چهل حديث درباره حضرت زهرا عليها السلام
رحيم شميم ارزش شناخت فاطمه عليها السلام
1. امام صادق عليه السلام مىفرمايند: «... فمن عرف فاطمة حق معرفتها فقد ادرک
ليلة القدر؛(1)هر کس به شناختحقيقى فاطمه
عليها السلام دستيابد، بىگمان شب قدر
را درک کرده است.»
آثار محبتبه فاطمه عليها السلام
2. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«من احب فاطمة ابنتى فهو فى الجنة معى ومن
ابغضها فهو فى النار؛(2) هر کس فاطمه عليها
السلام دخترم را دوستبدارد، در بهشتبا
من است، و هر کس با او دشمنى ورزد، در آتش
[دوزخ] است.»
اطاعت از فاطمه عليها السلام
3. امام باقر عليه السلام مىفرمايند: «... ولقد کانت ـ عليها السلام ـ مفروضة
الطاعة على جميع من خلق الله من الجن
والانس والطير والوحش والانبياء
والملائکة... ؛(3) اطاعت از فاطمه عليها
السلام بر تمامى آفريدگان خدا از جن و
آدميان و پرندگان و وحوش و پيامبران و
فرشتگان واجب است.»
دستورهاى فاطمه عليها السلام
4. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«... يا على انفذ لما امرتک به فاطمة فقد
امرتها باشياء امر بها جبرئيل عليه
السلام... ؛(4) اى على! آنچه را فاطمه عليها
السلام بدان امر مىکند، انجام ده؛ زيرا
من چيزهايى را به او امر کردهام که
جبرئيل عليه السلام به آنها امر کرده است.»
خلقت فاطمه عليها السلام
5. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«ان فاطمة خلقتحورية فى صورة انسية... ؛(5)
(6) بىشک فاطمه عليها السلام حوريهاى است
که به صورت انسان آفريده شده است.»
چرا نام فاطمه عليها السلام
6. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«انى سميت ابنتى فاطمة لان الله عزوجل
فطمها وفطم من احبها من النار؛(7) من نام
دخترم را فاطمه عليها السلام گذاشتم؛ زيرا
خداى ـ عزوجل ـ فاطمه عليها السلام و هر کس
که او را دوست دارد، از آتش دوزخ دور نگه
داشتهاست.»
آثار نام فاطمه عليها السلام
7. امام کاظم عليه السلام مىفرمايند: «لايدخل الفقر بيتا فيه اسم محمد او احمد
او على او الحسن او الحسين او جعفر او طالب
او عبدالله او فاطمة من النساء؛(8) در
خانهاى که نام محمد يا احمد يا على يا حسن
يا حسين يا جعفر يا طالب يا عبدالله و يا از
ميان زنان، فاطمه باشد، فقر [و تنگدستى]
وارد نمىشود.»
احترام به نام فاطمه عليها السلام
8. امام صادق عليه السلام به شخصى که نامدخترش را فاطمه گذاشته بود، فرمود:
«... اذا سميتها فاطمة فلا تسبها و
لاتلعنها ولاتضربها؛(9) حالا که نام او را
فاطمه گذاشتهاى، پس دشنامش مده، نفرينش
مکن و کتکش مزن.»
الگوى نمونه
9. امام زمان عليه السلام در يکى ازنامههايشان مىفرمايند:
«وفى ابنة رسول صلى الله عليه و آله لى
اسوة حسنة... ؛(10) در دختر پيامبر خدا صلى
الله عليه و آله براى من الگوى نيکويى
است.»
ياور خوب
10. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آله ازحضرت اميرالمؤمنين، على عليه السلام
درباره حضرت فاطمه زهرا عليها السلام
پرسيدند، حضرت پاسخ دادند:
«نعم العون على طاعة الله؛(11) [فاطمه عليها
السلام] خوب ياورى در راه اطاعت و بندگى
خداست.»
عزيزترين مردم
11. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«... فاطمة اعز البرية على(12) ؛ فاطمه عليها
السلام عزيزترين مردم در نزد من است.»
