آداب نماز جمعه - آداب نماز جمعه نسخه متنی

آداب نماز جمعه

دو ركعت است و مثل نماز صبح مى باشد. اين نماز داراى دو قنوت است . قنوت اول قبل از ركوع ركعت اول و قنوت دوم پس از ركوع ركعت دوم است . نماز جمعه داراى دو خطبه است كه مانند اصل نماز، واجب بوده و بايد توسط امام جمعه ايراد شود. بدون اين دو خطبه ، نماز جمعه محقق نمى شود و واجب است دو خطبه را قبل از نماز جمعه بخواند.(376)

آداب و مستحبات نماز جمعه عبارتند از:

1 - مستحب است كه در هنگام خطبه نماز جمعه ، مردم ساكت باشند و از حرف زدن بپرهيزند، كه صحبت كردن در وقت خطبه ها مكروه است .(377)

2 - مستحب است كه امام حمد و سوره را با صداى بلند بخواند.(378)

3 - در ركعت اول بعد از حمد ((سوره جمعه )) و در ركعت دوم ، مستحب است كه سوره ((منافقون )) خوانده شود.(379)

4 - مستحب است كه دو خطبه نماز جمعه ، در وقت ظهر خوانده شود.(380)

5 - در خطبه اول مستحب است كه حمد الهى ، به لفظ جلاله (اللّه ) باشد.(381)

6 - مستحب است كه در خطبه دوم ، امام جمعه پس از درود بر پيغمبر (صلى الله عليه و آله و سلم ) به ائمه معصومين نيز درود بفرستد و براى مومنين استغفار كند.(382)

7 - مستحب است كه خطبه هاى منسوب به اميرالمومنين (عليه السلام ) يا آنچه از ائمه معصومين عليهم السلام وارد شده انتخاب شود.(383)

8 - شايسته است امام خطيب ، بليغ باشد و به تناسب اوضاع و احوال سخن بگويد و عبارات فصيح و روان به كار برد. مصالح اسلام و مسلمين را تشخيص بدهد. چنان شجاع باشد كه در راه خدا از ملامت و نكوهش ‍ احدى بيم به خود راه ندهد، از پرگويى و شوخى و بيهوده گويى بپرهيزد.(384)

9 - مستحب است كه امام خطيب در زمستان و تابستان ، عمامه داشته باشد.(385)

10 - مستحب است كه امام خطيب در زمستان و تابستان ، ردايى از برد يمنى يا (عدنى ) بپوشد و خود را بيارايد.(386)

11 - مستحب است كه امام خطيب ، تميزترين لباس هاى خود را بپوشد و خود را خوش بو كند، به طورى كه با وقار و سكينه باشد.(387)

12 - مستحب است كه امام قبل از خطابه ، هنگامى كه مؤ ذن اذان مى گويد او بر منبر نشسته باشد، تا اذان به پايان برسد.(388)

13 - مستحب است كه امام جمعه هنگام صعود به منبر خطابه ، روبروى مردم بايستد و سلام كند، مردم نيز با چهره هاى خود از او استقبال كنند.(389)

14 - مستحب است كه امام خطيب ، به چيزى از قبيل كمان و شمشير (اسلحه ) و عصا تكيه كند.(390)

15 - مستحب است كه مردم نيز خود را روبروى امام خطيب قرار دهند.(391)

16 - مستحب است كه امام خطيب در هنگام موعظه و سفارش به تقوا، صداى خود را چنان بلند نمايد كه همه حاضرين مواعظ او را بشنوند. در مجامع بزرگ نيز توسط بلندگوها به خطبه بپردازد تا تشويق و تحذير و مسائل مهمه را به گوش همگان برساند.(392)

17 - مستحب است كه امام در حال خطبه ، سخنى غير مربوط به خطبه ها نگويد.(393)

18 - مستحب است كه امام و مستمعين در حال خطبه ، واجد طهارت كامل (كه براى نماز معتبر است ) باشند.(394)

19 - مستحب است كه ماءمومين در حال خطبه ، روبروى امام بوده و بيش از مقدارى كه در نماز مى توانند خود را از قبله منحرف كنند، رو بر نگردانند.(395)

20 - احتياط مستحب آن است كه قبل از اقامه نماز جمعه مطمئن شوند مطمئن شوند كه در كمتر از حد مقرر، نماز جمعه ديگرى قبل از آنها و يا مقارن آنها برگزار نشده و نمى شود.(396) (حد مقرر يك فرسخ است ؛ نبايد در فاصله اى كمتر از يك فرسخى آن نماز جمعه ديگرى منعقد شود).(397)

21 - مستحب است كه امام جمعه از شبهات اجتناب كند.

