جلال و حشمت و بشارت

روح اللّه الموسوي الخميني

از زمانيكه بشر نوشتن را آموخت و توانست افكار و انديشه هاي خود را با اشكال مختلف بر روي لوحه هاي گلي، تخته سنگ، استخوان، پوست حيوانات و پاپيروس(1) منعكس نمايد پايه هاي پل و حلقه اتصال گذشته با حال و حال با آينده ريخته شد و انسان به نوعي تعهد خود را نسبت به نسلهاي آينده به نمايش گذاشت و بدينوسيله كوشيد تجربيات تلخ و شيرين خود را به گونه اي به آيندگان منتقل نمايد تا درس عبرت و پند و اندرزي براي آنها باشد. استفاده از پوست درخت پاپيروس قريب سه هزار سال پيش از ميلاد و بدنبال آن اختراع كاغذ و تكامل تدريجي و قابل توجه آن در پايه ها و ستونهاي اين پل ارتباطي تحولي شگفت آور و غير قابل انكار بوجود آورد. بطوريكه با گذشت قرنها، حجم استفاده از كاغذ جهت نشر افكار و انديشه هاي بشر و انتقال آن به نسلهاي آينده بطرز عجيبي افزايش يافت و كتابخانه ها و آرشيوهاي جهاني مملو از كتب و اسناد و مواد كاغذي گرديد چرا كه بشر دريافت ترقي و تعالي ملتها در گرو مطالعه گذشته تاريخي و بالنتيجه بيداري روح و جان او مي باشد.

بي دليل نيست كه قسمت مهمي از قرآن كريم به بيان سرگذشت پيشينيان اختصاص يافته است. ذكر اين همه تاريخ گذشتگان در قرآن كه يك كتاب انسان ساز است بخاطر

بهره گيري از جنبه هاي مختلف تاريخ گذشتگان، عوامل پيروزي، شكست، اسباب سعادت و بدبختي و استفاده از تجربيات فراواني است كه در لابلاي صفحات تاريخ نهفته است، از نگاه يك متفكر و

تاريخ شناس وقايع و حوادث تاريخي بدون مستندات و اسناد متقن و گويا ارزش چنداني ندارد. بنابراين حفظ و نگهداري اسناد مي بايست سرلوحه امور

دست اندركاران اين رشته قرار گيرد. امروزه با وجود پيشرفتهاي علمي و فني در جهان متحول و پيچيده كنوني و برغم

پيش بيني هائي كه در كاهش حجم كاغذ مورد استفاده انسان بدليل استفاده از كامپيوتر و راه اندازي اداراتِ به اصطلاح بدون كاغذ مي شود، موضوع نگهداري اشكال متنوع اسناد مورد بحث محافل علمي قرار گرفته است. اسناد كاغذي به عنوان يكي از مهمترين وسايل انتقال انديشه ها و افكار بشر جايگاه و موقعيت ويژه خود را نه تنها از دست نداده بلكه از اصالت بيشتري برخوردار گشته است. اما حفظ و نگهداري آنها در شرايط مطلوب نيز معضلي فرا راه انسان بوده است. گرچه در قرنهاي اخير بويژه در قرن بيستم، دوام كاغذهاي مورد استفاده مراكز دولتي و راههاي مناسبتر حفاظت و نگهداري اسناد و مواد كاغذي موضوع بحث متخصصين آرشيو و كارشناسان اين فن بوده و بعضي از استانداردهاي مشخص در اين رابطه توصيه و اعمال شده و در پاره اي از كشورها بويژه كشورهاي اروپائي و آمريكا علاوه بر تاسيس دوره هاي آكادميك در رابطه با حفاظت، نگهداري و مديريت اسناد، قوانين مدوني در اين زمينه به تصويب رسيده و قدمهاي ذيقيمتي در رابطه با مبارزه با عوامل مختلف مخرب اسناد برداشته شده است اما حجم رو به تزايد اين اسناد و عوامل مختلف محيطي، دروني و بيولوژيكي مخرب اسناد از يك طرف و مشكلات پيچيده اجتماعي كشورها و بالنتيجه عدم توجه كافي دولتها به بخش اسناد وآرشيو از طرف ديگر معضلات و مسائلي را چه از جنبه نگهداري و حفاظت اسناد در شرايط مطلوب و مناسب و چه از جنبه بازيابي آنها آفريده است كه حل آن در گرو اقدامات ديگري است كه موضوع بحث ما نيست.

