ديده اي که به هيچوجه در ايجاد ضرورت ارتکاب عمل زيان آور توسط ديگري نقشي نداشته ، نبايد خود ، عهده
دار مخارج خسارات وارده گردد . نهايتا ، علي رغم اينکه عمل ارتکابي ضروري همراه با عمد يا تقصير
جزائي مرتکب نيست ، ولي موجب امتيازي براي ذينفع گرديده که ناشي از خطر مورد اجتناب است و اين نفع و
امتياز از
مصاديق دارا شدن غير عادلانه است . (1)در حقوق ايران ، قانونگذار در تبصره ماده 55 ق . م . ا . ، جبران خسارات جاني و مالي را در نظر گرفته و
صراحتا مقرر مي دارد:«ديه و ضمان مالي از حکم اين ماده مستثني است».
2- آثار احراز حالت ضرورت
بنابراين نتايج حاصل از تحقق حالت ضرورت عبارت است از:يک - منتفي شدن کيفر در حالت ضرورت - در برابر ماده 55 ق . م . ا . ، ارتکاب جرم هنگام بروز خطر شديد بهمنظور حفظ جان يا مال خود يا ديگري تحت شرايطي ، موجب منتفي شدن مجازات مرتکب خواهد شد .دو- بقاي ديه در حالت ضرورت - طبق تبصره ماده 55 ق . م . ا . ، ديه که مربوط به جرائم عليه تماميت جسماني
چون قتل و جرح و ضرب است علي رغم حالت ضرورت به اعتبار خود باقي است .سه - بقاي ضمان مالي در حالت ضرورت - بر اساس قواعد اتلاف و تسبيب و تبصره ماده 55 ق . م . ا . ، کسي که مال
ديگري را تلف و يا موجب ورود خسارت گردد ملزم به جبران خسارت وارده است .بند پنجم - تجويز قانوني تأديب و تنبيه صغار و محجورين
پدر و مادر و اشخاصي که سرپرستي صغار و محجورين را به عهده دارند داراي حق تأديب و تنبيه بدني افراد
حت سرپرست خود هستند ، به طوري که قانونا خشونتهاي سبک و کم اهميت جرم تلقي نمي شود .ماده 59 ق . م . ا . ، ضمن تعيين اعمالي که جرم محسوب نمي شود در بند 1 خود صراحتا اقدامات والدين و اولياء
قانوني و سرپرستان صغار و محجورين را که به منظور تأديب يا حفاظت آنها انجام شود جرم نشناخته است؛
مشروط بر اين که اقدامات مذکور در حدّ متعارف تأيب و محافظت باشد .تبصره2 ماده 49 قانون مزبور نيز موضوع تنبيه اطفال را مورد توجه قرار داده و مقرر مي دارد :«هر گاه
براي تربيت اطفال بزهکار تنبيه بدني آنان ضرورت پيدا کند تنبيه بايستي به ميزان و مصلحت باشد».
1. L
en
ichissement Sans cause .