نور چشم و ميوه دل من
12. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«... ان فاطمة بضعة منى و هى نور عينى وثمرة
فؤادى... ؛(13) فاطمه عليها السلام پاره تن و
نور چشم و ميوه دل من است.»
خشم و خشنودى فاطمه عليها السلام
13. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«ان الله ليغضب لغضب فاطمة ويرضى
لرضاها؛(14) بىشک خداوند با خشم فاطمه
عليها السلام به خشم مىآيد و با خشنودى
او خشنود مىشود.»
دشمن فاطمه عليها السلام در دوزخ است
14. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«... يا فاطمة! لو ان کل نبى بعثه الله وکل
ملک قربه شفعوا فى کل مبغض لک غاصب لک ما
اخرجه الله من النار ابدا؛(15) اى فاطمه! اگر
تمام پيامبرانى که خدا برانگيخته و تمام
فرشتگانى که مقرب درگاه خود گردانده است،
براى هر کينه توزى که حق تو را غصب نموده
است، شفاعت کنند، هرگز خدا او را از آتش
[دوزخ] خارج نمىسازد.»
اختر تابناک
15. امام صادق عليه السلام مىفرمايند: «... فاطمة کوکب درى بين نساء اهل الدنيا...
؛(16) فاطمه عليها السلام اخترى تابناک در
ميان زنان دنياست.»
سرور زنان
16. امام صادق عليه السلام مىفرمايند: «... فاطمة سيدة نساء العالمين من الاولين
والاخرين؛(17) فاطمه عليها السلام سرور زنان
جهانيان از اولين تا آخرين است.»
تسبيحات حضرت زهرا عليها السلام
17. امام باقر عليه السلام مىفرمايند: «ما عبد الله بشىء من التحميد افضل من
تسبيح فاطمة عليهاالسلام... ؛(18) خداوند در
حمد و ستايش به چيزى برتر از تسبيح فاطمه
عليها السلام عبادت نشده است.»
درود بر فاطمه عليها السلام
18. امام رضا عليه السلام مىفرمايند: «اول من جعل له النعش فاطمة ابنة رسول
الله، صلوات الله عليها وعلى ابيها وبعلها
وبنيها؛(19) نخستين کسى که پس از مرگش براى او
تابوت ساخته شد، فاطمه عليها السلام دختر
رسول خدا صلى الله عليه و آله بود؛ درود و
صلوات خدا بر او و پدر و شوهر و فرزندانش
باد.»
نفرين الهى براى دشمنان فاطمه عليها
السلام
19. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«ملعون ملعون من يظلم بعدى فاطمة ابنتى
ويغصبها حقها ويقتلها... ؛(20) مورد نفرين
است، مورد نفرين است هر کس پس از من به
فاطمه عليها السلام دخترم ستم کند و حقش را
غصب نمايد و او را بکشد.»
زيارت فاطمه عليها السلام
20. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«... من زار فاطمة فکانما زارنى... ؛(21) هر کس
فاطمه عليها السلام را زيارت کند، مانند
اين است که مرا زيارت کرده است.»
نماز مخصوص فاطمه عليها السلام
21. امام صادق عليه السلام مىفرمايند: «من صلى اربع رکعات فقرا فى کل رکعة
بخمسين مرة «قل هو الله احد» کانت صلوة
فاطمة عليهاالسلام... ؛(22) هر کس چهار رکعت
نماز بخواند [هر دو رکعتبه يک سلام] و در
هر رکعت [پس از سوره حمد] پنجاه مرتبه سوره
«قل هو الله احد» را بخواند، اين نماز،
نماز فاطمه عليها السلام است.»
من از تو هستم
22. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«يا فاطمة... انت منى وانا منک... ؛(23) اى
فاطمه! تو از من هستى و من از تو هستم.»
پدرت به قربانت
23. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«... فداک ابوک يا فاطمة؛(24) پدرت به قربان تو
باد اى فاطمه عليها السلام!»
