فشار خون، علل و عوامل آن

آرمند

گاهـي اوقـات فشارهاي زندگي باعث مي شود که جلوي ديگران وانمود کنيد که فشار خون داريد.اما آيا فکر کرده ايد که ممکن است واقعاً فشار خون داشته بــاشيد ولي از آن بـي خـبـر بـاشــيد؟ بــا وجود آماري که خبر از 12 ميـلـيـون ايـراني مـبـتلا به فشار خون ميدهد، شما چگونه ميتوانيد مـطمئن باشيد که در خطر ابتلا به آن نيستيد؟ علت هاي آن را بـرايـتان بيان مي کنيم. مطالعه کنيد و از اين مسئله مطمئن شويد. فـــشار خون بالا، زماني ايجاد مي شود که فشار خون در ديواره رگ ها بيش از حد معمول بالا رود. اين وضعيت بسيار خطرناک است، زيرا گاهي اوقات تاثيرات مخرب آن در مرور زمان افزايش مي يابد. و حتي ممکن است تا زماني که به بالا ترين حد ممکن نرسيده باشد، مشخص نشود

و اين مسئله باعث شده است که گاهي از فشـار خـون بـــــــه " کشنده آرام " هم ياد کنند.

مخالف آن، يعني فشار خون پائين زماني اتفاق مي افتد که فشاري که خون را در رگها به سمت قلب و مغز و ساير اعضاء داخلي بدن مي رساند، بسيار کم شود که باعث سر گيجه و منگي مي شود.

عوامل فشار خون

عوامل بسياري منجر به فشار خون مي شوند که شامل عوامل وراثتي، چاقي، مصرف بالاي الكل ، مصرف بالاي سديم و سن بالا است. همچنين زياد يکجا نشستن، فشارهاي عصبي، مصرف کم پتاسيم و کلسيم و مقاومت در برابر انسولين نيز باعث بالا رفتن فشار خون مي شود.

آمريکايي ها و افريقايي ها بيشتر در معرض ابتلا به فشار خون هستند. بنابر تحقيقاتي که در مرکز کنترل و پيشگيري از بيماري ها شده است، %64 همه مرد هاي بالاي 75 سال مبتلا به فشار خون هستند.

هر چند، بالا بودن فشار خون هميشه نشان دهنده ابتلا به اين عارضه نيست. بعضي افراد گاهي وقتي براي اندازه گيري فشار خونشان به مراکز درماني مي روند، خواه نا خواه فشار خونشان بالا مي رود.

فشار خون چگونه اندازه گيري مي شود؟

براي اندازه گيري فشار خون، دو عدد بايد مورد توجه قرار بگيرد: عدد سيستولي (انقباض قلب) و عدد دياستولي (انبساط قلب).

عدد سيستولي: فشار خون در مقابل ديواره ي رگ ها وقتي قلب تازه از تلمبه زدن متوقف شده است. اين عدد اول يا بالائي است که خوانده مي شود. معمولاً روي 100 يا بالاتر از آن قرار دارد. بين 120 تا 135 حالت نرمال است.

عدد دياستولي: فشار خون در ديواره ي رگ ها بين هر ضربان قلب، زماني که قلب در حالت استراحت قرار دارد است. اين عدد دوم يا پائيني است که خوانده مي شود. معمولاً روي 85 يا پائين تر بايد باشد.

انواع فشار خون

چهار نوع فشار خون وجود دارد: مطلوب، نرمال، بالاتر از نرمال و بالا. فشار خون بالا نيز به سه نوع تقسيم بندي مي شوند. در زير انواع اين فشار خون ها و راه هاي درمانشان را بررسيمي کنيم.

علائم

تا زماني که صدمات ايجاد شده توسط فشار خون در بدن نمايان نشده اند، هيچ نشانه يا علامتي براي آن وجود ندارد. در مراحل جدي تر فشار خون بالا (مرحله 2 و 3) بيمار دچار سردرد، تهوع و استفراغ و اختلالات بينايي مي شود.

با مرور زمان شديد تر شدن اين عارضه ممکن است باعث مسدود، باريک و ضعيف تر کردن رگ ها شود. اين مسئله باعث لخته شدن خون مي شود که ممکن است به قلب و رگ ها، کليه ها و شبکه چشم صدمه وارد کند.

تشخيص

پزشکتان ممکن است در معاينات سالانه خود، فشار خونتان را نيز اندازه گيري کند و اين زماني است که ممکن است تازه متوجه شويد که فشار خونتان بالاتر از حد نرمال است. اگر شک داريد، مي توانيد هميشه با مراجعه به داروخانه ها فشار خونتان را تست کنيد و اگر عدد آن بالاتر از نرمال بود با پزشک خود تطبيق دهيد تا از آن مطمئن شويد.

به طور معمول، تشخيص فشار خون بالا زماني اتفاق مي افتد که به دفعات متعدد فشار خونتان بالاتر از 140 تا 190 خوانده شود.

درمان

فشار خون بالايي که در مراحل اوليه قرار دارد و کمي بالاتر از حد نرمال است ممکن است با تغيير روش هاي زندگي مثل کم کردن وزن، ترک عادات بد غذايي ، مصرف کم تر نمک و روغن، ترك سيگار، عدم استفاده از مشروبات الكلي، کم تر کردن فشارهاي عصبي و ورزش كردن درمان شود. گاهي لازم است که فشار خونتان را در منزل اندازه بگيريد تا مطمئن شويد که تغييرات انجام شده نتيجه بخش بوده است يا خير.

معالجه

اگر فشار خون به مراحل 2 و 3 برسد، معالجه آن ضروري است. اين جا به 4 دسته از داروهايي که براي معالجه فشار خون بالا استفاده مي شوند اشاره مي کنيم:

بازدارنده هاي ACE که از رها شدن هورموني به نام آنژيوتنشن در بدن جلوگيري مي کند و بنابراين باعث باز شدن رگ هاي خوني مي شود.

ادرار آورها که با دفع نمک و آب هاي زائد در بدن به اين مسئله کمک مي کنند.

داروهاي مهار کننده تپش قلب که باعث کند تر شدن ضربان قلب مي شوند و به همين ترتيب فشار را نيز پائين مي آورند.

داروهاي گشاد کننده رگ ها که رگ هاي خوني را باز کرده و ميزان تلاشي را که قلب بايد صرف تلمبه کردن خون به همه نقاط بدن کند را پائين مي آورد.

گوش به زنگ باشيد!

مانند ساير مسائل مربوط به قلب ، در مورد اين مسئله هم بايد بسيار محتاط و مراقب باشيد. اگر فعال باشيد، سيگار نکشيد، از يک رژيم غذايي متعادل استفاده کنيد، مصرف نمک را پائين بياوريد و با بدنتان به نحو احسن رفتار کنيد، مي توانيد جلوي بسياري از صدمات ناشي از فشار خون بالا را در بدنتان بگيريد. بسيار مراقب فشار خونتان باشيد چون مي تواند آغازي براي مشکلات قلبي باشد.