تكامل شيوههاى زندگى اجتماعى بشر، موجب تغيير و تبدُّل بسيارى از پديدهها وموضوعات اجتماعى گرديده، به گونهاى كه اين تغييرها بهسان روندى پايان ناپذير، از ويژگىهاى بارز پديدههاى اجتماعى شده است.موضوعهاى اقتصادى نيز بخشى از موضوعهاى تحول يافتهاى هستند كه با تار وپود زندگى معيشتى همگان در ارتباطاند و از اين روى، پژوهش در آن اهميت ويژهاى دارد.پيدايش پولهاى كاغذى و تحريرى موجب درنورديدن محدوديتهاى معدنى توليد پولهاى فلزى شد و زمينه ضرب انبوه پول و در نتيجه ايجاد عدم تعادل بين كالاها و خدمات عرضه شده از يك سو و حجم پول رايج در جامعه را از دگر سو، فراهم كرد وبدين ترتيب براى نخستين بار در تاريخ زندگى اقتصادى بشر، «تورم» به عنوان يك بيمارى حادّ و مُهلك اقتصاد پا بهعرصه ظهور نهاد و همچون طوفانى تنشزا بسيارى از موضوعهاى اقتصادى را تحت تأثير قرار داد. تورم و آثار آن، تنها نمونهاى از موضوعات جديد قابل كاوش است كه نظايرى بس فراوان در مسائل معيشتى دارند.علم فقه -كه در عرصه علوم، رسالت تبيين احكام شرعى افعال مكلفان را به دوش مىكشد- تنها زمانى مىتواند از عهده انجام اين مهم برآيد كه موضوعهاى جديد و قديم را به روشنى بشناسد تا بتواند احكام آنرا از حوزه معارف قرآن و سنت استنباط كند. از اين روى، تبيين احكام شرعى موضوعهاى كلى اقتصادى، تحقيقى فراوان و همّتى بىپايان مىطلبيد تا بتواند در صحنه انديشه وعمل بر آرمانهاى مكتبى ثابت قدم بماند ودر چهارچوب موازين مقدس اسلام، راه صلاح و سعادت را پيش گيرد. بنابراين، شناخت موضوعهاى كلى اقتصادى براى تبيين احكام فقهى موجود، ضرورتى اجتناب ناپذير است.نوشتار حاضر، تلاشىاست در جهت آشنايى با موضوعهاى «پول»، «بانك» و«صرافى» و به بررسى و شناخت اين موضوعها واحكام آنها مىپردازد. در اين كتاب آمده است كه احكام پول فلزى ديروز با پول اسكناس امروز يكى است وفقط اين دو پول در ذات با هم فرق دارند نه در عالم اعتبار وحتى مىتوان پول را از موضوعهاى مستحدثه ناميد. همچنين اشاره شده است كه ماليات از ضروريات حيات حكومت است كه بايد در كيفيت اخذ آن، عدالت رعايت شود. پول داراى احكام بسيارى است كه به برخى از آن در اين كتاب پرداخته شده است.سرانجام آمده است كه، بانكدارى وصرّافى از امور لازم وحياتى براى زندگى اقتصادى بشر است؛ اما كيفيت عمليات آن بايد به طور پيوسته، در جهت همسويى با احكام اسلام، اصلاح شود.در خاتمه لازم است از دوستان فاضلى كه در تهيه اين كتاب با نگارنده همكارى كردهاند به ويژه از روحانى فاضل، جناب آقاى سيد محمدباقر نجفى كازرونى كه در تدوين وويرايش اين اثر همكارى مجدّانه داشتهاند، تشكر وسپاسگزارى نمايم واز صاحب نظران مسائل فقهى واقتصادى تقاضا كنم اين جانب را از نظرهاى اصلاحى خويش آگاه كنند.قم مقدس / پاييز 1374محمدحسين ابراهيمى
لطفا منتظر باشید ...