بوى بهشت
24. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«... ففاطمة حوراء انسية وکلما اشتقت الى
رائحة الجنة شممت رائحة ابنتى فاطمة عليها
السلام؛(25) فاطمه عليها السلام حوريهاى
استبه صورت انسان که من هر گاه مشتاق بوى
بهشت مىشوم، دخترم فاطمه عليها السلام
را مىبويم.»
فاطمه عليها السلام قلب محمد صلى الله
عليه و آله
25. حضرت اميرالمؤمنين، على عليه السلاممىفرمايند:
«... ان الحسن والحسين سبطا هذه الامة وهما
من محمد کمکان العينين من الراس واما انا
فکمکان اليد من البدن واما فاطمة فکمکان
القلب من الجسد... ؛(26) حسن و حسين عليهما
السلام دو سبط اين امت هستند، و آن دو براى
محمد صلى الله عليه و آله همانند دو چشم
براى سرند، و من [براى محمد صلى الله عليه و
آله] همانند دستبراى بدن هستم، و فاطمه
عليها السلام [براى محمد صلى الله عليه و
آله] همانند قلب براى بدن است.»
افتخار على عليه السلام به فاطمه عليها
السلام
26. حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلاممىفرمايند:
«... انا زوج البتول سيدة نساء العالمين...
؛(27) من همسر بتول عليها السلام هستم؛ همان
کسى که سرور زنان جهانيان است.»
فاطمه عليها السلام زهره است
27. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«انا الشمس وعلى عليه السلام القمر
وفاطمة الزهرة والفرقدان الحسن والحسين؛(28)
من خورشيدم و على عليه السلام ماه و فاطمه
عليها السلام، زهره (ناهيد) است و حسن و
حسين عليهما السلام دو ستاره نور افشان
فرقدان هستند.»
ايمان فاطمه عليها السلام
28. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«يا سلمان! ان ابنتى فاطمة ملا الله قلبها
وجوارحها ايمانا ويقينا الى مشاشها تفرغت
لطاعة الله... ؛(29) اى سلمان! به راستى که
خداوند قلب و اعضاى فاطمه عليها السلام تا
استخوانهايش را از ايمان و يقين آکنده
ساخته است؛ به گونهاى که در طاعتخدا
جديت دارد.»
زيارت شهيدان
29. امام صادق عليه السلام مىفرمايند: «ان فاطمة عليها السلام کانت تاتى قبور
الشهداء فى کل غداة سبت... ؛(30) فاطمه عليها
السلام در هر بامداد شنبه به مزار شهيدان
مىرفت.»
بوى خوش فاطمه عليها السلام
30. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«رائحة الانبياء رائحة السفرجل ورائحة
الحور العين رائحة الآس ورائحة الملائکة
رائحة الورد ورائحة ابنتى فاطمة الزهراء
رائحة السفرجل والآس والورد... ؛(31) بوى
پيامبران بوى به و بوى حورالعين بوى آس و
بوى فرشتگان بوى گل سرخ است، ولى بوى دخترم
فاطمه عليها السلام بوى به و آس و گل سرخ
روى هم است.»
على عليه السلام شايستهترين انسان براى
فاطمه عليها السلام
31. امام صادق عليه السلام مىفرمايند: «... لولا ان اميرالمؤمنين عليه السلام
تزوجها لما کان لها کفو الى يوم القيامة
على وجه الارض آدم فمن دونه؛(32) به راستى اگر
اميرالمؤمنين عليه السلام فاطمه عليها
السلام را به ازدواج خود در نياورده بود،
تا روز قيامتبر روى زمين از آدم تا پس از
آدم براى فاطمه عليها السلام همتايى
نبود.»
پيوند آسمانى
32. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«ما زوجت فاطمة الا لما امرنى الله
بتزويجها؛(33) من فاطمه عليه السلام را به
ازدواج در نياوردم، مگر پس از آنکه خداوند
مرا به ازدواج او فرمان داد.»
