گزارشی از نسخ خطی نهج ‌البلاغه موجود در کتابخانه آیة الله مرعشی نجفی نسخه متنی

23. نوع خط: نسخ معرب

کاتب: علي فرزند عبدالله استادي ايراني

تاريخ کتابت: دوشنبه، پنجم ربيع­الاول سال 806 ق

عنوانها و نشانه ها: شنگرف يا مشکي با شنگرف

تعداد برگ: 174 تعداد سطر: 19

نوع جلد: برون، تيماج قهوه­اي، درون، تيماج قرمز با لبه برگردان

اندازه متن کتاب:5/17×5/9 سانتيمتر

اندازه جلد: 5/25×5/15 سانتيمتر

شماره ثبت: 5201 محل کتابت: آمل طبرستان

نسخه در حاشيه تصحيح شده و اندکي حاشيه­نويسي دارد. در برگهاي قبل از نسخه، تملک گنجعلي با مهر بيضي «و رفعناه مکانا عليا» و نيز روي برگ آغاز تملک مظفر علي آمده است، وقفنامه­اي در پشت برگ آغاز چنين آمده­است: «وقف عام بر مؤمنان اثني عشري کثر الله امثالهم، و به شرح وقفنامچه از کتب وقفي آقا محمد علي انبار اين نهج­البلاغه خط ميرزا عليرضا را نيز وقف نمود. در سنه 23 شهر رمضان 1103 و صيغه گفته شد.» کاتب نسخه را براي خودش کتابت نموده است. قبل از آغاز دو برگ مطالب متفرقه نوشته شده­ است.

24. نوع خط: نسخ معرب و ترجمه نستعليق

کاتب: محمد فرزند سلطان حافظ

تاريخ کتابت: پنجشنبه رمضان سال 891 ق

عنوانها و نشانه­ها: شنگرف

تعداد برگ: 155 تعداد سطر: 13

نوع جلد: تيماج قرمز

اندازه متن کتاب: 6×16 سانتيمتر

اندازه جلد: 36×25 سانتيمتر

شماره ثبت: 1/826

روي برگ آغاز، تملک حسن ،فرزند عبد­الغني به سال 1145ق و مهر بيضي «ظني بالله حسن» و تملک حسين فرزند عبدالغني حسيني و مهر مربع «العبد محمد حسين الحسيني» آمده ­است. دستخط مؤسس و بيانگذار کتابخانه نيز در پشت برگ اول نسخه آمده ­است.

25. نوع خط: نسخ عنوانها ثلث

تاريخ کتابت: اوايل سده نهم هجري

عنوانها و نشانه­ها: شنگرف

تعداد برگ: 496 تعداد سطر: 9

نوع جلد: ساغري فرسوده مشکي ضربي با ترنج عطف تيماج قهوه­اي روشن

اندازه متن کتاب: 5/16×5/10 سانتيمتر

اندازه جلد: 24×5/16 سانتيمتر

شماره ثبت: 11173نوع کاغذ: خانبالغ

نسخه اندکي حاشيه­نويسي دارد. برگها مجدول به طلا و مرکب و داراي سرلوح زيبا از طلا و لاجورد است. چند مهر دايره­اي در آغاز نسخه آمده است. خط اين نسخه، نمونه­اي از خطوط اواخر سده هشتم و اوايل سده نهم هجري است. سه سر لوح زيباي مکتب خراسان و جداول طلاي ناب، با جلد ساغري همزبان آرايش داده شده است. متأسفانه بر اثر غفلت از حاشيه نسخه، برش بسياري صورت گرفته است. پشت برگ نخست، تملک علي ماروني، و چند بيت عربي در مدح کتاب نهج­البلاغه از ابوعلي حسن فرزند فادار آمده ­است. همچنين چند مهر دايره­اي در آن برگ چنين آمده­ است: «و مبشراً برسول يأتي من بعدي اسمه أحمد» «الواثق بالله الملک العلي ابن الشهيد العاملي» «الهي فانشرني علي دين أحمد»