ظهور ابومسلم خراسانى - پیامدهای عاشورا نسخه متنی

كرد.(544) بـه واقع ، زمينه انقلابى ديگر فراهم شده بود و در حجاز، عراق ، مصر و خراسان به رهبرى فـرزانـه از دودمان پيامبر خدا(ع) احساس نياز مى شد، اما بهترين نقطه براى اين قيام خراسان بـود و آن كـه رهـبـرى ايـن قـيـام را بـه عهده گرفت فرزند قهرمان زيد(ع)، يحيى ، بود و او تـوانـسـت بـا قـيـام مردانه و شهادت مظلومانه خود و فراهم نمودن زمينه مساعد قيام خراسان به رهبرى ابومسلم خراسانى ، سرانجام طومار حكومت امويان را در هم پيچد.

ظهور ابومسلم خراسانى

پـس از قـيام و شهادت يحيى ، ابومسلم خراسانى از موقعيّت و زمينه مناسبى كه يحيى و شيعيان بـراى بـرانـداخـتـن بـنـى اميّه به وجود آورده بودند، استفاده كرد. داعيان عبّاسى نيز از فرصت مـناسب به نفع خويش بهره بردارى مى نمودند. همه جا سخن از مظلوميّت خاندان پيامبر(ع) بود و هـر كس نسبت به جنايات بنى اميّه و عمّال آنان ابراز انزجار مى كرد. شيعيان خراسان با دلى پـر از انـدوه و غـم و قـلبـى مـمـلو از عـشـق بـه دودمـان پـيـامـبـر، هـر كـه را نـام (رضـاى آل مـحـمـّد(ع) را مـى بـرد و مـردم را دعـوت بـه حـكـومـت بـنـى هـاشـم مـى كـرد، بـا جـان و دل مـى پـذيـرفـتـنـد. مـبـلّغـان عـبّاسى از اين حربه حداكثر استفاده را مى كردند و به مردم وعده عدل و دادگسترى در ظلّ حكومت (رضاى آل محمّد(ع) مى دادند.

شـيـعـيـان و مـردم خـراسـان بـه عنوان خون خواهى فرزندان پيامبر(ع) و قيام بر ضدّ بنى اميّه براى نشان دادن تاءثّر خود از شهادت زيد(ع) و يحيى ، جامه سياه به تن كردند و (مُسَوَّده) (سـيـه جـامـگـان)نـامـيـده شـدند. آنان به عنوان سپاهى متّحد و با عقيده مبارزه با بنى اميّه ظاهر گـشـتـنـد. در آن زمـان ، هـر كـس لبـاس سـيـاه مـى پـوشـيـد طـرفـدار حـكـومـت عـدل و حـامـى خـانـدان پـيامبر(ع) و دشمن بنى اميّه شناخته مى شد. بنى عباس و داعيان آنان نيز لباس سياه پوشيدند و انقلابيّان علوى و هاشمى با پرچمى سياه وارد صحنه مبارزه شدند.

بـديـن روى ، لبـاس سـيـاه شـعارى شد براى همه كسانى كه در جبهه مخالف حكومت اموى قرار داشـتـنـد.

بـنـى عبّاس حتّى پس از پيروزى نيز همه لباس سياه و عمّامه سياه به تن مى كردند؛ زيـرا ايـن لبـاس و شعار بود كه آنان را به قدرت رسانده بود. اما پس از به قدرت رسيدن عـبـّاسيان ، مردم ديگر لباس سياه نپوشيدند. تنها بنى هاشم اين شعار را نگه داشتند و بر آن اصـرار ورزيـدند و اين از علايم مشخّصه آنان شد و تاكنون ، كه قريب سيزده قرن از آن زمان مـى گـذرد، هـنوز سادات هاشمى و فرزندان پيامبر(ع)، عمّامه سياه را به عنوان نشانه هاشمى بودن حفظكرده اند و مردم براى آن احترامى خاص قائلند.

(سـيـه جـامـگـان خـراسـان)به انقلابيانى گفته مى شد كه پس از شهادت زيد(ع) در ركاب يحيى جنگيدند و بعد از كشته شدن يحيى ، لباس سياه را از تن بيرون نياوردند. سرانجام ، از مـيـان مخالفان بنى اميّه در خراسان ، مردى شجاع به نام ابومسلم ، كه از وابستگان بنى عبّاس بـود، از ايـن مـوقـعـيـت مـنـاسب استفاده كرد و با مستمسك قراردادن احساسات شيعيان ، رهبرى سيه جـامـگـان خراسان را به عهده گرفت .(545) او توانست لشكرى عظيم به وجود آورد، والى مـقـتـدر خـراسـان ، نـصـر بـن يسار، را كه از طرف حكومت بنى اميّه حاكميت داشت ، از اريكه قدرت به زير كشد و بر خطّه خراسان چيره گردد.

درباره شخص ابومسلم ، تحقيق جامعى صورت نگرفته و معلوم نيست كه او عرب بوده يا عجم ، مـشـرك بـوده يـا بـربـر و در تـواريـخ ، از جـمـله صـفـات او را خون ريزى و هتّاكى و آدم كشى فـراوان بـرشـمرده اند. وانگهى ابومسلم خود از دعات بنى عبّاس بود و فرستاده ابراهيم امام و دسـت نـشـانـده او بـود و كـار او مـنـجـر بـه قدرت يافتن بنى عبّاس ‍ شد.(546) اگر ابـومـسـلم بـه واقـع ، طـرفـدار خـاندان پيامبر(ع) و علويان بود، بايد حكومت را به (رضاى آل مـحـمّد(ع)، كه در آن زمان كسى جز امام صادق (ع) نبود، واگذار مى كرد، نه به فرزندان عبّاس . بنابراين ، ابومسلم وجهه خوبى در نظر شيعيان و ائمّه اطهار(ع) ندارد.

اسـتـاد شـهـيـد، آيـة اللّه مـطـهـّرى (ره) ، در كـتـاب خـدمـات متقابل اسلام و ايران ، در اين باره مى نويسد: