عده اى را خوان لطفش شد نصيب
هر مطيعى را كه در اين كهنه دير
مى دهد منزل ميان تازه باغ
جايگاهى كه ندارد لغو و پوچ
نه دگرگون مى شود احوالشان
نه ببيند چشم، رخسار خطر
ليك ناپاكى كه بر دامان خاك
بدترين جايها او راست جاى
بر تن او جامه اى از آتش است
در عذابى سخت و سوزان غوطه ور
غرش آتش مدام آيد به گوش
هر كه در بند عذاب آمد اسير
نه توان با فديه آزادش نمود
شام تعذيبش ندارد انتها
ادامه ى خطبه و ذكر پيامبر است
گوهرى، برچيده دامن از زمين
اعتنا كى كرد بر تيره سرير
نعمت عقبى بر او سازد نثار
هر كه باشد زينهمه عزت برى
ياد آن از نفس خود گرداند طرد
نكته اى در زندگانى دوست داشت
تا نبيند ميوه اش را در حضور
كه بماند جاودان بر روى خاك
كه دگر عذرى براى كس نماند
با نصيحت كرد مردم را خطاب
بيمشان ز آتش بداد و كار زشت
خلق را بعد از وجودش رهبريم
كرده بر اين آل از رحمت نگاه
بر وجود ما چو گوهر شد نثار
در كمين دشمن ما لعنت است
در كمين دشمن ما لعنت است

بهترين چيزى كه مشتاق اله
هست ايمان بر خداوند و رسول
نيست بالاتر مقامى از جهاد
خانه ى دين را ستون باشد صلات
روزه باشد چون سپر پيش عذاب
حج و عمره شسته چون آبى گناه
هر كسى آرد بجا پيوند خويش
مى شود باعث، چنين نيكو عمل
صدقه ى پنهان بود، دفع گناه
كار نيكو قايقى روز خطر
بهترين يادها، ياد خداست
باز جوييد آن چه را يزدان راد
راست تر از وعده ى او وعده نيست
ناخداى بحر دين پيغمبر است
سنت او بهترين هادى راه
بهترين گفتار، قرآن است و بس
هست دريائى، عيانش نيست ژرف
وه چه گلهائى بروياند ز دل
چون طبيب نور او بخشد شفا
پس بخوانيدش به ترتيب روان
بى عمل عالم، بود چون جاهلى
جهل گرديدست بر جانش بلا
وانكه شد عالم، حسابش سخت تر
تيرهاى سرزش بر جان او
بيشتر مى آيد از يزدان فرو

