راستگوتر هست از آنكه با دروغ
باوفاتر از خيانت پيشگيست
اى بسا كس بوده بهرت خيرخواه
بس حوادث كه بتو گويند راست
گر بپوئى در پى دنيا كه او
بنگرى در گوشه ى ويرانه ها
آنچنان اندرزها گويد بتو
كه تو مى ديديش يارى مهربان
هر كه دنيا را نداند خانه اى
هر كه آن را موطن خود نشمرد
بر سعادت مى رسد در رستخيز
آنزمان كه لرزش افتد در زمين
پيروان هر طريق و دين و كيش
هر كه با هر كس عبادت كرده است
آنزمان در سنجش ميزان داد
هيچ چيز آنجا نباشد پابجا
گرچه باشد گامى آن بر روى خاك
وه چه حجتها كه آنجا باطلست
آنچنان كن كه شود عذرت قبول
آنچه را بهرت بماند باز گير
دامن دنيا رها مى كن رها
نوبت رفتن رسيد آماده باش
خوب بنگر پرتو برق نجات
از كدامين سو فروزد در حيات

بر خدا سوگند اگر در شام تار
يا اگر زنجير در دستم كنند
بهترست از آنكه در روز شمار
شرمسار آيم ز بيداد و ستم
يا پشيزى را بزور و جور و شر
كى زمن ظلمى به كس خواهد رسيد؟
آنهم آن نفسى كه پوسد با شتاب
بر خدا سوگند، روزى ناگزير
خواست تا يك من بدو گندم دهم
كودكانش را كنار من نهاد
مويها ژوليده و لبها پر آه
بارها برديدنم اصرار كرد
گوش دادم بر سخنهايش بدرد
آتش اين فكر در او برفروخت
يا بپيچم سر، ز فرمان صواب
آهنى را اندكى بگداختم
همچو بيمارى كه مى نالد ز درد
بود نزديك آنكه سوزد از تفش
گفتمش گردند در غم غوطه ور
تو بنالى ز آهنى كه آدمى
ليك من را در درون آتشى
چو بنالى ز آتش كم شعله اى
زين عجبتر اينكه روزى از قضا
بود حلوايش بكامم ناگوار
گفتم اين باشد صله يا كه زكات
چونكه بر ما اهل بيت آمد حرام
گفت هرگز اين نه اينست و نه آن
گفتمش بر تو بگريد مادرت
بر رخ خود افكنى از دين نقاب
تو مگر ديوانه اى يا بيخرد
گر تمام هفت اقليم جهان
تا كنم معصيتى بر آن غفور
پس قسم بر ايزد عزوجل
هست دنيا در نگاهم سخت خوار
خوارتر از برگ كاهى ناپديد
پس على را با چنين نعمت چكار
خود پناه آريم بر يكتا اله
ياورى خواهيم از او در سرنوشت
تا نلغزد پايمان در كار زشت

با توانگر ماندن اى يكتا اله
هيچگه من را مگردان تنگدست
تا مبادا رزق خواهم از كسى
يا بخواهم مهربانى زان نفوس
يا بدرد مدح گردم مبتلا
يا ببارم سرزنشها را چو تيغ
گرچه كه تو برترى اى كردگار
تو توانايى به هر چيزى كه هست
برگرفتى قدرت عالم بدست

هست دنيا خانه اى پر از بلا
نه به يك حالت بماند پايدار
هست احوالش هميشه گونه گون
زندگى در آن نه بر كام دلست
بر قلوب خلق، آيد تير دهر
تيرهاى مرگ از هر سو روان
اى عبادالله خود آگه شويد
اين مكانى كه كنون در آن دريد
هست آن راه و مكان كه پيش از اين
زندگى كردند از اين پيشتر
خانه ها آبادتر، آثار بيش
اينزمان آويشان بنهفته است
گوش و چشم و استخوان فرسوده گشت
خانه ها خالى شد و خشكيد تاك
كاخهايى تا فلك افراشته
وانهادند و درون گور تنگ
پايه ى آن گور از ويرانيست
گورها نزديك هم، چون خانه اند
مردمان شهر، غرق وحشتند
هيچ با موطن ندارند الفتى
گرچه در نزديك هم خوابيده اند
خانه ى كس را كسى كى ديده است
گوئيا پوسيدگى، چون كينه هاست
زير سنگ و خاك گرديدند خرد
خامه گيتى به لوح سرنوشت
در همان گورى كه غمگين خفته اند
بهرتان گورى معين كرده اند
اندك اندك گور مى آيد جلو
حالتان چونست در آن نوبتى
بازگردد ناگهان درهاى گور
»هر كه بيند آنچه را كه در حيات
باز مى گردند در روز شمار
هر دروغى كه زدند و افترا
مى رود امروز بر باد فنا«

