بخش اول. ماهيت و انواع عامل موجهه جرم - بایسته های حقوق جزای عمومی(1-2-3) نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

بایسته های حقوق جزای عمومی(1-2-3) - نسخه متنی

ایرج گلدوزیان

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

108

بخش اول. ماهيت و انواع عامل موجهه جرم

به طور کلي مي توان گفت «عوامل موجهه جرم اوضاع و احوال خاصي هستند که موجب زائل شدن وصف قانوني يک
فعل ارادي ضد اجتماعي مي گردند ، به نحوي که با وجود آن

اوضاع و احوال ، فعل مزبور در جهت اعمال يک حق و يا انجام يک تکليف تلقي و فقدان آن اوضاع و احوال موجب
احراز و تحقق جرم مي گردد.

به دين ترتيت در مورد عوامل موجهه جرم ، قانونگذار اعمالي را که در شرايط عادي جرم مي شناسد خود با
تصويب متن قانوني ديگر ، تحت شرايط و اوضاع و احوال خاص جرم ندانسته و مجازات نمي کند در واقع با زائل
کردن اثر عنصر قانوني ، اعمال مجرمانه را موجه مي شناسد .

عوامل موجهه جرم ماهيتا بر دو نوع هستند:

خصوصي و عمومي .

الف -عوامل موجهه جرم به موجب قانون خاص

از مصاديق عوامل موجهه اختصاصي جرم که نياز به تصويب قانون خاص دارد ، قوانيني را مي توان نام برد که
وصف مجرمانه را از جرائم ارتکابي در زمان گذشته ، به کلي زائل و نتيجتا آثار و تبعات احکام صادره ي
قبلي به کلي منتفي مي شود .

مانند لايحه قانوني رفع آثار محکوميت هاي سياسي مصوّب سال 1358 که طي ماده
واحده اي مقرّر مي دارد :

«محکوميت کليه کساني که به عنوان اتهام اقدام عليه امنيت کشور و اهانت به
مقام سلطنت و ضديت با سلطنت مشروطه و اتهامات سياسي ديگر تا تاريخ 1611 75 به حکم قطعي محکوم شده اند کان
لم يکن و ملغي الاثر تلقي مي شود و کليه آثار تبعي محکوميت هاي مزبور موقوف الاجراء خواهد بود».

ب- عوامل موجهه جرم مستند به قواعد حقوق جزائي

عوامل موجهه عمومي جرم کيفياتي هستند عيني و خارجي که موجب زائل شدن عنصر قانوني جرم گرديده و در باب
چهارم ق . م . ا . 1370 ضمن موادّ 56 ، 57و59 پيش بيني شده اند .

به طوري که مسؤوليت کيفري و حتي مسؤوليت مدني مرتکب جرم ، به علت زائل شدن عنصر قانوني منتفي و علاوه
بر مباشر ، شريک و معاون جرم رانيز از مجازات معاف مي سازند ، مصايق عوامل موجهه عمومي جرم عبارتند
از :

-حکم قانون و امر آمر قانوني ؛

- لزوم ارتکاب عمل براي اجراي قانون اهم ؛

- دفاع مشروع ؛

- حالت ضرورت ؛

-تأديب و تنبيه صغار و محجورين؛

-عملي جراحي يا طبي ضروري با رضايت مجني عليه ؛

- رضايت مجني عليه در حوادث ناشي از عمليات ورزشي؛

/ 388