سردرد خوشه‌اي عبارت است از يك نوع سردرد بسيار شديد كه به‌طور معمول شامل درد در يك طرف سر، در پشت سر، يا اطراف يك چشم مي‌شود. اين سردردها معمولاً در يك زمان از روز براي چندين روز يا هفته رخ مي‌دهند و بعد فروكش كرده و فرد ممكن است هفته‌ها يا ماه‌ها سردرد نداشته باشد. حدود 90% از بيماران مرد هستند.
علايم شايع
شروع ناگهاني سردرد، غالباً در شب و به هنگام خواب سردرد در عرض 15 دقيقه به اوج خود مي‌رسد و حدود 2 ساعت طول مي‌كشد. درد در يك طرف و اطراف چشم احساس مي‌شود. درد شديد، به داخل فرو رونده، يا اذيت كننده اشك آلود بودن چشم‌ها قرمز و پرعروق بودن ملتحمه ورم كردن و پايين افتادن پلك گرفتگي بيني و آب ريزش از بيني كند شدن ضربان قلب تهوع تعريق گاهي بي‌قراري، فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري زياد، يا رفتار خشونت‌آميز
علل
علت واقعي آن ناشناخته است. البته شواهدي وجود دارد مبني بر اين كه يك نوع اختلال عصبي در ضرباهنگ شبانه‌روزي (ساعت بيولوژيك) بدن ممكن است به بروز سردرد خوشه‌اي كمك كند.
عوامل افزايش دهنده خطر
مردان بالاي 30 سال رابطه احتمالي با سابقه وارد آمدن ضربه به سر يا عمل جراحي روي سر بروز بسيار بيشتر زخم معده و دوازدهه و بيماري سرخرگ‌هاي قلب (در مردان) سابقه ميگرن (خصوصاً در زنان) بعضي از غذاها نيز در ايجاد آن مؤثر شناخته شده‌اند، خصوصاً غذاهايي كه حاوي تيرامين هستند. اين غذاها شامل پيروني، جگر مرغ، غذاهاي قارچي و پنيرهاي كهنه است.
پيشگيري
به دليل اين كه علت دقيق اين نوع سردرد ناشناخته است، راه خاصي براي پيشگيري از اولين حمله وجود ندارد.
عواقب مورد انتظار
راهي براي معالجه آن نيست، اما با درمان مي‌توان درد را كنترل و طول‌مدت بروز حملات را كم كرد. دوران طولاني‌مدت فروكش كردن سردرد
عوارض احتمالي
آسيب رساندن به خود به هنگام حمله عوارض جانبي داروها
درمان
اصول كلي
تشخيص معمولاً با بررسي الگوي حملات سردرد و ساير علايم انجام مي‌گيرد. درمان ممكن است شامل دارو و تغيير در شيوه زندگي باشد. به هنگام فعال بودن بيماري، از نور روشن يا خيره‌كننده، عصبانيت زياد، فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري پراسترس يا هيجانات پرهيز كنيد. اين عوامل باعث آغاز حمله خواهند شد. سيگار نكشيد؛ تنباكو ممكن است باعث اثر نكردن دارو در رفع سردرد شود. اگر سردرد با دارو خوب نشد، مي‌توان روي عصب سه قلو عمل جراحي انجام داد و سردرد را به اين‌گونه درمان كرد.
داروها
استفاده از داروي سوماتريتپان به‌صورت تزريق زير پوستي ممكن است در هنگام حمله حاد سردرد كمك‌كننده باشد. دستورالعمل تجويز اين دارو را به دقت به كار بنديد. از اسپري استنشاقي ارگوتامين نيز مي‌توان به هنگام حمله و نيز براي پيشگيري از بروز حمله استفاده نمود. در مورد اين دارو هم دستورالعمل تجويز دارو را به دقت رعايت كنيد، خصوصاً اگر بيش از يك دارو مصرف مي‌كنيد. امكان دارد اكسيژن درماني در منزل توصيه شود. داروهاي حاوي كافئين (خوراكي و به صورت شياف) نيز ممكن است به هنگام حمله سردرد كمك‌كننده باشند. امكان دارد مصرف يك داروي بي‌حس كننده موضعي مثل ليدوكايين توصيه شود. فنيل‌افرين براي بر طرف كردن گرفتگي بيني چندين دارو موجود هستند كه مي‌توان از آنها براي مهار حملات سردرد به هنگام فعال بودن بيماري استفاده كرد: پردنيزون، ليتيم، ارگوتامين، وراپاميل، ايندومتاسين، و متي‌سرژيد
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
از هرگونه فعاليتي كه شايد باعث رسيدن آسيب به شما به هنگام حمله سردرد شود اجتناب كنيد. فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري بدني زياد به هنگام بروز اولين علايم سردرد شايد باعث فروكش حمله سردرد شود.
رژيم غذايي
ندرتاً بعضي از غذاها (مثل شكلات، تخم‌مرغ، محصولات لبني) مي‌توانند باعث آغاز حمله سردرد شوند.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده‌تان علايم سردرد خوشه‌اي را داريد. اگر پس از شروع درمان، حملات ادامه يابند.
لطفا منتظر باشید ...