بهترين يارى رسان حاضرى
در پس پرده نماند هيچ راز
مطلع از رازهاى باطنى
علم بى پايانت اى پروردگار
چون به دلها نور عشقت برفروخت
ياد تو روبد ز جان هر وحشتى
گر زمانه بركشد تيغ بلا
چونكه مى دانند فرمانده توئى
هر قضايى كآورد گامى جلو
بار الها ايكه هستى ذوالجلال
چون ندانم راه پرسيدن كجاست
پاى قلبم را بنه در آن مسير
اين كرمها از وجودت دور نيست
عاجزانه خواهمت اى كردگار
بر اساس بخششت ميزان بنه
بر اساس عدل فرجامى مده

باشد اجرش با يگانه كردگار
هر كژى را در زمانه راست كرد
رشته هاى فتنه را از هم بريد
از جهان بگذشت با دامان پاك
خير آن را ديد و از شرش گذشت
پس بحق ترسيد از يكتا خدا
خلق را بگذاشت در صدها طريق
راههايى كه براى گمرهان
بهر آنكس هم كه دارد اعتقاد
مى كند تنها تحير را ز ياد

بهر بيعت دست من كرديد باز
مى كشيديدش به تاكيد تمام
چون شترها در كنار جوى تر
سويم آورديد از هر سو خروش
آنچنانكه بند كفش من بريد
ناتوان افتاد زير دست و پا
مردمان از بيعتم گشتند شاد
پيرها بودند گرچه ناتوان
آنكه بيمارى از او مى برد تاب
دختران را نيز طاقت بود طاق
حمله آوردند غرق اشتياق

ترس از يزدان كليد راستيست
باز بنمايد قيود بندگى
مامن هر كس كه بگريزد بدو
كار نيكو رو نمايد بر خدا
داروى توبه كند درمان درد
موقع آرامش و بيداريست
بايد اكنون پيشدستيها كنيد
روز هستى مى رود رو بر زوال
مرگ بر هم مى زند لذات دل
دور دارد از هدف بر روى خاك
همدمى كه نيست در كارش شكست
حلقه ها بر جانتان انداختست
تيرها بر سويتان مى افكند
مرگ باشد در كمين، چون دشمنى
چون كند بر سوى كس تيرى رها
تيشه ى او ريشه ى جان را كند
زود باشد تا هجوم آرد كنون
تنگ بفشارد گلوى آدمى
پرده هاى مرگ تاريكند و تار
گوئيا كه مرگ آورده خروش
جمعيتها را پراكنده ز هم
خانه اى باقى نمانده در ديار
تا ربايند آنچه را مانده بجا
كيست آنكه ارثتان را برده است
دوستى كه روزگارى همدلست
يا غمينى كه غم او در قضا
يا كسى كه فارغ از اندوه و آه
پس بكوشيد و بسازيد اى عباد
داد دنيا، رفتگان را صد فريب
مردمى كه پيش از اين مى زيستند
گاه دنيا را همه دوشيده اند
خرد كردند آنچه را كه بد مفيد
عاقبت كردند منزل زير خاك
كى شناسند آنكه را بر روى گور
يا چه مى دانند چشم كه گريست
سخت از دنيا نمائيد احتراز
مى دهد زين دست چيزى را بكس
زينطرف بر پيكرى رختى كند
راحتش هرگز نباشد پايدار
ادامه ى خطبه در وصف پرهيزكاران:
خوب دانستند دنيا هيچ نيست
گوئيا كه دور از آن بوده اند
بر بديها هم زدندى دست رد
در هر آنچه ترس لازم بد در آن
جانشان در آخرت مى كرد سير
كه چگونه در تمام روزگار
پيروى از نفس سركش داشتند
مرگ دلها بدترست و سخت تر
مرگ دلها بدترست و سخت تر

آنچه فرمودند، نبود آشكار
پس خدا با او منافذ را ببست
بين خويشاوندها بود افتراق
بعد چندين دشمنى در سينه ها
كرد خامش آتش آن كينه ها