ايستادم در ره حق پايدار
در همان حالى كه حيران و پريش
چاه مى كنديد، بى اخراج آب
من شدم كشتيان را ناخدا
اين اشارت كه براندم بر زبان
هر كسى از راه من گيرد كنار
از همان روزى كه حق را خوانده ام
چونكه بر صاحب عصا شد آشكار
ديو وحشت گر كنارش بر نشست
ترسش از فرجام اين نيرنگ بود
تا مبادا گمرهان گردند چير
هست راه حق و باطل آشكار
در كنار چشمه هر كس كرده زيست
از بلاى تشنگى بيميش نيست

گفت پيغمبر كه در دور حيات
اينك اى مردم ز گرداب بلا
بر تبار خويش كمتر دل نهيد
در گذرگاه بلا، از مردمان
كه پر و باليش بود و برپريد
پس خلافت با چنين اوصاف و حال
هر كسى آينده ى كارش نديد
بهره اى نابرده است از كشت خويش
همچو دهقانى كه بذر خود به دست
گر بگويم كاين خلافت جامه ايست
دشمنان گويند بنگر حرص و آز
ور كنم خاموش شمع اعتراض
باز گويندم ببين كز ترس مرگ
حاش لله زين كلام بى اساس
سالها جنگيده ام سر زير تيغ
بالله اينك سوختم زين اشتياق
اشتياقى بيشتر از طفل خرد
فاش مى دانم پس اين پرده ها
بر شما باشد نهان آن گفته ها
گر بگويم زان حقيقت ها سخن
چون طنابى كه به چاهى اندرست
لرزشى پيوسته او را در برست

به خدا سوگند من هستم بهوش
نه چو آن كفتار كز آهنگ دف
مى زنم شمشير با ياران خويش
با هر آن كس بشنود گفتار راست
از زمانى كه نبى بربست رخت
حق من را از كفم بربوده اند
بيش از اين ديگر نشايد بد خموش
موقع رزم است و هنگام خروش

پشتشان را گرم كرده اهرمن
بهر ايشان دامهاى مكر بافت
بذر زشتى را به دلهاشان فشاند
چشم ايشان جلوه گاه اهرمن
آنقدر در جان ايشان خانه كرد
پير زشتى را بسان نو عروس
مردمان گشتند با شيطان شريك
رشته ى گفتار و زنجير عمل
جملگى در دست شيطان دغل

باورى اينگونه در قلبش نشست
پس بدان بيعت نمايد اعتراف
پس دليلى بايدش قاضى پسند
ورنه او هم در رديف آن كسست
كو از اول عهد بيعت را نبست

گر چه خود دارند وحشتها به دل
باز هم گهگاه جولانى دهند
شيوه ى ما ليك باشد غير از اين
تا نغلطانيم دشمن را به خاك
غرش تهديد و بانگ ادعا
همچو بارانى كه تا نايد فرو
سيل هم جارى نمى گردد از او

اى خلايق فاش دانيد اين سخن
هم پياده هم سواره در برش
ديده ى حق بينى من، با من است
نه به دام شك فتادم هيچگاه
بر خدا سوگند بر آن قوم خوار
تا ز سر بيرون كنند اين فكر خام
وانگهى بيرون كنند از سر خيال
لشكر آرايند از بهر جدال

گر شود اين كوه مانند غبار
صبر كن در جنگ و ميمان سرفراز
باش پابرجاى و چشمت بر سپاه
مطمئن مى باش در اين كارزار
هست پيروزى، از آن كردگار

(چون كه در پايان ميدان جمل
يك تن از ياران او گفت اين بيان
تا به چشم خويش مى ديدى خدا
گفت مولا آن گه گوئى نام او
گفت آرى وانگهى شير خدا
آن كه از وضعش چنين كردى تو ياد
هر كه باشد در رحم اين شام و روز
وانگهى نقاش گردون بعد از اين
جملگى همراه ما در اين نبرد
بر زمين خواهند آمد آن عبود
ملك ايمان زان كسان يابد وجود