كشور عزيز ما نيز با وجود سابقه كهن تاريخي در حفظ و نگهداري اسناد و وجود آرشيوهاي مخصوص در زمان هخامنشيان از اين قاعده كلي مستثني نبوده است. از بدو پيدايش تشكيلات اداري در ايران يعني حدود سال 1285 هجري شمسي كه حجم اسناد توليدي روز به روز افزايش يافت متاسفانه كار نگهداري و حفاظت از اسناد در اغلب موارد بدست افراد فاقد انگيزه و صلاحيت سپرده شده و از اين راه زيانهاي جبران ناپذيري بر اسناد كشور وارد گرديده است در حاليكه قرآن كريم در سوره "القلم" به قلم و آنچه را با آن مي نويسند قسم ياد نموده و بطور كلي براي تمام وسايلي كه از طريق آن هدايت و تكامل فكري و اخلاقي و عملي بشر صورت مي پذيرد اهميت ويژه اي قائل شده است همچنين ائمه اطهار در اين مورد سفارش نموده اند امام صادق (ع) در حديثي مي فرمايند "اكتب وبث علمك في اخوانك فان مت فاورث كتبك بنيك فانه ياتي علي الناس زمان هرج لايانسون فيه الا بكتبهم(2)." بنويس و دانش خود را در ميان برادرانت پخش نما زيرا اگر بميري كتابها و نوشته هايت به ارث در ميان فرزندانت خواهد ماند. زماني بر مردم خواهد آمد كه آشوب خواهد شد و مردم جز به كتابهايشان انس نخواهند داشت". لذا حفظ و نگهداري كتابها و اسناد از گزند حوادث و همچنين عوامل بيولوژيكي از اهم وظايف كتابداران و آرشيويستها و مسئولين و مديريت اسناد در سطوح مختلف اداري مي باشد، بنابراين درحاليكه بررسي به موقع و امحأ اسناد فاقد ارزش بايد مد نظر باشد، ضروري است قدمهاي لازم جهت حفاظت اسناد با ارزش و قابل نگهداري برداشته شود. برنامه ريزي پيشرفته و اقدام سريع و اطمينان از حفاظت مطلوب و مناسب اسناد در مخازن و همچنين در زماني كه اسناد حالت جاري و نيمه جاري دارند بسيار ضروري است چرا كه

اسناد موادي زوال پذير بوده و در صورتيكه با احتياط كامل حمل، ضبط، نگهداري و حفاظت نگردند دچار آسيبهاي جدي خواهند شد. همچنين لازم است بايگانها و آرشيويستها اطلاعات كامل و بهنگامي از نحوه حفاظت و نگهداري و بازيابي اسناد داشته و اصولاً پرسنلي كه مسئول نگهداري اسناد هستند به اندازه كافي مجهز به پشتوانه علمي و تجربه لازم باشند.

وزارت امور خارجه به عنوان اولين وزارتخانه اي كه در ايران اقدام به ارائه و اجرأ سيستم بايگاني مدرن نموده است در راستاي وظايف خويش بويژه پس از پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي توانسته است اقدامات مفيد و موثري در زمينه حفظ، نگهداري، بازيابي و نشر اسناد خود كه از قدمت پانصد ساله برخوردار است و گنجينه گرانبها و بخش مهمي از تاريخ سياسي ـ فرهنگي كشور در سده هاي اخير محسوب مي شود، برداردو در همين راستا در كنار ديگر فعاليتهاي خود اقدام به جمع آوري اسناد مربوط به حضرت امام در اين وزارتخانه نموده و آن را در اختيار موسسه محترم تنظيم و نشر آثار آن حضرت قرار داده است. علاوه بر آن به جمع آوري 118 پيام حضرت امام (س) به 23 تن از رهبران جهان كه به مناسبتهاي مختلف و به استثنأ يك مورد (پيام ايشان به گورباچف) در پاسخ پيامهاي آنان ارسال شده و هر كدام به نوبه خود حاوي نكات آموزنده و معنوي زيادي است اقدام نموده و آنرا جهت چاپ به موسسه تحويل داده است.

