4- گوشها
حكم برخى از صورتهاى جرم بر گوشها عبارت است از:1- بريدن هر دو گوش بطور كامل ، ديه كامل دارد.2- بريدن يكى از دو گوش بطور كامل ،12 ديه دارد.3- بريدن قسمتى ازگوش ، ديه اش به همان نسبت است ، مثلاً اگر 12- گوش بريده شود12 ديه گوش و ... .4- نرمه گوش 13 ديه گوش و در قسمتى از آن به همان نسبت .5- شكافتن گوش (پاره كردن پرده گوش ) 13 ديه گوش است بنابر احتياط.(99)ديه اعضاى بدن (2):
5 لبها
جنايت بر لبهاى انسان چند صورت دارد. قبل از پرداختن به حكم آن تذكر اين نكته لازم است كه :حدود لب بالا از نظر عرض مقدارى است كه لثه را مى پوشاند ومتصل به دو روزنه و ديواره بينى است و طول آن همان طول دهان مى باشد و حدود لب پايين ، از نظر عرض مقدارى است كه لثه پايين را مى پوشاند و طول آن
همان طول دهان است و حاشيه دو طرف دهان (گونه ها) جز لبها نيست .(100)اينك به بيان حكم برخى از جنايتهايى كه بر لبها وارد مى شود، مى پردازيم :1- قطع هر دو لب ، ديه كامل 2- قطع هر يك از دو لب ، 12 ديه (101) 3- شكافتن دو لب به طورى كه دندانها آشكار شوددر صورت خوب نشدن ،13 ديه
درصورت خوب شدن ،15 ديه 4- شكافتن يكى از لبهادر صورت خوب نشدن ، 13 ديه يك لب (16 ديه كامل )
در صورت خوب شدن 15 ديه يك لب (110 ديه كامل ) 5- جنايت بر لب بطورى كه جمع شود و روى دندانها را نپوشاند، (ارش و) حكومت (102) 6- زبان جنايت بر زبان شخص سالم يا لال اعم از قطع كامل ، نصف يا قسمتى از آن صورتهاى گوناگونى دارد كه به
برخى از آنها اشاره مى كنيم :
الف- زبان شخص سالم
1- قطع كامل آن ، ديه كامل دارد.(103)2- قطع قسمتى از آن ، به حروف معجم (104) بررسى مى شود و ديه بر تمام آنها به طور مساوى تقسيم مى گردد.بنابراين اگر همه حروف معجم ازبين برود، ديه كامل دارد و چنانچه برخى از بين رود، فقط سهم ازبين رفته ، واجب است .(105)3- آنچه در(صحت ونقص ) زبان شخص سالم معتبراست ، مقدار از بين رفتن حروف است - نه مقدارمساحت زبان
بنابراين اگرنصف زبان قطع شده ، ولى 14 حروف ازبين رود،14 ديه به او تعلق مى گيرد. وچنانچه ربع زبان
بريده شود، ولى 12 حروف ازبين رود،12 ديه به اوتعلق مى گيرد.(106)4- اگر با جنايت حرفى از بين نرود، ليكن زبانش سنگين يا تندگو گردد، به صورتى كه عيب شمرده شود، مرجع ،
تعيين (ارش و) حكومت است .(107)5- بريدن زبان بچه قبل از رسيدن به حد سخن گفتن ، ديه كامل دارد واگر به آن حد برسد، ولى به سخن نيامده
باشد، 13 ديه دارد.(108)