يکي از شبهات مطرح و متقدم در مسأله خداشناسي، تفکيک برهان انّي و لمي است فيلسوفان معتقدند که براهين اقامه شده بر وجود خداوند، انّي است؛ زيرا برهان لمّي که اثبات مدعا از طريق علم به علت است، در وجود خداوند معنا ندارد؛ چون خداوند علة العلل و خودش علت بردار نيست؛ بنابراين، علم به علت و اثبات آن معنايي ندارد؛ اما اثبات وجود خداوند از نوع انّي که از طريق اثبات معلول صورت ميگيرد، در خداوند ممکن است و ادلّ فيلسوفان از همين نوع خواهد بود. بوعلي سينا مي گويد: ان واجب الوجود لابرهان عليه ولايعرف الا من ذاته (ابن سينا، 1404ق، ص 70) ... لا برهان عليه انه لاعلة ولذلک لالمّ له (همان، بي تا: ص 348، جوادي آملي، 1363: ص 433). وي در جاي ديگر بر وجود ادلّ روشن بر وجود خداوند تصريح ميکند (همان، ص 354). صدرالمتألهين مي نويسد: الحق ان الواجب لابرهان عليه بالذات (همو، 1419ق: ج 6، ص 28 و 29)
لطفا منتظر باشید ...
