از ادله معروفي که حس گرايان متأله براي اثبات مدعاي خود تمسک ميکنند، استشهاد به ظواهر آيات و رواياتي است که براي شناخت خداوند به مطالعه و تأمل در طبيعت و خلقت تأکيد ميکنند (بازرگان، بي تا: 91). در قرآن مجيد، آيات متعددي وجود دارد که براي خداشناسي به مطالعه در طبيعت امر مي کند. مانند: ماتري في خلق الرحمن من تفاوت فارجع البصر هل تري من فطور(ملک(67)،3) افلا ينظرون الي الابل کيف خلقت (غاشيه(88)،17). اقبال لاهوري در اين باره مي نويسد: قرآن آيات، و نشانه هاي حقيقت نهايي را در خورشيد و ماه و دراز شدن سايه و پي هم آمدن شب و روز و گوناگوني زبان ها و رنگ ها و جانشين شدن روزهاي خوشبختي و بدبختي به جاي يک ديگر در ميان مردم يعني سراسر طبيعت بدان صورت که به وسيله ادراک حسي بشري متجلي ميشود، ميداند (احياي فکر ديني در اسلام، ص 147). از روايات معروف که مورد استناد ديدگاه پيشين قرار گرفته، حديث منسوب به پيامبر صلي الله عليه و آله است که وقتي از پير زني که با چرخ مخصوص قديم ريسندگي ميکرد، از شناخت آفريدگار جهان پرسيد، پير زن دست خود را از چرخ کشيد و حرکت چرخ نيز متوقف شد و به پيامبر عرض کرد: چنان که اين چرخ به محرکي نيازمند است، اين جهان نيز به آفريدگار نياز دارد. پيامبر با تحسين آن زن فرمود: عليکم بدين العجايز.
لطفا منتظر باشید ...