22 - مستحب است كه امام جمعه ، مواظب بر نمازهاى خود در وقتشان باشد.

23 - مستحب است كه امام جمعه محرمات حتى مكروهات را ترك نمايد.

24 - مستحب است كه امام جمعه بر انجام اوامر الهى حتى مستحبات حريص باشد.

25 - مكروه است كه خطيب در حال خطبه سخن ديگر غير از خطبه بگويد.(398)

26 - حرف زدن ماءمومين در هنگام ايراد خطبه ها مكروه است .(399)

آداب نماز آيات

نماز آيات به واسطه چهار چيز واجب مى شود: اول : گرفتن خورشيد، دوم : گرفتن ماه ، اگر چه مقدار كمى از خورشيد و ماه گرفته شود و كسى هم از آن نترسد. سوم : زلزله اگر چه كسى هم نترسد. چهارم : رعد و برق و بادهاى سياه و سرخ و مانند اينها، در صورتى كه بيشتر مردم بترسند.(400)

دستورالعمل نماز آيات

نماز آيات دو ركعت است و در هر ركعت پنج ركوع دارد. دستور آن نيز اين است كه انسان بعد از نيت تكبير بگويد و يك حمد و يك سوره تمام بخواند و به ركوع برود و سر از ركوع بردارد و دوباره يك حمد و يك سوره بخواند. باز به ركوع برود تا پنج مرتبه ، بعد از بلند شدن از ركوع پنجم ، دو سجده نمايد و برخيزد. ركعت دوم را هم مثل ركعت اول به جا آورد و تشهد بخواند و سلام دهد.(401)

همچنين مى تواند به جاى خواندن سوره تمام ، يك سوره را پنج قسمت كند و يك آيه يا بيشتر از آن را بخواند و به ركوع برود و سر بردارد و بدون اين كه حمد بخواند، قسمت دوم از همان سوره را بخواند و به ركوع برود؛ همين طور تا پيش از ركوع پنجم سوره را تمام نمايد.(402)

آداب نماز آيات عبارتند از:

1 - در نماز آيات مستحب است كه به جاى اذان و اقامه ، سه مرتبه به قصد اميد ثواب ، بگويد: ((الصلاة ))(403)

2 - مستحب است كه نمازگزار بعد از ركوع پنجم و دهم بگويد: ((سمع اللّه لمن حمده )).(404)

3 - مستحب است نمازگزار پيش از هر ركوع و بعد از آن تكبير بگويد؛ ولى بعد از ركوع پنجم و دهم ، گفتن تكبير مستحب نيست .(405)

4 - مستحب است كه انسان پيش از ركوع دوم ، چهارم ، ششم ، هشتم و دهم ، قنوت بخواند و اگر فقط يك قنوت ، پيش از ركوع دهم بخواند كافى است .(406)

5 - مستحب است كه حمد و سوره نماز آيات به (بلند) خوانده شود.(407)

6 - در نماز آيات مخصوصا براى كسوف خورشيد مستحب است كه انسان نمازش را طول بدهد.(408)

7 - مستحب است كه در نماز آيات خصوصا در كسوف خورشيد، سوره هاى طولانى مانند يس ، روم و كهف و امثال آن خوانده شود.(409)

8 - مستحب است كه نمازگزار بعد از نماز آيات تا باز شدن قرص ، در محل نماز بنشيند و مشغول دعا و ذكر شود.(410)

9 - اگر تا باز شدن قرص وقت است مستحب است كه نماز را دوباره خواند.(411)

10 - مستحب است كه نماز آيات به جماعت خوانده شود.(412)

11 - براى قضاى نماز آيات ، مستحب است كه نمازگزار غسل كند.