زندگی و آثار علامه شیخ آقا بزرگ تهرانی نسخه متنی

ايشان در طول زمان زندگاني خويش به بسياري از نام‌آوران و تاريخ سازان شيعة اجازه روايي عطا نمود، كه برخي از آنان عبارتند از حضرات آيات عظام:

1ـ مرحوم آيت الله العظمي بروجردي (م 1380 ق) صاحب «حاشيه بر كفايه» و «تجريد اساتيد الكافي»

2ـ مرجع بزرگ مرحوم سيد عبدالهادي شيرازي (م 1382 ق) صاحب «دارالسلام في فروع الاسلام»

3 ـ علامه سيد عبدالحسين شرف الدين ( م 1377 ق) ـ صاحب «المراجعات» و «النص و الاجتهاد»

4 ـ علامه مجاهد حاج شيخ عبدالحسين اميني (م 1390 ق) صاحب «الغدير في الكتاب و السنة و الادب» و «شهداء الفضيلة»

5 ـ علامه شيخ محمد حسن مظفر ( م 1375 ق) صاحب «دلائل الصدق»

6 ـ علامه سيد هبة الدين شهرستاني (م 1386 ق) صاحب «الهيئة و الاسلام» و «ما هو نهج البلاغه»

7 ـ علامه شيخ محمد علي غروي اردوبادي (م 1370 ق) صاحب «علي وليد الكعبة»

8 ـ علامه شيخ محمدرضا آل ياسين (م 1370 ق) صاحب «بلغة الراغبين في فقه آل ياسين»

9 ـ علامه سيد محمد حسين طباطبايي (م 1402 ق) صاحب تفسير الميزان

10 ـ علامه بزرگ سيد شهاب‌الدين نجفي مرعشي (م 1411 ق) صاحب «ملحقات احقاق الحق»

علامه تهراني پس از در گذشت مرحوم آخوند خراساني در 1329 ق، براي استفاده از درس ميرزاي شيرازي دوّم و تدوين دائرة المعارف بزرگ «الذريعة» به سامرا كوچ نموده و مدت 24 سال در آن شهر مقدس به تأليف و تصنيف و فراگيري دانش آل محمد (ص) اشتغال داشت. پس از فراغت از تحصيل بود كه به تأليف موسوعه «الذريعة» دست يازيد و در كنار آن موفق به نگارش كتابهاي ديگر نيز شد.

شيخ آقا بزرگ تهراني پس از پشت سر نهادن 97 سال عمر با بركت، سرانجام در تاريخ 13 ذي‌الحجة 1389 ق (12 اسفند 1348 ش) بدرود حيات گفت و پس از نماز بر پيكر پاكش وسيله مرحوم آيت‌الله العظمي خويي، در كتابخانه‌اش به خاك سپرده شد. فعاش رحمه الله بين الكتب و دفن بين الكتب

علامه سيد موسي هندي كاظمي در فقدانش چنين سرود:

كان اسمه تاريخه «آقا بزرگ محسن» 1389 ق

از وي كتابخانه‌اي نفيس و گرانبها [2] (در برگيرنده بيش از پنجهزار كتاب چاپي و دويست كتاب خطي) و تأليفاتي بسيار ارزشمند برجاي مانده است، كه عبارتند از:

(ستارگان، نشانه به چاپ رسيدن كتاب است)