اى شده تسليم مكر اهرمن
از شتر گشتيد پيرو، چشم كور
پاسخش گفتيد چون بانگى بكرد
خويتان پست است همچون خوى خوك
دينتان باشد دورويى و نفاق
هر كه در جمع شما افكنده بار
وانكه گفته ترك اين قوم تباه
خاكتان گنده ترين انواع خاك
گر چه نزديكيد بر بالين آب
در دل شهر شما گيرد قرار
هر كه در شهر است مغلوب گناه
بالله از هر سوى آيد موج آب
شهر را بلعد به كام خويشتن
تا فقط گلدسته ى مسجد برون
همچو كشتى كه چو پويد با شتاب
سينه اش تنها برون ماند از آب

گرچه باشد خاكتان نزديك آب
جامتان خاليست از آب خرد
زين سبب اينك كمانگير بلا
طعمه ى لقمه ربايان گشته ايد
صيد گرگان بيابان گشته ايد

مى خورم سوگند بر يزدان خويش
گر كنون مهر زنان گردانده اند
باز بستانم كه باشد عين داد
هر كسى كو از عدالت دلخورست
بى گمان بايد بداند كز ستم
جان انسان بيشتر گردد دژم

آن چه خواهم راند اكنون بر زبان
آن كه عبرتهاى گردون بلا
وانگهى از آن فراز و آن فرود
دست تقوى مى شود مانع كه او
هان بدانيد اينكه استاد قضا
فتنه هائى هر طرف انگيخته
مى خورم سوگند بر پروردگار
كاندرين غربال همچون دانه ايد
چون حبوباتى درون ديگ جوش
زير و رو گرديد از هر سو دگر
هر كه پس ماندست ميراند به پيش
بر خدا سوگند، كى كردم نهان
كى براندم بر زبان جز راستى
پيشتر از اين، رسول كردگار
اى خلايق پند من گيريد گوش
هر خطاكارى بر آن بنشسته است
عاقبت مى افتد از بالا به زير
هست تقوى مركبى بسيار رام
عاقبت ماواى او باشد بهشت
از زمانى كه جهان آراستند
هر طرف را عده اى گشته سپاه
گر كه باطل گوى پيروزى ربود
نيست هرگز جاى اعجاب و شگفت
گر كه حق اندك بود در روزگار
گر چه اين فرصت كم آيد روبروى
كاب رفته بازآيد سوى جوى

نيست آسوده كسى در سرنوشت
هر كسى بر سختكوشيها فزود
هر كسى با زشتكارى كرد جنگ
هست اميدش كه روز رستخيز
وانكه كرده كوتهى در كار حق
اهرمن كرده كمين از چپ و راست
شيوه ى پيغمبر و قرآن او
مى رود هر خرمنى يكسر به باد
هر كه دعوى كرد آخر شد تباه
هر كه سوداى دروغ آغاز كرد
وانكه با حق كرد پيكار و نبرد
كيست نادان تر ز مردى روسياه
هر بنائى كان ز تقوى شد درست
كشتزارى كو ز تقوى آب خورد
پس بمانيد اين زمان در بيت خويش
بر طناب توبه آويزيد دست
گر كسى بيند زيانى، زين منش
خويش را بايد نمايد سرزنش

نزد قاضى جهان، تنها دو كس
آن كه از بس روح نيكى كرده ريش
از مسير راست گرديدست دور
تشنه بدعت شود نيز انحراف
چونكه گرديدست خود تسليم ديو
دوست دارد تا به گرداب بلا
بسته بر خود راه فيروزى و نور
پيروان را هم به هنگام حيات
هم گناه ديگرى گيرد به دوش
(دومين شخصى كه در چشم امام
هست نادانى كه جهلش چون كمند
مردم نادان ديگر هم مدام
مركبى از فكر باطل ساخته
پرچم سازش كجا برداشتى؟
عده اى كم منطق و آدم نما
گر چه هرگز او ندارد اين خرد
تا به سوى روشنى راهى برد