ساز و كارهاي تحقق عدالت فرهنگي در انديشه امام خميني
نجمه كيخا
مقدمه
اگر عدالت توزيعي را مهمترين نوع عدالت اجتماعي به شمار آوريم، توزيع عادلانه اطلاعات، زيربناي عدالت اجتماعي است؛ زيرا عدالت اطلاعاتي يا به ديگر سخن، عدالت فرهنگي، پايه و اساسي براي عدالت سياسي و اقتصادي خواهد بود. اعمال قدرت بر بخش وسيعي از جامعه، تنها در صورت داشتن اطلاعات كامل از وجوه مختلف جامعه ميسر ميشود. موفقيت در كارهاي اقتصادي نيز منوط به آگاهي از تغييرات قيمت و ارزش كالاها، عرضه و تقاضا و ساير مؤلفهها و تحولاتي است كه بر امور اقتصادي تأثيرگذار است. عدالت فرهنگي علاوه بر اثرگذاري بر عدالت سياسي و اقتصادي، خود يكي از مهمترين نيازمنديهاي دنياي امروز است كه تبادل اخبار واطلاعات در آن موقعيت بالايي يافته است. با اين مقدمه، پرسشي كه مقاله حاضر به دنبال پاسخگويي به آن است عبارت است از اين كه: سازوكارهاي تحقق عدالت فرهنگي در انديشه امام خميني چيست؟ انتخاب انديشه امام خميني براي تبيين اين مقوله به علت تأثيرگذاري فراوان ايشان بر آگاهي و نگرش مردم در عرصههاي فرهنگي، معنوي، ديني و سياسي است. ايشان صريحاً بيان ميكند كه فرهنگ زيربنا است و از اين رو بايد بر ذهن و روان انسانها تغيير ايجاد شود تا بتوانيم در عرصههاي مختلف توسعة اجتماعي موفق باشيم. براي دستيابي به پاسخ پرسش مذكور، در ابتدا به پارهاي از ارتباط ميان مفهوم عدالت و سازوكارهاي تحقق عدالت فرهنگي حاصل ميشود و حكم چارچوب نظري براي پژوهش حاضر را دارد. آنگاه به انديشه امام خميني در باب عدالت فرهنگي پرداخته ميشود.[1]