اين ادله از سنخ ادله عقلي دال بر ضرورت رهبري و استمرار آن در طول تاريخ و همان دلايل نياز جامعه به پيامبر و شئون نبوت است كه پس از پيامبر اسلام نيز باقي است. براساس اين استدلال، نياز به امامت براي امت، بديهي، و امامت در واقع استمرار نبوت و ولايت فقيه نيز استمرار امامت است.همچنين استدلال بر ضرورت كارشناسي دين در زمان غيبت و بقاي نياز به رهبري و شئون امامت (تبيين آيات و احكام، قضاوت، اداره اجتماع و زعامت سياسي و اجتماعي و...) در زمان غيبت است.براساس اين ادله با غيبت امام معصوم، ضرورتها و نيازهاي بشري به امامت برطرف نميشود بلكه شديدتر نيز ميشود. لذا همه دلايل نياز به امام در مورد ولي فقيه هم مطرح است.هماهنگي با فطرت انسان و نياز فطري انسان به ولي و رهبر نيز از براهين ديگر عقلي است. رهبري جامعه يا با ولايت فقيه عادل است يا با ولايت فقيه غيرعادل و يا با ولايت غيرفقيه عادل و يا با ولايت غيرفقيه غيرعادل و عقل در اين حصر جز فرض اوّل را نميپذيرد.31ضرورت علم به قانون الهي (اجتهاد مصطلح) و عدالت كه اين دو شرط فقط در فقيه عادل تصور دارد نيز براي ولايت فقيه برهاني عقلي است زيرا تصور صحيح آن موجب تصديق آن ميشود و به بيان امام راحل (رحمةاللّهعليه) ولايت فقيه از موضوعاتي است كه تصور آنها موجب تصديق ميشود و چندان به برهان احتياج ندارد؛ به اين معني كه هر كس عقايد و احكام اسلام را حتي اجمالاً دريافته باشد چون به ولايت فقيه برسد و آن را به تصور آورد، بيدرنگ تصديق خواهد كرد و آن را ضروري و بديهي خواهد شناخت.32بر اين اساس، صحت ديدگاه انتصاب با توجه به حد وسط برهان با برهانهاي متعددي قابل اثبات است.همانگونه كه ملاحظه ميشود ادله كلامي عقلي و بعضا تركيبي از عقل و نقل به صحت ديدگاه انتصاب تأكيد دارد. با اين حساب، همه ادله نقلي در اين باب در واقع ارشاد حكم عقل است. بنابر اين دليل اصلي بر ولايت فقيه و نصب او عقل است و نقل، مؤيد و شاهد آن است و از اين رو مناقشه در بعضي از ادله نقلي، خللي به اين ديدگاه وارد نميكند.
2ـ دلايل نقلي
ادله نقلي، آيات و رواياتي است كه به دليل پرهيز از تفصيل علاوه بر ذكر دو نمونه از آيات، تنها عنوان آن ذكر ميشود:الف) آياتسوره نساء آيه 59: «يا ايها الذين آمنوا اطيعواللّه و اطيعوالرسول و اوليالامر منكم»سوره نساء آيه 83: «و لو ردّوه الي الرسول و الي اوليالامر منهم لعلمه الذين يستنبطونه منهم»در اين آيات اصل وجود و نصب اوليالامر در هر دوراني مفروض تلقي ميشود و مباحث كلامي و تفسيري آن مؤيد نظريه انتصاب است. بقره/124، بقره/247، مجادله/11، نحل/48، يونس/35، احزاب/36 و همه آياتي كه بر شرايط رهبري دلالت دارد و جز بر فقيه جامعالشرايط صدق نميكند.ب) احاديث1ـ مقبوله عمربن حنظله2ـ مشهوره ابيخديجه3ـ حديث اللهم ارحم خلفائي4ـ حديث العلماء ورثة الانبياء5ـ حديث الفقهاء حصون الاسلام6ـ حديث الفقهاء امناء الرسل7ـ حديث اما الحوادث الواقعه8ـ حديث العلماء حكام علي الناس9ـ حديث مجاري الامور و الاحكام علي ايدي العلما10ـ حديث عبدالعزيزبن مسلم از امام رضا (عليهالسلام) در نفي انتخابو دهها روايت درباره حجت و فقيه و امام كه بررسي هر يك از آنها خود مقالهاي جداگانه ميطلبد.33بيان آيةاللّه العظمي بروجردي
لطفا منتظر باشید ...
