1. مرجع و امام جماعت - عدالت حاکم اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره) نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

عدالت حاکم اسلامی از دیدگاه امام خمینی (ره) - نسخه متنی

محمد باوی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

1. مرجع و امام جماعت

در فقه راه‏هايي براي اثبات عدالت شخص، مشخص شده است. راه اثبات عدالت در مرجع تقليد و قاضي نخست "شهادت دو نفر عادل "است؛ دوم "معاشرتي كه مفيد علم و اطمينان باشد"؛ سوم "شياعي كه مفيد علم باشد"؛ چهارم "حسن ظاهر و مواظبت شخص بر امور شرعي و طاعات و حضور در جماعت‏ها و از اين قبيل".(37) در امام جماعت نيز راه اثبات عدالت "بينه و شياعي است كه موجب اطمينان گردد" (38)اما به طور كلي "ظاهر آن است كه حسن ظاهر كاشفي تعبدي است، اگرچه بر اثر آن ظن يا علم به دست نيايد." حسن ظاهر در شناخت عدالت به طور كلي ـ اعم از مرجع و امام جماعت ـ معتبر است.(39)

همچنين "اقوي آنست كه امامت [جماعت] براي كسي كه خود را عادل نمي‏داند، در صورتي كه مامومين به عدالتش اعتقاد داشته باشند، جايز است، اگر چه احوط ترك [امامت] است، و چنين جماعتي صحيح است و احكامش بر آن مترتب است." (40)اگر هم "پس از نماز آشكار گرديد كه امام فاسق [...] بوده، نمازي كه به جماعت با او برگزار شده صحـيح است."(41)

در اينجا اين توضيح لازم است كه عدالت فقهي در مقام تعريف با عدالت اخلاقي انطباق دارد. عدالت نفس كه از طريق مجاهده و تهذيب نفس تحقق مي‏يابد مانع از ارتكاب گناه مي‏گردد و هر قدر كه مرتبت ايمان بالاتر باشد، شدت پرهيز از گناه بيشتر است. بنابراين، عدالت فقهي نتيجه مجاهده با نفس و تحقق عدالت اخلاقي در نفس انسان است. اما آنجا كه سخن از راه‏هاي اثبات عدالت به ميان مي‏آيد، عدالت فقهي و اخلاقي از يكديگر جدا مي‏گردند. اخلاق در صدد تحقق عدالت نفس از طريق تجويز دستورات اخلاقي است؛ بنابراين مي‏توان گفت كه عدالت در اخلاق، عدالت حقيقي و در مقام "بود " است. اما عدالت فقهي از طريق حسن ظاهر يا شهادت يا راه‏هاي ديگري كه ياد شد، اثبات مي‏گردد؛ و البته "اثبات" عدالت در نگرش فقهي، لزوماً بدين معني نيست كه عدالت حقيقتاً و آنگونه كه هدف اخلاق است، تحقق يافته است.

/ 20