هدف نهائي آن بزرگ مرجع و رهبر در اين پيامها زنده نگه داشتن پيام و رسالت اسلام و استمرار و پايداري و جاودان ساختن آنها و نجات دادن نسل بشر از مفاسد و بدبختي ها و ارائه الگويي مناسب جهت مبارزه و آزادي ملتها و دولتها از زير بار سلطه ستمكاران و جباران قرن است. به همين منظور امام راحل در بسياري از موارد در پيامهاي متعدد به سران كشورها نحوه مبارزه ملت ايران و پيروزي انقلاب اسلامي را به منظور آزاد ساختن ملتها و دولتها از زير بار سلطه مستكبران به عنوان الگو معرفي نموده و

مي فرمايند "اميد است ساير ملل محروم و دربند كشورهاي اسلامي نيز بتوانند با

الهام گيري از اين انقلاب اصيل اسلامي و قوانين حيات بخش اسلام خود را از سلطه شرق و غرب و مزدورانشان نجات بخشند در جاي ديگر بر آمريكاي جهانخوار يورش برده و سردمداران آمريكا را به عنوان ريشؤ همؤ مفاسد عالم معرفي نموده و در پاسخ پيام لي شيان نيان رئيس جمهور خلق چين كه به مناسبت عيد نوروز ارسال نموده بود در ارتباط با فاجعه بمباران شيميائي حلبچه توسط مزدوران صداممي فرمايند "اميد است ملت قهرمان و مقاوم ما در اين سال جديد بتواند ثمره سالها مبارزه و مقاومت قهرمانانه خود را بدست آورد و دست دشمنان اسلام و مملكت اسلامي خود بخصوص آمريكاي جنايتكار و مزدور بي اراده اش صدام خونخوار كه به ملت خود نيز رحم نكرد... كوتاه كند. و يا در ارتباط با شكسته شدن حرمت شهر مقدس مكه توسط آل سعود در پاسخ پيامي به راشد بن سعيد آل مكتوم نائب رئيس و نخست وزير دولت امارات عربي متحده مي فرمايند "... ديديم كه رژيم مزدور آل سعود به دستور آمريكاي جنايتكار در حرم امن الهي هزاران زائر بي دفاع خانه خدا را به جرم فرياد برائت از مشركان به خاك و خون كشيد" بدون شك هرجا فاجعه اي رخ داده و حق مظلومي ضايع شده و فسادي صورت گرفته است حضرت امام چهره كريه آمريكا را در پشت آن مشاهده نموده و آن را نه تنها با سخنرانيهاي افشاگرانه خود به جهانيان اعلام داشته بلكه در مكاتبات و مراسلات خود با زمامداران جهاني، همانند رسول گرامي اسلام كه با ارسال نامه به رهبران جهان در آن روزگار آنها را دعوت به اسلام نموده و از ستيزه جوئي بر حذر

مي داشته اند، رسالت پيامبر گونه خود را به نحو احسن به انجام رسانده حجت را بر همگان تمام كرده اند.

