لطفا منتظر باشید ...
كاستى ها و نواقص اين اثر
در اين چاپ از مسند، كاستى هاى فراوانى به چشم مى خورد كه گويا بر اثر شتاب در توليد و عرضه اين اثر، پديد آمده و مى تواند در چاپهاى بعدى، تا حدّ زيادى برطرف گردد. اينك نمونه هايى از اين موارد:1ـ خيلى از دستنوشته هاى قديمى، جز براى اهل فنّ، معلوم و مفهوم نيستند. بهتر بود چنين مواردى، با حروف چاپى و خوانا نيز نوشته مى شدند.2ـ در اين شيوه، كه تنها چند سطر از دل فصلى يا صفحه اى از كتاب مأخذ، بريده و گزيده شده است، خيلى از قرائنى كه در مآخذ ملحوظ و محفوف به روايات اند و سهم بسزايى در توضيح و تبيين احاديث دارند، از دست مى روند؛ مثلا حديث 17409 به نقل از تاريخ كبير بخارى، شماره3332، چنين است:«يزيدبن محجز [ظ محجن] بورجاء، رأيت عليّ بن أبي طالب خرج».آيا خواننده، از اين نقل كه پاك شسته از قرائن است، چيزى مى فهمد؟نمونه ديگر، حديث 17417 است كه به نقل از تاريخ صغير، ج1، ص252، چنين است: «حدّثنا عبدالله، قال: حدّثني اللّيث، قال خالد، عن سعيد عن زيدبن أسلم أنّ أبايسار الدولي، حدّثه، سمع عليّا بهذا؛ وسنان أصحّ».بديهى است كه مشاراليه «هذا» در مأخذ (يعنى در تاريخ صغير) است و نه در مسند على بن ابى طالب كه پيش روى خواننده قراردارد. و نظير اين است: ح13394، «عن عليّ قال: لها الميراث ولاصداق لها» كه مرجع ضمير، در مأخذ جامانده است؛ همچنين: ح13903، «قال قتادة وأخبرني عن رجل عن علي بن أبي طالب، قال: قتله كتاب الله». مرجع ضمير «قتله» معلوم نيست. از اين قبيل حذف قرائن، در مسند حاضر كم نيست. اينك نمونه هايى ديگر: ص1204، ح6863؛ ص1217، ح6968؛ و از حديث 1570، تنها سندش ثبت و اصل حديث حذف شده است.البته، در موارد اندكى ديده شد كه مؤلّف، متنى را كه ـ به علّت اين بريدن و قيچى كردن صفحه مأخذ ـ ناقص شده، كامل كرده است؛ مثل ص698، ح77.گفتيم در كنار هر حديثى، هم شماره پياپى طرق و هم شماره خاصّ حديث، ثبت است. ليكن در اين باب هم كاستى هايى پديد آمده است. مثلا در مواردى، اين شماره روايت ذكر نشده است. مثل ص2333، ص2334 و ص2335.3 ـ در شماره گذارى احاديث، اشتباهاتى رخ داده؛ مثلا ص1054، شماره6057 چنين ادامه يافته است: 6055، 6058، تا آخر.4 ـ مؤلّف در شماره گذارى، از اعداد و ارقام هندى كه در بلاد عربى و تقريبا تمام كشورهاى اسلامى رايج است، روگردان شده و در اين باب، آنچه خود داشته ز بيگانه تمنّانموده و اعداد و ارقام لاتينى به كار برده است.5 ـ مطالب چندش آور و خارج از نزاكت به حضرت اميرالمؤمنين(ع)، نسبت داده شده است كه بسيار زشت است. مثلا: ص1001، ش5790 و 5791؛ ص999، ح5؛ شماره پياپى5776.6 ـ از زبان حضرت اميرالمؤمنين(ع) در فضائل برخى صحابه، سخنانى نقل كرده كه با سيره و ساير سخنان آن حضرت قطعا مخالف است و پيداست كه اين فضائل را وضّاعان و جعّالان دوران اموى اختراع كرده اند. براى نمونه، رجوع كنيد به: ص1027، ش5910و5911؛ ص1026، ش2525؛ ص1216، ش6968؛ ص1140، ش6533؛ ص1026، ش5620؛ ص1213، ش6935.7 ـ روايات اين اثر، طبق نام راويان، به ترتيب حروف الفبا تنظيم شده است، ولى هفت صفحه پايانى جلد هفتم، درهم و برهم و نامنظم است.
