خوراكيها

لوبيا سبز

مهندس مجتبى شريعت پناهى

لوبيا ماده غذايى شناخته شده اى در نزد اغلب خانواده هاى ايرانى است. همين كه لوبيا سبز به بازار مىآيد طرفداران اين سبزى روانه بازار مى شوند و آنهايى كه از فريزر برخوردار هستند با انجماد لوبيا سبز آن را براى فصل زمستان كه كمياب مى شود نگهدارى مى كنند. روى هم رفته لوبيا به هر شكل كه مصرف شود غذايى پر انرژى است, تا جايى كه كارشناسان مواد غذايى آن را در رديف گوشت مى دانند.

لوبيا پلو غذايى معروفى است كه بى شك با تهيه آن آشنا هستيد. لوبيا پخته همراه با نمك و آبليمو, شام مقوى است كه مصرف آن نيز رواج زيادى دارد. اما لوبيا يك پاى ثابت آش است; مى تواند سالاد را هم انرژىزا كند.

لوبيا از قوم وخويشهاى بسيار نزديك باقلا و سويا و نخود و نخودفرنگى بوده و خود هم انواع زيادى دارد. لوبيا چشم بلبلى, لوبيا قرمز و نوع سفيد آن همه با هم برادر هستند. بطور كلى همه اينها در يك تيره بزرگ گياهى تحت عنوان حبوبات قرار دارند.

اهميت حبوبات

حبوبات در دنياى امروز از چند جهت حائز اهميت هستند. پروتئين ذخيره شده در حبوبات پروتئين ارزنده اى است. بعضى از آنها مثل سويا جزو گياهان صنعتى بوده و در روغن كشى از آنها استفاده مى شود.

يونجه و شبدر كه به منظور مصرف دام كشت مى شوند جزو همين تيره هستند. كنجاله سويا هم در جيره غذايى طيور مورد استفاده دارد. بعضى از گياهان اين تيره جنبه زينتى دارند بطور مثال: ارغوان و اقاقيا, گل ابريشم, نخود گل و طاووس كه در پاركها يا حاشيه خيابانها كاشته مى شود.

اما از همه اينها كه بگذريم ريشه حبوبات وضعيت خاصى دارد, زيرا اينها ازت خاك را جذب نموده و اين عنصر مهم را از اعماق خاك به سطح انتقال داده و خاك را بسيار غنى و مرغوب مى نمايند تا جايى كه براى صرفه جويى در مصرف كود شيميايى مى توان حبوبات را در زمين كاشت و نتيجه آن را كه بهبود بخشيدن به كيفيت خاك مى باشد بسرعت ملاحظه كرد. حتى در زمينهاى بايركه قراراست براى اولين بار در آن زراعت گردد.

گياهان اين تيره قبل از هر گياهى كاشته مى شوند تا خاك اصلاح گردد و در سالهاى بعد به كاشت ساير گياهان مبادرت مى ورزند.

مشخصات گياهشناسى:

همه حبوبات جزو تيره: ليگومينوزleguminosae هستند.

لوبيا با نام علمىphaseolus گياه مورد نظر ماست كه در اين شماره به ذكر خواص آن مى پردازيم.

مواد موجود در لوبيا سبز:

مواد موجود در لوبيا سبز عبارتند از: آب, پروتئين, مواد چرب, هيدراتهاى كربن, كلسيم, فسفر, آهن, سديم, پتاسيم, ويتامينa تيامين, ريبوفلاوين, نياسين, ويتامينc.

نكته قابل توجه در مورد ميزان مواد موجود در لوبياسبز اين است كه در هنگام پخته شدن از املاح و ويتامينهاى موجود در آن مقدارى كاسته مى شود.

خواص لوبيا سبز

لوبيا سبز, سبزى بسيار پرخاصيتى است, اين ماده در جلوگيرى از افزايش قند ادرار كاملا موثر بوده و ميزان قند را در بدن كاهش مى دهد. براى مادران غذاى مفيدى است زيرا ميزان شير را زياد مى كند. موجب جلوگيرى از خونريزى گشته و به اعتقاد اطبا سنتى در جلوگيرى از سقط جنين بسيار موثر مى باشد. براى خانمهاى باردار نيز منفعت زيادى دارد زيرا نطفه و رحم را تقويت مى كند.

مصرف لوبيا سبز را به افراد چاق توصيه مى كنيم زيرا لوبيا سبز نسبت به ساير انواع لوبيا انرژى كمترى دارد كه همين سبب جلوگيرى از چاقى مى گردد.

سبز مقويتر از هر نوع سبزى ديگرى است, سرشار از ويتامينc بوده و كم خونى را مداوا مى كند. ضمنا هم نيرو بخش است و هم حافظه را تقويت مى نمايد. گفته شده است كسانى كه لوبيا را زياد بخورند به خوابهاى پريشان مبتلا مى شوند. كه چنين نظريه اى از نظر علمى مورد ترديد است.

اگر لوبيا سبز را آب پز نموده و آن را قبل از صبحانه با آبى كه لوبيا سبز در آن پخته شده است مصرف كنند سبب افزايش ادرار مى گردد. روى هم رفته انواع لوبيا و حتى لوبيا سبز ضد سرماخوردگى وگرمازدگى هستند و قوه بينايى را افزايش مى دهند.