حضرت امام در اين پيامها

سياست بازيهاي مرسوم در امور سياسي را به يكباره درهم پيچيده و در پاسخ پيامي كه شيخزائد بن سلطان آل نهيان رئيس دولت امارات عربي متحده به مناسبت حلول عيد سعيد قربان ارسال نموده بود، مي فرمايند "در حاليكه سردمداران آمريكاي جهانخوار دزدانه به خليج فارس وارد شده و هواپيماي مسافربري را با بيش از 290 نفر انسان

بي دفاع و زن و كودك بيگناه هدف موشك قرار داده و مي كشند ... و با كمال تاسف، بيشتر حاكمان منطقه و كشورهاي اسلامي نيز حتي از يك محكوميت لفظي هم دريغ مي ورزند چه جاي عيد و تبريكي است" همچنين اعتقاد راسخ حضرت امام به نابودي اسرائيل نيز در پيامهاي ايشان تبلور عيني يافته و بالاتر از همه در پيام بسيار ارزنده و روشنگر و گوياي خويش به گورباچف علاوه بر معرفي اسلام به عنوان يك دين برتر و جمهوري اسلامي ايران به عنوان بزرگترين و قدرتمندترين پايگاه جهان اسلام وي را از روي آوردن به غرب برحذر داشته و به مطالعه اسلام و تحقيق و تفحص در آن دعوت نموده و از هم پاشيدگي نظامهاي ماركسيستي را به او نويد داده است.

مطالعه و بررسي جوانب مختلف اين پيامها بويژه پيام ايشان به گورباچف كه هر عبارت آن علاوه بر مزاياي معنوي حاوي آثار پربار و سازنده اي است، محتاج مطالعات عميق وشناخت كامل از اسلام ناب محمدي است كه تنها از دست محققين آگاه ساخته است با اين وجود با نگاهي اجمالي به محتويات پيامها مي توان دريافت كه رعايت نكات ظريف نامه نگاري و بيان عبارتهاي "والسلام عليكم "و "والسلام عليكم و رحمة اللّه" در مكاتبه با رهبران مسلمان و يا بيان عبارت "والسلام علي من اتبع الهدي" در مكاتبه با رهبران غير مسلمان و حدود 200 بار استفاده از كلمات مسلمانان، مسلمين، محرومان، مستضعفين و... نشان از عمق توجه امام راحل به مسائل اسلامي و دغدغه خاطر ايشان نسبت به مسلمانان و مستضعفان در مجموعه عالم بوده و در مقابل در جاي جاي پيامها بر خصم زبون تاخته اند.

بي گمان آيه شريفه محمد رسول اللّه

و الذين معه اشدأ علي الكفار رحمأ بينهم از سوره فتح ويا كلام حكيمانه امير مومنان علي عليه السلام كه خطاب به فرزندانشان فرمودند "كوناللظالم خصما و للمظلوم عونا در مجموعه اين پيامها تبلور عيني يافته و انسان را به عمق و اهميت اين پيامها، آگاه تر مي سازد.و رجأ واثق دارد موسسه تنظيم و نشر آثار حضرت امام با انتشار اين مجموعه برگ زرين ديگري از رهنمودهاي آن حضرت را در معرض افكار و انديشه هاي مشتاقان راهش قرار خواهد داد.

1ـ PAPYRUS

2ـ وسائل الشيعه جلد 18 صفحه 56 حديث 18

بسم اللّه الرحمن الرحيم

حضرت آقاي لي شيان نيان رئيس جمهوري خلق چين

پيام تبريك آنجناب بمناسبت عيد نوروز واصل و موجب تشكر گرديد اميد است ملت قهرمان و مقاوم ما در اين سال جديد بتواند ثمرؤ سالها مبارزه و مقاومت قهرمانانؤ خود را بدست آورده و دست دشمنان اسلام و مملكت اسلامي خود بخصوص آمريكاي جنايتكار و مزدور بي اراده اش صدام خونخوار ي كه به ملت خود نيز رحم نكرده و با بمبهاي شيميائي هزاران زن و كودك و انسانهاي بي دفاع و غير نظامي كُرد را در حلبچه و مناطق ديگر با وضع فجيع و رقت باري به شهادت رساند كوتاه كند و با محاكمه و تنبيه اين جنايتكار قرن در صلح و آرامش زندگي خود را با سربلندي و عظمت ادامه دهد .

