نقش على در وحدت جامعه - تاریخ ولایت در نیم قرن اول نسخه متنی

نقش على در وحدت جامعه

كسى را نمى توان يافت كه چون امام على خواهان خير و صلاح امت بوده باشد; چراكه او همواره بر آن بود تا مسير تاريخ را در بستر واقعى آن به جريان اندازد. اگرچه مردم در انتخاب و گزينش رهبرى راه خطايى را پيمودند, اين چيزى نبود كه امام را وادارد تا تصميم عجولانه بگيرد; زيرا امام به فراست, تبعات جانبى اين دگرگونى رادريافته بود. عامه مردم از وجود فرصت طلبان كاملاًبى اطلاع بودند, از اين رو, هم در انتخاب خليفه و هم در روش عزل وى اشتباه كردند و شايد در موقعيت وجوّ آن چنانى, هركسى جاى آنان مى بود همين تصميم را اتخاذ مى كرد; زيرا عثمان بارها پيمان بست و نقض پيمان كرد. عثمان به وضوح احساس مى كرد كه على خير و صلاح وى را مى خواهد; جز اين كه اوضاعى كه بر خليفه حاكم بود, مانع مى شد روابط آن دو گرم و دوستانه باشد.

ابن قتيبه مى گويد: (روزى عثمان به على گفت: اى ابوالحسن, نمى دانم طالب مرگت هستم, يا زندگى تو را خواهانم. به خدا! اگر بميرى نمى خواهم بعد از تو براى ديگران بمانم, زيرا كسى را چون تو نخواهم يافت.)(1)
جرج جرداق مى گويد: (در جريان حصر سراى عثمان, فرزندان على حسن و حسين به دفاع از وى پرداختند; اين در حالى بود كه بنى اميه پنهانى از وى گريختند و در شام به معاويه پيوستند.(1)) مسعودى مى گويد: (علاوه بر فرزندان, كسان خود را نيز فرستاد.(1))
مؤلف الفخرى مى گويد: (على در رديف مدافعان و ياران عثمان بود و عثمان براى دفع مردم از او كمك مى خواست و او نيز به دفع آنان قيام مى كرد. عاقبت چون عثمان را محاصره نمودند على فرزند خود حسن را به يارى او فرستاد كه او جهت دفاع از عثمان سخت كوشيد, چندان كه عثمان او را قسم داد كه از دفاع او دست بردارد.)(1)
طبرى و ابن قتيبه آورده اند: (چون عثمان در محاصره مخالفين بود, شورشيان آب را بر روى وى بستند و كسى جرأت نمى كرد به آنان آب برساند, تا اين كه عثمان از پشت بام خانه اش از على خواست تا به خانه اش آب برساند كه على هم چند مشك آب برايش فرستاد.(1))