لطفا منتظر باشید ...
راهكارهاى اسلام براى نشر و گسترش علم و دانش
سيد محمد مسعود معصومي دين مقدس اسلام براى سوق دادنِ مسلمانان و جامعه اسلامى به سوى علم و دانش و نشر و گسترش آن و جلوگيرى از انحرافات علمى گامهايى را برداشته است كه در زير بخشى از آن را بيان مىداريم: الف) از جهل و جاهل مذمّت فراوان شده است
قالَ عَلِىٌّ(ع): اَلْجَهْلُ اَصْلُ كُلّ شَرٍّ.(1) حضرت على (ع) فرمود: جهل ريشه همه بدىهاست. قالَ عَلِىٌّ (ع): اَلْجاهِلُ مَيّتٌ وَ اِنْ كانَ حَيّاً.(2) حضرت على (ع) فرمود: جاهل مرده است اگرچه به صورت ظاهر زندگى مىكند. ب) دانش و دانشجو مورد تمجيد فراوان قرار گرفته است
قالَ عَلِىٌّ (ع): اَلْعِلْمُ اَصْلُ كُلّ خَيْرٍ.(3) حضرت على (ع) فرمود: علم و دانش ريشه همه خوبىهاست. عَنْ اَبى جَعْفَرٍ(ع) قالَ: كانَ عَلِىّ بْنُ الْحُسَيْنِ 8 اِذا جأَهُ طالِبُ عِلْمٍ فَقالَ: مَرْحَباً بِوَصِيّه رَسُولِ اللّهِ.(4) از حضرت باقر (ع) نقل شده است كه هرگاه دانشجويى نزد امام سجاد(ع) مىآمد، حضرت (براى تشويقِ او) مىفرمود: آفرين بر كسى كه به وصيّت و سفارش رسولخدا (ص) عمل مىكند. ج) طلب علم را بر همگان واجب نموده است
قالَ اَبُو عَبْدِاللّهِ (ع): طَلَبُ الْعِلْمِ فَريضَه مِنْ فَرائِضِ اللّهِ.(5) حضرت صادق (ع) فرمود: يكى از واجباتِ الهى طلب علم و دانش است. د) براى رشد و گسترشِ علم، بسيج علمى و فرهنگى نموده است
قالَ اَبُو جَعْفَرٍ (ع): اِنّ الّذى تَعَلّمَ الْعِلْمَ مِنْكُمْ لَهُ مِثْلُ اَجْرِ الّذى يُعَلّمُهُ، وَ لَهُ الْفَضْلُ عَلَيْهِ، تَعَلّمُوا الْعِلْمَ مِنْ حَمَلَه الْعِلْمِ، وَ عَلّمُوهُ اِخْوانَكُمْ كَما عَلّمَكُمُ الْعُلَمأُ.(6) امام باقر (ع) فرمود: به تحقيق كسى كه از شما دانش مىآموزد، مانند معلّم اجر مىبرد؛ ولى اجر معلّم بيشتر است، (پس سعى كنيد) از هر كس علمى دارد، دانشش را فراگيريد، و آنچه مىدانيد به مسلمانان بياموزيد همچنانكه دانشمندان به شما آموختند. ه') در راه تحصيل علم، بيشترِ محدوديتها را برداشته است
.1 محدوديّت سنّى
قالَ رَسُولُ اللّهِ (ص): اُطْلُبُوا الْعِلْمَ مِنَ الْمَهْدِ اِلَى اللّحْدِ.(7) پيامبراكرم (ص) فرمود: (در همه عمر) از گهواره تا گور در جستجوى علم و دانش باشيد. .2 محدوديّت جنسى
قالَ رَسُولُ اللّهِ (ص): طَلَبُ الْعِلْمِ فَريضَه عَلى كُلّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَه.(8) پيامبر اكرم (ص) فرمود: بر هر مسلمان، چه مرد و چه زن، لازم است كه دانشجو باشند. .3 محدوديّت مكانى
قالَ رَسُولُ اللّهِ (ص): اُطْلُبُوا الْعِلْمَ وَ لَوْ بِالْصّينِ.(9) پيامبر اكرم (ص) فرمود: علم و دانش را بهدست آوريد اگرچه در چين باشد (ظاهراً دليل اينكه نام چين برده شده، اين است كه چين مكان دورى بوده و يا اين كه چين در آن زمان مهد علم و صنعت بوده است.)(10) .4 محدوديّت زمانى
قالَ اَبُو عَبْدِاللّهِ (ع): طَلَبُ الْعِلْمِ فَريضَه عَلى كُلّ حالٍ.(11) حضرت صادق (ع) فرمود: تحصيل علم و دانش در تمام حالات و زمانها لازم است. . 5 محدوديّت اخلاقى
قالَ رَسُولُ اللّهِ (ص): لَيْسَ مِ-نْ اَخْ-لاقِ الْمُ-ؤْمِنِ الْمَلَ-قُ اِلاّ فى طَلَبِ الْعِلْمِ.(12) پيامبر اكرم (ص) فرمود: از اخلاق مؤمن اين نيست كه در مقابل كسى خودش را كوچك كند (كه گوييا عبد اوست؛ زيرا اين عمل منافات با عزّت نفسِ او دارد) بهجز در طلب علم و دانش (كه حاضر است در مقابل معلّمش مانند عبد او باشد). و) علم را از معيارهاى برترى و ارزش بيشتر انسانها قرار داده است قالَ رَسُولُ اللّهِ (ص): اَكْثَرُ الْناسِ قيمَه اَكْثَرُهُمْ عِلْماً وَ اَقَلّ الْناسِ قيمَه اَقَلّهُمْ عِلْماً.(13) پيامبر اكرم (ص) فرمود: بيشترين ارزش را كسانى دارند كه داراى علم و دانش بيشترى هستند و كمترين ارزش از آنِ كسانى است كه از علم و دانشِ كمترى بهرهمندند. قالَ عَلِىّ (ع): لَيْتَ شِعْرى اَىّ شَىٍْ اَدْرَكَ مَنْ فاتَهُ الْعِلْمُ بَلْ اَىّ شَىٍْ فاتَ مَنْ اَدْرَكَ الْعِلْمَ.(14) حضرت على(ع) (درباره ارزش علم و تفاوت افراد عالم و غير عالم) فرموده است: كاش مىدانستم كسى كه از علم بىنصيب مانده چه چيز بهدست آورده است. و آنكس كه از علم بهرهمند شده چه چيز بهدست نياورده است. 1- ميزان الحكمه، ج 2، ص 153. 2- همان، ص 154. 3- الحياه، ج 1، ص 35. 4- بحارالانوار، ج 46، ص 62. 5- همان، ج 1، ص 172. 6- همان، ص 174. 7- نهج الفصاحه، 327. 8- بحارالانوار، ج 1، ص 177. 9- بحارالانوار، ج 1، ص 177. 10- ده گفتار شهيد مطهرى، ص 134. 11- بحارالانوار، ج 1، ص 172. 12- همان، ج 2، ص 45. 13- همان، ص 164. 14- بزرگسالان و جوانان فلسفى، ج2، ص26. سيد مسعود معصومي / احکام روابط زن ومرد
