بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید
آيت الله العظمى بروجردى با شنيدن خبر فوت ايشان فرموده بودند: « كمرم شكست » .مدرسه و مسجد حجتيّه به عنوان دو يادگار از آن مرحوم به جا مانده است ، و طبق وصيّت ،قبل از فوتش حجره اى را كه در جنب مسجد است اختصاص به مقبره آن مرحوم و خانواده اشدادند، و اين بر اساس دستور و الهام غيبى بود كه در عالم خواب به ايشان گفته شدهبود.(28)
آيت الله العظمى بروجردى قدّس سرّه
آن بزرگوار از خانواده هاى جليل و شريف بروجرد، و نسبتش با سى واسطه به امام حسنمجتبى عليه السّلام مى رسد، و غالب نياكان و اجداد وى از دانشمندان عظيم الشاءن ونوابغ اسلامى بوده اند.ايشان در سال 1292 ه .ق . در بروجرد متولّد، و در سنّ 12 سالگى نزد علماى بروجردو والد معظّم خود به تحصيل پرداخت ، و در سال 1310 در سنّ 18 سالگى براىتكميل تحصيلات به اصفهان عزيمت كرد و نزد علماى آن ديار از جمله آيات و حجج اسلام :ابوالمعالى كلباسى ، مير سيد محمّد تقى مدرسى ، آخوند ملا محمّد كاشى و ميرزاجهانگيرخان قشقائى تحصيل ، و نيز متون فقه واصول را تدريس كرد، و پس از هشت سال توقّف در اصفهان درسال 1318 در حدود 26 سالگى در حالى كه به درجه اجتهاد رسيده بود وارد نجف شد وحدود سه سال از محضر آخوند خراسانى صاحب كفايه ، و علاّمه يزدى صاحب عروةالوثقى استفاده كرد و از شاگردان ممتاز مرحوم آخوند گرديد و در همان زمان تعليقاتىبر كفاية الاصول نوشت و بعد از ده سال يعنى درسال 1328 با تصديق علماى آن زمان به بروجرد برگشت و طىّ مدت 36سال اقامت در بروجرد مرجع تقليد غالب اهالى غرب و جنوب ايران و قسمتى از خراسان وغيره بود و در آنجا حوزه تدريس خارج فقه واصول داشت .پس از چندى ، هنگام برگشت از زيارت امام رضاعليه السّلام به بروجرد، به اصرارمرحوم آيت الله حايرى و فضلاى آن زمان چند ماهى در قم توقّف ، و حوزه درس و بحثداير كرد و دوباره به بروجرد برگشتند.تا اينكه در محرّم الحرام سال 1364 به قم وارد شد و در سن متجاوز از هفتاد سالگىپرچمدار جهان تشيع گرديد و بيش از هزار و دويست نفر دانشمند مجتهد وفاضل از حوزه درسى او بهره مند شدند.تاءليفات آن مرحوم بسيار است ، به چند نمونه اشاره مى كنيم :1- حاشيه بر كفاية . 2- حاشيه بر نهايه شيخ طوسى . 3- رساله اى درباره سندصحيفه سجاديّه . 4- اسانيد كتاب تهذيب . 5- اسانيدرجال كشّى . 6- تجريد رجال نجاشى و...(29) مسجد اعظم قم و كتابخانه آن و نيز ساختمان مسجد بزرگ هامبورگ در آلمان نيز نمونه اىاز آثار باقيمانده از معظّم له مى باشد.آن عالم بزرگوار سرانجام در پنج شنبه 13 ماهشوال المكرّم سال 1380 در سن 88 سالگى به رحمت خدا پيوست و با تشييع جنازه باشكوه در كنار مرقدِ مطهّر فاطمه معصومه عليهاالسّلام دفن گرديد.(30)