6. روايت محمدبن سنان - نگاهی به مبانی فقهی پیوند اعضا در فتاوای مقام معظم رهبری نسخه متنی

اين روايت و همانند آن، به روشنى دلالت دارد كه اگر روزه موجب ضرر به بدن باشد، نه تنها واجب نيست بلكه حرام است. اين حكم، نشان اين است كه اضرار به خويش از نظر شارع جايز نيست. اين گونه روايات فراوان است و به همين مقدار بسنده مى شود.

نقد و بررسى: استدلال به اين گونه روايات بر حرمت اضرار به نفس، ناتمام است; زيرا احتمال دارد جهت بطلان غسل يا وضو يا روزه ضررى، آن باشد كه شارع آن را نخواسته و به آن ها امر نكرده است. پس از آن جهت كه اين عبادت ها امر ندارد، باطلند نه از آن جهت كه ضرر در آن ها مورد نهى شارع است و نهى در عبادت، موجب فساد است.

ليكن دلالت روايت شيخ صدوق مى تواند بر مدعا تمام باشد; زيرا مفاد آن چنين است كه در حال ضرر، نه تنها روزه باطل است بلكه افطار و غذا خوردن نيز واجب شده است. اين روايت، مى فهماند كه ضرر حرام و براى جلوگيرى از آن افطار واجب شده است.

ولى اشكال در سند روايت است كه مرسل است مگر بر مبناى كسانى كه ميان نقل هاى صدوق به صورت «قال الصادق » با «عن الصادق » فرق گذارده اند.

6. روايت محمدبن سنان

در برخى روايات، علت حرمت برخى از اشياء از جمله خوردن مردار فساد بدن بيان شده است. بنابراين مى توان گفت: هر چيزى كه موجب فساد در بدن مى شود حرام است; از جمله در روايت محمدبن سنان از امام رضا(ع) آمده است:

حرمت الميتة لما فيها من فساد الابدان والافة ; (38)