آنان ميباشد، به عنوان مثال آنان در آن مرحله معمولاً وظيفه يادگيري احكام حج را ندارند چرا كه معمولاً در ابتداء بلوغ مورد نياز آنها نميباشد، چنان كه آموزش احكامي كه مخصوص پسران يا دختران است بر دسته ديگر واجب نيست. ولي فراگيري موضوعاتي چون نماز و روزه و احكام مربوط به آن كه از اولين روزهاي بلوغ مورد نياز است واجب خواهد بود.
احكام مشترك
از اين جهت اولين وظيفهاي كه متوجه افراد بالغ است انتخاب مجتهدي ميباشد كه بايد احكام ديني خود را از او فرا گيرند. اين فراگيري و عمل بر طبق آن را «تقليد» مينامند و آن مجتهد را «مرجع تقليد» ميگويند.مجتهد كسي است كه با دانش ويژه خويش ميتواند وظايف ديني ما را از ميان منابع ديني به دست آورد.دانشي كه عهدهدار اين امر است «فقه» نام دارد. لذا به مجتهد، فقيه نيز گفته ميشود. يك فقيه، نظريه فقهي خويش را تحت عنوان «فتوا» اعلام ميكند و مجموعه فتواهاي خويش را معمولاً به شكل «رساله عمليه» ارايه ميدهد. ما با مراجعه به اين رساله، ميتوانيم از فتاواي مرجع تقليد خويش آگاه شويم. نظرخواهي از مجتهد را «استفتاء» ميگويند.انتخاب مرجع تقليد بر اساس رعايت شرايطي است كه مشروح آن در ابتداء رسالههاي عمليه آمده است. يكي از راههاي شناخت مجتهدي كه شرايط مذكور را دارا باشد، نظرخواهي از دو نفر عادل است كه توان شناخت «مجتهد داراي شرايط» را داشته باشند.البته اگر از گفته افراد مختلف براي انسان اطمينان حاصل شود كه چه كسي شرايط لازم را داراست نياز به گواهي دادن دو نفر عادل خبره نيست.اكنون با اين توضيحات به اين احكام توجه فرماييد:1ـ كسي كه عمدا وظايف شرعي خود را بدون تقليد انجام دهد اعمال او باطل است.2ـ فتواي مرجع تقليد را از اين راهها ميتوان به دست آورد:الف) شنيدن مستقيم از خود مجتهدب) نقل شخص مورد اطمينانج) مراجعه به رساله مجتهد3ـ اگر اعمال گذشته انسان بر اساس تقليد بوده است، اما نميداند نحوه تقليد او صحيح بوده است يا نه؟ بنا را بر صحت آن اعمال ميگذارد.4ـ اگر كسي فتواي مجتهدي را به اشتباه به ديگري آموزش دهد، واجب است او را از اين اشتباه آگاه سازد.5ـ مجتهدي كه براي اولين بار از او تقليد ميكنيم بايد زنده باشد، تقليد از مجتهد فوت شده شرايطي دارد كه در رسالهها ذكر شده است.لطفا در زمينه مسأله بلوغ و تقليد به استفتاءهايي كه در اين شماره آمده است توجه كنيد.
لطفا منتظر باشید ...
