جلوههايي از زندگي حضرت آيةالله العظمي حاج شيخ محمدتقي آملي1
ناصر باقري بيدهندي پـدردودمان او از گذشتهي دور روشن نيست، امّا پدرش مرحوم ملامحمّد آملي از رجال علمي مشهور بود كه در 1263 ق در آمل به دنيا آمد. او، شاعر و اديب بوده و در عهد صفويه ميزيسته است.مرحوم آملي، در هفده سالگي به تهران آمد و از محضر مرحوم آيةالله حاج شيخ محمدحسن آشتياني( صاحب بحرالفوائد) و مرحوم آيةالله ميرزا ابوالقاسم كلانتر (م1295ق) و سيد صادق طباطبايي، فقه و اصول، و از محضر حكيم بزرگ عصر خود، مرحوم ميرزا ابوالحسن جلوه (م1314ق) و مرحوم آقاعلي زنوري (م1307ق) حكمت متعاليه را فرا گرفت و جامع معقول و منقول گرديد و تدريس و امامت «مسجد مجد» را در 1320ق برعهده گرفت. در جريان مشروطيّت، همگام با شهيد آيةالله حاج شيخ فضلالله نوري به مبارزه پرداخت. پس از شهادت حاج شيخ فضلالله، به شهرستان نور تبعيد شد. پس از تبعيد، مجددا به تهران بازگشت و در سال 1336ق رحلت كرد و در قبرستان ابن بابُويِه شهر ري، در ايوان مقبرهي مرحوم ميرزا ابوالحسن جلوه حكيم، به خاك سپرده شد.1ايشان ، داراي تأليفاتي است، از جمله حاشيهاي بر شرح شمسيه به نام حاشيه ملامحمدآملي و تلخيص الفرائض ـ كه چاپ شدهاند ـ و حاشيه بر فرائد و حاشيه بر اسفار و حاشيه بر شرح مطالع و شرح كلمه شريفه لاالهالاالله، و تحقيقاتي در مباحث الفاظ .
ولادت و تحصيلات
معظّم له، در روز چهارشنبه يازدهم ذوالقعده 1304ق مصادف با روز ولادت حضرت علي بن موسيالرضا عليهالسلام در تهران به دنيا آمد و در كنار پدر رشد كرد و در همانجا به تحصيل پرداخت. خود او گويد:چون به بدايت تعليم رسيدم، پدر، مرا به مكتب گذاشت و سعي بليغ در تربيت من نمود و جدّي وافي در طريق رشدم مبذول داشت تا در اندك زماني به خواندن فارسي و نوشتن آن آشنايي يافتم و مرا به تعلّم علوم عربيه -كه مهمترين كمالات عصر بودـ گماشت. در قبل از بلوغ، از تحصيل مقدمات آن فارغ و به علوم ادبيه آشنا شدم و به فقه و اصول شروع كردم...2. مقدمات و سطوح را از محضر پدر و ديگر عالمان آن شهر، از جمله ميرزا حسن كرمانشاهي، آقا شيخ محمد هادي طالقاني و مرحوم آقا سيد جليل و شيخ عبدالحسين هزار جريبي و شيخ رضا نوري مازندراني و شيخ علي نوري و حاج شيخ عبدالنبي نوري فراگرفت و در سال 1349ق در عين اين كه از استادش مرحوم نوري اجازهي اجتهاد داشت، براي تكميل اندوختههاي خود به نجف هجرت كرد و مدت چهارده سال از محضر بزرگاني مانند مرحوم آيةالله ميرزا حسين نائيني (م1355ق) و مرحوم آيةالله آقاضياءالدين عراقي (م1361ق) و مرحوم آيةالله شيخ مهدي نوائي مازندراني و مرحوم آيةالله سيدابوالحسن اصفهاني(1365ق) استفاده كرد و به درجهي ممتاز اجتهاد ارتقا پيدا كرد و از مرحوم آيةالله سيد ابوتراب خوانساري و مرحوم آيةالله شيخ اسدالله زنجاني، به دريافت اجازهي روايي مباهي شد.خود او از دروس اساتيد خويش در نجف اينگونه ياد كرده است: