نظري براسامي و القاب حضرت فاطمه معصومه عليها‏السلام - نظری بر اسامی و القاب حضرت فاطمه معصومه (س) نسخه متنی

نظري براسامي و القاب حضرت فاطمه معصومه عليها‏السلام

محمد اصغري‏نژاد

اسامي آن حضرت:

فاطمه

اين مجلّله عظيم الشأن هم نام حضرت زهرا عليها‏السلام و فاطمه(1) يا فاطمه كبري(2) ناميده شده است.

در روايتي درباره مقام والا و عظمت شأن حضرت زهرا عليها‏السلام و علت ناميده شدن ايشان به فاطمه آمده است:

محمد بن مسلم گفت: از ابوجعفر امام باقر عليه‏السلام شنيدم كه فرمود: فاطمه داراي جايگاهي كنار در جهنم است. وقتي روز قيامت مي‏شود، ميان دو چشم هر نفر، مؤمن ياكافر نگاشته مي‏شود. آنگاه به كسي كه دوستدار اهل‏بيت است و گناهان فراواني دارد، دستور داده مي‏شود به آتش افكنده گردد. وقتي حضرت فاطمه آن شخص را مي‏بيند، مي‏گويد: بارالها! مولاي من! مرا فاطمه نام نهادي و به واسطه من مي‏خواستي از كساني كه دوستدار من و ذريه‏ام هستند، درگذري وعده‏ات حق است و تو از وعده‏ات تخلف نمي‏كني.

در آن زمان خداوند عزيز و والامرتبه مي‏فرمايد: درست گفتي، تو را فاطمه نام نهادم و مي‏خواستم به خاطرتو از كسي كه دوستت دارد، و پيرو توست و به خاندانت علاقمند و پيرو آنان است، درگذرم. پيمانم حق است و من خلف وعده نمي‏كنم؛ به اين سبب به بنده‏ام فرمان داخل شدن در آتش را دادم تاتو درباره او شفاعت كني. تو را شفيع قرار دادم تا براي ملائكه و پيامبران و فرستادگانم و صاحبان اين توقفگاه، جايگاه و منزلتت درپيشگاه من مشخص شود. هركس را كه ديدي ميان دو چشمش كلمه مؤمن است، مي‏گيري و داخل بهشت مي‏كني.(3)

حضرت معصومه عليها‏السلام نيز چون حضرت فاطمه زهرا عليها‏السلام داراي مقام شفاعت است.(4) و احتمالاً ناميده شدن وي به فاطمه بي‏ارتباط بااين مقام نبوده است. به هر تقدير به واسطه اين بانوي گرامي بسياري از شيعيان داخل بهشت مي‏گردند. در اين‏باره امام صادق عليه‏السلام مي‏فرمايد: «... الا ان للجنة ثمانية ابواب، ثلاثة منها الي قم. تقبض فيها امرأة هي من ولدي و اسمها فاطمة بنت موسي تدخل بشفاعتها شيعتي الجنة بأجمعهم.»(5)

آگاه باشيد، براي بهشت هشت دراست؛ سه تا از آنها به سوي قم باز مي‏شود. در آنجا بانويي قبض روح مي‏شود. او از جمله فرزندانم، و نامش فاطمه دختر موسي است. به شفاعت او همه شيعيان داخل بهشت مي‏گردند.

برخي از نويسندگان در توضيح روايت فوق گفته‏اند:

مقتضاي اين خبر آن است كه از براي آن مخدّره (فاطمه معصومه) در نزد خداي تعالي مقام محمودي(6) مي‏باشد كه شفاعت نمودن آن مخدّره باشد (در) روزجزا. و از براي او نزد خدا شأني است عظيم كه آن حضرت(7) و هكذا برادرش(8) حضرت رضا عليه‏السلام كه در زيارتش مي‏فرمايد: «ان لك عنداللّه شأناً من الشأن.»(9) و هكذا حضرت جواد. دركتاب مفتاح الجنان مذكور است كه حضرت رضا فرمود: هركه زيارت كند او را همچنان است كه مرا زيارت كرده است. گرچه مؤلف مفتاح معلوم نيست، اما از احاديث معتبر نيز (چنين مطلبي) استفاده مي‏شود. در حديث است كه «من زار ذريتهما كانما زارهما»؛ هركس ذريه حضرت حسن و حسين را زيارت كند، مثل كسي است كه خود آنها را زيارت كند. حضرت معصومه و حضرت عبدالعظيم حسني نيز مشمول همين حكم مي‏باشند.(10)

مقتضاي اين خبر آن است كه از

براي آن مخدّره (فاطمه معصومه) در نزد

خـداي تعـالي مقـام محــمودي مي‏بـاشــد كـه

شفاعت نمودن آن مخدّره باشد (در) روزجزا. آري، حضرت معصومه از مقام محمود يعني مقام شفاعت برخوردار است:

يا بضعة الرسالة