فصل اوّل پول وماهيت آن (1) - پول، بانک، صرافی نسخه متنی

اینجــــا یک کتابخانه دیجیتالی است

با بیش از 100000 منبع الکترونیکی رایگان به زبان فارسی ، عربی و انگلیسی

پول، بانک، صرافی - نسخه متنی

محمدحسین ابراهیمی

| نمايش فراداده ، افزودن یک نقد و بررسی
افزودن به کتابخانه شخصی
ارسال به دوستان
جستجو در متن کتاب
بیشتر
تنظیمات قلم

فونت

اندازه قلم

+ - پیش فرض

حالت نمایش

روز نیمروز شب
جستجو در لغت نامه
بیشتر
توضیحات
افزودن یادداشت جدید

فصل اوّل پول وماهيت آن (1)

تعريف پول

پول در اصل كلمه‏اى است يونانى كه از واژه لاتينى پكوس (Pecus) به معناى گله، گرفته شده است‏(1). از كريستن سن نقل شده است كه، «پول» در زمان اشكانيان به ايران راه يافت ودر ابتدا هر سكه برابر يك ششم درهم بوده است‏(2)؛ ولى به مرور زمان تمامى ابزارهاى عمومى سنجش كالاها، با ارزش‏هاى مختلف ونوع‏هاى متفاوت مانند فلزى وكاغذى وغيره، «پول» ناميده است.

احتمالاً كلمه «پول» و«پكوس» -كه ريشه لفظى آن است- معادل «مال» در زبان عربى وشرعى است. چون در زبان دينى «مال» معمولاً در مورد گله شتر وگوسفند وامثال آن به كار برده مى‏شده ودر مورد پول فلزى هم به كار رفته است.(3) مثلاً در آيه شريفه «خُذْ مِن اَموالهم صدقةٌ»(4) منظور از كلمه «اموال» شتر، گاو، گوسفند، جو، گندم، درهم، دينار، خرما، كشمش وامثال آنها است.

در صدر اسلام، در سرزمين‏هاى اسلامى چهار نوع پول: دينار، دِرْهَم، وَرِقْ وفُلوس رايج بوده است:

دينار، سكه طلا؛ درهم، سكه نقره و ورق، از جنس درهم بوده وپول خُرد آن به شمار مى‏رفته است. كلمه «فُلُوس» نيز احتمالاً از پول گرفته شده؛ يعنى ابتدا پول به «فُول» وآن‏گاه به «فُلوس»تبديل شده است. «فلوس» داراى ارزش و مرغوبيت ناچيزى بوده است ولى امروزه در زبان عاميانه عربى به تمام انواع «پول»، «فلوس» گفته مى‏شود.

شايد علت نام‏گذارى «فلوس» شباهت آن به فلسِ ماهى بوده است.(5)

هم‏چنين مُفلِس، يعنى كسى كه با فلوس بوده ولى بى‏پول شده است، به همين معنا اشاره دارد. به هر حال، وجه مشترك وتعريف ساده تمامى انواع پول چنين است:

پول وسيله عمومى سنجش ارزش كالاها وخدمات وابزار تسهيل مبادلات است.

البته هم‏چنان كه در صفحات آينده گفته مى‏شود پول، تنها مقياس سنجش ارزش كالاها وخدمات نيست و كاربردهاى ديگرى هم دارد.

«آيروينگ فيشر» اقتصاددان مشهور آمريكايى، در تعريف پول گفته است:

پول حقّ مالكيتى است كه مورد قبول عموم باشد.(6)

يعنى به وسيله آن مى‏توان پرداخت‏هاى مورد نظر براى مبادلات وغيره را مستقيماً وبدون هزينه انجام داد. مصاديق پول نيز معلوم ومشخص هستند ونياز به ذكر آنها نيست.

هويت پول

پول‏اسكناس فعلى‏داراى چند مشخصه‏است‏كه‏با مجموع‏آنها ارزش اعتبارى خاص خود را دارد. آن مشخصات ظاهرى عبارت‏اند از:

/ 56