خودبيمارانگاري عبارت است از اختلالي كه در آن فرد قوياً اعتقاد دارد كه مبتلا به يك بيماري جدي يا مرگبار است، عليرغم اين كه معاينات و بررسيهاي پزشكي كامل و همه جانبه هيچ مشكلي را نشان ندادهاند. فرد معمولاً در مورد بيماريها، تشخيص و درمان آنها اطلاعات زيادي كسب ميكند زيرا به پزشكان زيادي مراجعه كرده و تحت بررسيهاي زيادي قرار ميگيرد.
علايم شايع
اضطراب و شكايت مداوم از وجود علايمي در هر قسمتي از بدن. مشغوليت ذهني در رابطه با احتمال ابتلا به بيماري قلبي يا سرطان در اين افراد زياد ديده ميشود. علايم ممكن است تغيير كنند اما اعتقاد فرد به اين كه يك بيماري جدي دارد پا برجا ميماند. علايمي كه بيشتر از بقيه از آنها شكايت وجود دارد، عبارتند از بيخوابي، مشكلات جنسي و ناراحتي گوارشي مثل نفخ، آروغ زدن و دل پيچه. علايمي كه فرد از آنها شكايت دارد ممكن است تغيير كنند و بسيار اختصاصي، عمومي يا مبهم باشند.
علل
احتمالاً عارضهاي از ساير اختلالات رواني است، اما علت آن قطعي نيست. خود بيمار انگاري در افرادي كه قبلاً يك بيماري جسماني واقعي در كودكي داشتهاند يا در ارتباط نزديك با يك خويشاوند بيمار بودهاند بيشتر ديده ميشود.
عوامل تشديد كننده بيماري
ناشناخته هستند.
پيشگيري
راه خاصي براي پيشگيري از آن شناخته نشده است. بايد سعي شود به كودك بيمار توجه بيش از حد مبذول نشود. به هنگام سلامتي نيز بايد به كودك به حدكافي محبت كرد و از وي حمايت به عمل آورد.
عواقب مورد انتظار
معمولاً به درمان مقاوم است. اكثر بيماران تا آخر عمر بر اين اعتقاد باقي ميمانند كه يك بيماري جدي دارند و مرتباً به پزشكان مختلف مراجعه ميكنند.
عوارض احتمالي
هدر دادن پول براي كارهاي پزشكي غيرضروري و گاهي خطرناك اصرار بر انجام اعمال جراحي يا مصرف داروهاي غيرضروري
درمان
اصول كلي
شرح حال و معاينه باليني بررسيهاي پزشكي براي رد در يك بيماري جسمي ارزيابي رواني براي اعضاي خانواده زندگي كردن با اين افراد غالباً مشكل است زير آنها مرتب نگران هستند و نيازمند توجه. اين افراد واقعاً رنج ميبرند و بايد سعي شود كه از آنها حمايت به عمل آيد. رفتار مثبت كه به شكايات جسمي مربوط نيست را تشويق كنيد و جايزه دهيد. به هيچ عنوان مشوق «نقش بيمار» براي فرد نباشيد. خود بيماران هم بايد سعي كنند تا به جاي علايم روي ساير جنبهها يا مشكلات زندگي تمركز كنند. بايد سعي شود از رفتن پيش پزشكان مختلف بهطور دايمي و انجام آزمايشات مكرر خودداري شود.
رژيم خاصي توصيه نميشود. از مصرف الكل جداً خودداري كنيد.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانوادهتان علايم خود بيمار انگاري را داريد و ميخواهيد كه كمك مناسب براي رفع اين مشكل بگيريد. اگر دچار علايم جديد و غير قابل توجيه شدهايد. آرامبخشهاي مورد استفاده در درمان ممكن است عوارض جاني يا وابستگي ايجاد نمايند.