بتاريخ 25 فروردين ماه/67

روح اللّه موسوي الخميني

بسم اللّه الرحمن الرحيم

2 ذي حجة الحرام 408

حضرت آقاي شيخ زائد بن سلطان آل نهيان رئيس دولت امارات عربي متحده

تلگراف تبريك آنجناب بمناسبت حلول عيد سعيد قربان واصل و موجب تشكر گرديد متقابلاً اين عيد بزرگ اسلامي را بجنابعالي و ملت برادر و مسلمان كشورتان تبريك مي گويم اگرچه با اين مصيبتهاي بزرگي كه براي مسلمانان جهان و بخصوص ملت مظلوم ايران پيش آمده جاي تبريك و عيدي نمانده در جائي كه سردمداران امريكاي جهانخوار دزدانه به خليج فارس وارد شده و هواپيماي مسافربري را با بيش از 290 نفر انسان بي دفاع و زن و كودك بي گناه هدف موشك قرار داده و مي كشند و نوكر بي اراده و مزدورشان صدام جنايتكار در حلبچه و جبهه هاي جنگ هر روزه صدها و هزاران انسان را با بمبهاي كشنده شيميائي همچون برگ درختان روي زمين مي ريزد و با كمال تاسف بيشتر حاكمان منطقه و كشورهاي اسلامي نيز حتي از يك محكوميت لفظي هم دريغ مي ورزند چه جاي عيد و تبريكي است.

والسلام عليكم

روح اللّه الموسوي الخميني

بسم اللّه الرحمن الرحيم

حضرت آقاي ژنرال سوهارتو رئيس جمهوري كشور اندونزي

29 ذي الحجة الحرام/ 407

پيام تبريك آنجناب به مناسبت فرا رسيدن عيد سعيد قربان واصل و موجب تشكر گرديد. متقابلاً اين عيد بزرگ اسلامي را به جنابعالي و ملت مسلمان كشورتان تبريك مي گويم. البته ملت اسلامي ما امسال عيدي نداشتند زيرا همانگونه كه مي دانيد صدها زن و مرد از عزيزانشان در كنار حرم امن الهي و شهر مكه به شهادت رسيده و به وسيله مزدوران آمريكاي جهانخوار و به جرم فرياد برائت از مشركان به خاك و خون كشيده شدند كه اگر ابعاد وسيع اين جنايت هولناك براي مسلمانان روشن شود هيچ مسلماني نمي تواند ساكت بنشيند و اين كشتار فجيع را كه به دستور آل سعود انجام گرديد محكوم نكند از خداي تعالي نجات مسلمانان و سرزمين مقدس حجاز را از حكومت نوكران حلقه به گوش آمريكا و دشمنان اسلام مسئلت دارم.

والسلام عليكم

روح اللّه الموسوي الخميني

بسم اللّه الرحمن الرحيم

حضرت آقاي راجيو گاندي نخست وزير كشور هندوستان

پيام تبريك آنحضرت به مناسبت هشتمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي ايران واصل و موجب تشكر گرديد. اميد است اين انقلاب اصيل اسلامي و مردمي بتواند الگوئي براي ملل محروم ديگر جهان قرار گرفته و با اتكال به خداي تعالي و كمك

توده هاي مردم بتوانند خود را از سلطه استعمارگران شرق و غرب و بخصوص آمريكاي جنايتكار نجات بخشند.

بتاريخ 4 اسفند ماه / 64

روح اللّه الموسوي الخميني

بسم اللّه الرحمن الرحيم

حضرت آقاي شاذلي بن جديد رئيس جمهوري خلق الجزائر

پيام تبريك آنحضرت به مناسبت نهمين سالگرد انقلاب اسلامي ايران واصل و موجب تشكر گرديد اميد است ملت بزرگ ايران كه با اتكال به خداي تعالي موفق به انجام اين انقلاب عظيم اسلامي گرديد در آينده بتواند توطئه هاي دشمنان اسلام و به خصوص سردمداران آمريكاي جهانخوار را خنثي نموده و الگوئي براي ساير ملل محروم و مستضعف جهان باشد.

والسلام عليكم 27 جمادي الثانيه / 407