رهبران مذهبي و مدرنيزاسيون در دوره پهلوي دوم - بررسي مو اضع امام خميني (ره) - رهبران مذهبی و مدرنیزاسیون در دوره پهلوی دوم نسخه متنی

رهبران مذهبي و مدرنيزاسيون در دوره پهلوي دوم - بررسي مو اضع امام خميني (ره)

(قسمت دوم) (1)

يحيي فوزي (2)

چكيده: اين مقاله كه در دو قسمت ارائه گرديده است‏به بررسي مواضع مراجع بزرگ تقليد شيعه درخصوص الگو و روند نوسازي (مدرنيزاسيون) در كشور در دوران پهلوي دوم (در سالهاي 1320 - 1357) پرداخته است كه مقاله حاضر به مواضع امام خميني اختصاص دارد.

در اين مقاله مواضع امام خميني در سه مقطع سالهاي 1320 - 1340 و همچنين 1340 - 1343 و 1343 - 1357 به تفكيك مورد بحث و بررسي قرار گرفته است كه در ضمن تحليل دلايل برخورد انتقادآميز امام خميني با الگوي نوسازي اقتصادي، فرهنگي، سياسي و اجتماعي پهلوي دوم، به صورت خاص مواضع امام در قبال انقلاب سفيد، اصلاحات ارضي، مشاركت‏سياسي زنان و اقليتها و همچنين اصلاحات فرهنگي و اجتماعي و عمراني مورد مطالعه قرار گرفته است.

بر اساس نتايج اين پژوهش، امام خميني ضمن اينكه بر اساس مباني نظري و عقل‏گرايانه خود حامي هر نوع اصلاحات واقعي است اما الگوي خاص نوسازي در دوران پهلوي دوم را الگويي منحرفانه، استعماري و تقليدي از نوسازي دانسته و مجريان و طراحان آن را رهروان عوامل نوسازي دوران رضاشاه و عوامل استعمار مي‏داند كه عملكرد آنها نتيجه‏اي به جز تخريب و وابستگي كشور نداشته است.

در حقيقت انتقادات امام، واكنشي در مقابل عدم نوسازي كشور محسوب مي‏شد و ايشان معتقد بود كه الگوي مذكور نه تنها اصلاحات واقعي را به دنبال نخواهد داشت‏بلكه به عدم پيشرفت و وابستگي كشور و تخريب اقتصاد، سياست و فرهنگ كشور منجر خواهد شد.