دین و سیاست از دیدگاه امام خمینی (ره) نسخه متنی

حـاج رضـا صـراف تـبـريـزى (1271 - 1325 هـ.ق .) يـكـى از بـزرگ تـريـن شـاعران غزلسراى آذربايجان است و كسانى چون فضولى بغدادى را مى توان با او مقايسه كرد. نوحه ها و مراثى صراف در سوگ آل محمد((ص )), همانند غزلهايش بـسـيـارپـراحساس و مشهور خاص و عام است . بيشتر اشعارش مربوط به واقعه كـربـلاسـت .صـراف غزلى دارد به مناسبت عصر تاسوعا كه همه ساله در شبهاى عاشورا توسطعزاداران حسينى در كوچه و بازار و مساجد و تكايا خوانده مى شود و از زن و مـرد,بزرگ و كوچك , شهرى و روستايى و باسواد در آذربايجان , كمتر كسى پيدا مى شودكه نخستين بيت آن را در خاطر نداشته باشد: گل گلزار رسالت بوگئجه شمردن ايسته دى مهلت بوگئجه يا تماييب آل على صبحه كيمى شيعه يا تسين نئجه راحت بوگئجه شهدالر آدينا كلك قضا يازادى فرمان شهادت بوگئجه ... - گل گلزار رسالت (امام حسين ) امشب را از شمر مهلت گرفت . امـشـب چـشـم آل عـلـى ((ع )) تـا صبح به خواب نرفت , شيعه چگونه راحت و آرام بخوابد؟ كلك قضا, امشب فرمان شهادت را به نام شهدا رقم زد. اصـغـر دلـريـش , از شـاعـران تـوانا و پركار نوحه سراى آذربايجان در نيمه دوم قـرن سـيـزدهـم و اوايـل قرن چهاردهم هجرى است . ديوان اشعارش به صورت سنگى درتبريز چاپ شده و بعدها چندبار به صورت افست به طبع رسيده است . بـرخـى ازابـيـات عاشورايى او به قدرى مشهور شده كه بيشتر مردم , آن را از بر مى خوانند و درواقع به شكل شعار عاشورا و ترجيع تعزيه خوانيها درآمده است . از جمله , اين بيت : حسينه يئرلر آغلار گؤيلر آغلار رسول مصطفى ((ص )), پيغمبر آغلار - آسـمـان و زمـيـن در غـم حـسـين گريه مى كنند, رسول برگزيده , محمد مصطفى ,پيغمبر خدا((ص )) نيز در اين ماتم مى گريد. بـسـيـارى از شـاعـران بعد از ((دلريش )) اين بيت او را در اشعار خود به صورت تـرجـيـع ,تـضـمـين كرده اند. از جمله مرحوم استاد شهريار كه در بيتى از شعر تضمينى خود, به عظمت تاثير شعر عاشورايى دلريش در دلها, مى گويد: حسينين نوحه سين ((دلريش )) يازاندا مسلمان سهل ديركى , كافر آغلار - اگـر نـوحـه امام حسين ((ع )) را ((دلريش )) بنويسد, مسلمان سهل است كه كافر هم - درماتم حسين - گريه مى كند مـيـرزا عـلـى حـكـيـم ((لـعـلـى )), طـبـيب , اديب و شاعر طنزپرداز بزرگ و نـوحـه سـراى برجسته آذربايجان , در سال 1252 ه.ق . در ((ايروان )) متولد شد و سالها در تبريز به طبابت و سرودن شعر پرداخت و زندگى كرد و بالاخره در سال 1325 هـ.ق . در((تـفليس )) از دنيا رفت . لعلى با اشعار طنز خود لبخند را بر لبها مـى نـشاند و بانوحه هاى آتشين و جانسوزش دلها را در ماتم آل طه ((ص )) آتش مـى زد و چـشـمها رااشكبار مى ساخت . شعرى در رثاى حضرت على اصغر طفل شـيـرخـوار امام حسين ((ع )) و بيان قساوت قلب حرمله و لشكر سنگدل كوفه و شام سروده است كه بسيار معروف و چاشنى مجالس عزادارى حسينى است : الدى اله تير و كمان حرمله سالدى حريم حرمه ولوله حلق على اصغرى ائتدى نشان چكدى او دم و حديله بير هلهله سويئرينه حرمله پيكان و ثرير گؤر نئجه بى رحم دى بو حرمله - حـرمـلـه تـيـر و كـمـان بـه دسـت گـرفـت , و ولوله اى در حريم حرم (امام حسين )افكند, گلوى على اصغر را نشانه گرفت , و خود از شادى سر به هلهله برداشت چه پست و بى رحم است حرمله , كه به جاى آب , تير به تشنه مى دهد قـاسـم بـيـگ ذاكـر, شـاعـر شيعى و مبارز قرن سيزدهم هجرى است كه سالها بـافـئودالهاى مناطق گنجه مبارزه كرد و حتى چندين سال به باكو تبعيد شد. نـوحـه ها ومراثى او در سوگ شهداى كربلا مشهور است . اين دو بيت , مطلع يك شعر سينه زنى از اوست كه از زبان امام حسين ((ع )) خطاب به پيكر خونين على اكبر((ع )) سروده است :