موضوع شناسی موسیقی نسخه متنی

اين آثار را براساس ملودى (نغمه) آنها مى توان به انواع زير تقسيم كرد:

* تصانيف ايرانى سنتى

ملودى اين تصانيف از موسيقى رديف اخذ شده و شعر آن فارسى است وبه لحاظ بافت كلام از ادبيات كلاسيك ما دور نيست. سازهايى كه براى رنگ آميزى استفاده مى شود,تار و كمانچه و نى و سازهاى اصلى اركسترى همان سازهاى غربى است. شيوه اجرا صد در صد غربى است. از خوانندگان اين شيوه مهستى, حميرا, مرضيه, پوران و از آهنگسازان معروف آن: ياحقى, تجويدى وملك و از ترانه سرايان: رهى معيّرى, بيژن ترقى, معينى كرمانشاهى را مى توان نام برد.

* تصانيف ايرانى, هندى, افغانى, بلوچى

آهنگهاى هندى و بلوچى و افغانى به هم نزديك هستند.ملوديهاى اين گونه تصانيف از اين موسيقيها گرفته شده وبا مطربهاى كوچه بازارى مبتذل به اجرا در مى آمد. براى رنگ آميزى از سازهاى بلوچى و هندى استفاده مى شد. شيوه اجرا و سازهاى اركستر غربى بود.

از خوانندگان مشهور اين شيوه, سلى (خواننده ملا محمدجان) و از نوازندگان صرف نظر مى شود.

* تصانيف ايرانى, محلى

ملودى اين گونه تصانيف از موسيقى مقامى روستايى كوچه بازارى شهرى انتخاب شده, با كلامى نزديك به كلام عاميانه و از جهت معنى ومضمون مبتذل و پيش پا افتاده, تشكيل اثرى را مى داد. براى رنگ آميزى ساز نواحى را كه ملودى از آن جابود اضافه مى كردند. شيوه اجرا و سازهاى اركسترى غربى بود. خوانندگان اين شيوه بيشترخوانندگان لاله زارى بودند.

* تصانيف ايرانى, فرنگى يا غربى

ملودى اين تصانيف از موسيقى روز غرب و موسيقى پاپ و بيشتر متناسب با گونه اى از رقصهاى غربى انتخاب شده, همراه با شعر ايرانى, از نوع اشعار عاشقانه روشنفكرى و متجددين و نوسرايان تشكيل اثرى را مى داد. در اين گونه آثار گيتار و جاز و سازهاى سبك غربى براى رنگ آميزى استفاده مى شد. شيوه اجرا نيز كاملاً غربى بود.

از خوانندگان اين شيوه

همه خوانندگان كاباره هاى بالاى شهر و بارها و دانسينگها.