شكر مى گويم كسى كو آفريد
من بترسانم شما را از جهان
سبز و خرم در نظر، شيرين بكام
دل ربود از عاشقان با جلوه اى
اندكى آراست زلف و روى خويش
جامه هاى آرزو دارد به تن
كس نداده ايمنى از تيره شام
مى فريباند، رساند بس زيان
شمع دنيا مى رود رو بر زوال
وه چه خونهائى كه مى ريزد به خاك
عاشقانش چون بدان يابند وصل
باز مى بينند، عشقى بوده خوار
»زندگانى در مثل باشد چو آب
با نباتاتى به هم آميختند
برگ برگش ريخت از بادى وزان
هر چه فانى گشت يا دارد قرار
غنچه ى شادى كس از دنيا نچيد
هر كه را كرد آشنا با رنگ سود
هر كسى تر شد ز باران رفاه
گر به كس يارى كند در بامداد
گاه شيرين، گاه تلخ آيد بكام
هر كسى از گوهرش شد بهره ور
گر كسى را دور گرداند ز تب
صبحگاهان چون عقابى بدخصال
بس فريبنده است اين روباه پير
هر چه در آن است، يكسر بر فناست
بهترين ره توشه تقوا هست و بس
جام لذت هر كس از دنيا چشيد
هر كه گرد خويشتن افزود بيش
چشم تا بر هم زد از او گشت دور
اى بسا كس كرد بر آن اعتماد
كرده اطمينان بدين ناپاك مرد
وه چه صاحب منصبان را راند زار
دولت آن بگذرد بسيار زود
شربتش ناگه بگردد تلخ و شور
هست پوسيده طنابى، پوچ و سست
دزد مرگش در كمين زنده است
پادشاهان را گرفته ملك و تاج
كرده ارزانى هر كس جاه و مال
هر كسى بر خانه اش برده پناه
نيستند آيا كنون در آن سرا
عمر افزونتر، اثرها پايدار
دل به دنيا داده در حدى شگفت
رخت بر بستند از هر گوشه اى
هرگز آيا بر شما آمد خبر
كه پذيرد فديه اى دنياى خوار
يا چو راند كاروان مرگ پيش
يا دهد بر عاجزان دست كمك
هرگز از دنيا نيايد اين امور
بلكه بر ياران خود گردانده پشت
افكند در باغشان آفات درد
پايشان را با مصائب كرد سست
عاقبت با شيوه اى بس دردناك
زير پاى خويشتن كردى لگد
اى بسا ديديد، چون ناسازگار
تكيه ها دادند بر ديوار او
چون كه بستند از جهان رخت سفر
بهر ايشان، در سفر، دنياى پست
كى رهى بگشود، غير از تنگنا
يا چه حاصل دادشان غير از اسف
باطن دنيا بود نامهربان
مى كنيد آيا به دنيا اعتماد؟
هر كه دنيا را نسازد متهم
بد سرائى بيند اين كهنه سرا
گرچه آگاهيد خود از اين سفر
عاقبت زين خانه بايد كرد كوچ
پندها گيريد تا فرجام كار
ناتوانانى، كه كردند ادعا
عاقبت بى اسب و بى كوپال و زين
قبرها در پيششان گسترده خوان
پهنه هاى خاكشان، شد گور تنگ
ديده بر پهلوى خود، بى پايه اى
بى زبان همسايگانى، كه خطاب
نه توانند از بدن دفع ستم
شاد كى كردند از باران پاك
اين همه تن ها كه افزون يا كمند
در كنار هم، ولى بسيار دور
رشته ى الفت نباشد بينشان
بردبارانى كه ديگر كينه ها
دشمنى ها بين ايشان مرده است
ديگر از ايشان كه بر بالين خاك
نه كسى را هست اميد ياورى
آنكه اينك در درون خاك خفت
خفته در ميدان تنگى زير ارض
آن كه در قربت بدى، همراه دهر
روشنائى را ز كف دادند و حال
مردمى كه طبل رحلت را زدند
پا برهنه، بوده اند و لخت و عور
همره اعمال خود بستند پاى
اين سخن را بشنو از يكتا اله
»باز گردانيم چون روز نخست
وعده اى باشد كه بر حق داده ايم
لاجرم بر قول خود استاده ايم«

هيچ آيا حس كنى كو آمدست؟
هيچ مى بينى چو گيرد روح كس؟
چون بگيرد در رحم روح جنين
رفته آيا عزرئيل اندر برش
يا شده روح جنين خارج ز تن
يا كه عزرائيل، شد با آن جنين
آن كه از توصيف مخلوقى چو خويش
كى تواند كرد وصف كردگار
يا بداند هيچ رازش آشكار

از جهان دارم شما را بر حذر
بر بقايش كى توان اميد بست
خويشتن را كرده آرايش به زيب
خانه اى خوارست در نزد خدا
گونه گون چيده كنار هم صفات
گاه مى بينى كه در جام حلال
حق تعالى اوليائش را حيات
بخل ناورزيده بهر دشمنش
خير دنيا، كم بر انسان ناظرست
هر چه در آن جمع شد، رو بر فناست
هر كجا رنگى ز آبادى گرفت
پس چه سودى هست در كاشانه اى
عمر باشد توشه اى رو بر زوال
ز امتداد عمر مى بايد گذر
پس چه سودى هست در اين رهگذار
هر چه را واجب بگرداندست رب
وانگهى توفيق خواهيد از خدا
پيش از آنكه بانگ مرگ آرد خروش
پارسايان را به دل اشك است و درد
گرچه باشند از جهان مسرور و شاد
روز و شب با نفس اماره به جنگ
گرچه باشد روزى ايشان زياد
باز ايشان فارغ از هر هاى و هو
برده ايد از ياد، ديدار اجل
گشته دنيا، مالك ملك وجود
اين سخن را دين چه نيكو رانده است
ليكن اكنون قلبتان گرديده سخت
اين جدائى را نباشد عاملى
خير خواه و يار همديگر نه ايد
چون شده؟ صد خنده بر لب آوريد
ليك داده نعمت عقبى ز كف
گر كمى از مال دنيا شد ز دست
آن چنانى كه بگردد آشكار
بشكند در جانتان جام شكيب
گوييا دنياست جاويدان مقر
نهى از منكر نگرداند كسى
اى شگفتا داده دست اتحاد
مهر دنيا را به دل پرورده ايد
مسلمان هستيد اما بر زبان
زين عمل شاديد همچون آن غلام
كه از او راضيست مولايش مدام