فصل دوم:
عوامل موجهه جرم و معاذير قانوني
حقوق مسؤوليت معافيت از مجازات
مبحث اول :زائل شدن عنصر قانوني از مصاديق عوامل موجهه جرم
بعضي از مؤلفين حقوق جزا مسائل مربوط به عوامل موجهه جرم (يا علل تبرئه کننده ) را ضمن بررسي مواردرافع مسؤوليت کيفري ناشي از علل غير قابل انتساب (يا علل شخصي رافع مسؤوليت کيفري و يا علل عدم
مسؤوليت اخلاقي ) مورد بحث قرار مي دهند . زيرا به هر حال کليه موارد مزبور يا منتهي به زائل شدن
مسؤوليت کيفري و مدني مرتکب مي گردند و يا اين که لااقل مسؤوليت کيفري مرتکب را منتفي مي سازند ،
موارد رافع مسؤليت کيفري ناشي از علل غير انتساب (مثل صغر و جنون )جنبه فردي و شخصي داشته و تنها موجب
زائل شدن مجرميت کسي مي شود که واجد شرايط است بدون اين که در منتفي ساختن نفس جرم تأثيري داشته باشد
. به همين لحاظ معاونين جرم در جرائم ارتکابي توسط صغير يا مجنون مستوجب کيفر باقي مي مانند . در
مقابل ، عوامل موجهه جرم (مثل حکم قانون ويا دفاع مشروع )که جنبه موضوعي و عيني دارند ، به علت زائل
شدن عنصر قانوني جرم ، نفس جرم و مجرميت را به کلي چه از نظر مرتکب و چه از لحاظ معاونين منتفي مي
سازند .