انجام کارهاى سختخانه
33. حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام دربارهحضرت فاطمه زهرا عليها السلام
مىفرمايند:
«انها استقتبالقربة حتى اثرفى صدرها
وطحنتبالرحى حتى مجلتيدها وکسحت
البيتحتى اغبرت ثيابها واوقدت النار تحت
القدر حتى دکنت ثيابها فاصابها من ذلک ضرر
شديد؛(34) حضرت فاطمه زهرا عليها السلام آن
قدر با مشک، آب کشيد که اثر آن در سينهاش
آشکار شد و چندان با دستخود آسياب کرد که
دستهايش پينه زد و آن قدر خانه را جاروب
کرد که لباسهايش خاک آلود گرديد. و چندان
آتش در زير ديگ روشن کرد که لباسهايش سياه
و دود آلود شد و از اين کارها رنج و سختى
زيادى به او رسيد.»
فاطمه عليها السلام مطيع دائم على عليه
السلام
34. حضرت اميرالمؤمنين على عليه السلاممىفرمايند:
«فوالله... لا اغضبتنى ولاعصت لى امرا ولقد
کنت انظر اليها فتنکشف عنى الهموم
والاحزان؛(35) سوگند به خدا که فاطمه عليها
السلام هيچ گاه مرا خشمگين نکرد و در هيچ
کارى از من سرپيچى ننمود. و من هرگاه به
فاطمه عليها السلام نگاه مىکردم، غم و
اندوه از من زدوده مىشد.»
نور فاطمه عليها السلام از نور خداست
35. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«... نور ابنتى فاطمة من نور الله وابنتى
فاطمة افضل من السماوات والارض... ؛(36) نور
دخترم فاطمه عليها السلام از نور خداست، و
دخترم فاطمه عليها السلام برتر از آسمانها
و زمين است.»
فاطمه عليها السلام بر بالين آدمى
36. امام باقر و امام صادق عليهما السلاممىفرمايند:
«حرام على روح ان تفارق جسدها حتى ترى
الخمسة: محمدا وعليا وفاطمة وحسنا وحسينا
بحيث تقر عينها او تسخن عينها... ؛(37) بر روح
آدمى حرام است که از بدنش جدا شود، مگر
آنکه پنج تن را ببيند: محمد و على و فاطمه و
حسن و حسين عليهم السلام، و آن هم به
گونهاى است که يا چشم آدمى روشن و يا
تاريک و محزون مىشود.»
فاطمه عليها السلام شهيده است
37. امام کاظم عليه السلام مىفرمايند: «ان فاطمة عليها السلام صديقة شهيدة... ؛(38)
فاطمه عليها السلام بانوى بسيار راست گويى
است که او را به شهادت رساندهاند.»
اشتياق بهشتبه فاطمه عليها السلام
38. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«اشتاقت الجنة الى اربع من النساء: مريم
بنت عمران، وآسية بنت مزاحم زوجة فرعون
وخديجة بنتخويلد وفاطمة بنت محمد صلى
الله عليه و آله؛(39) بهشت مشتاق چهار زن است:
مريم دختر عمران، آسيه دختر مزاحم و زن
فرعون، خديجه دختر خويلد و فاطمه عليها
السلام دختر محمد صلى الله عليه و آله.»
فاطمه عليها السلام و خردسالان
39. امام صادق عليه السلام مىفرمايند: «ان اطفال شيعتنا من المؤمنين تربيهم
فاطمة عليها السلام؛(40) بىشک خردسالان
شيعه ما از مؤمنان را فاطمه عليها السلام
پرورش مىدهد.»
شفاعت فاطمه عليها السلام
40. پيامبر اکرم صلى الله عليه و آلهمىفرمايند:
«... يا فاطمة ابشرى فلک عندالله مقام
محمود تشفعين فيه لمحبيک وشيعتک؛(41) اى
فاطمه عليها السلام مژده باد! که در پيشگاه
خدا مقامى شايسته دارى که در آن مقام براى
دوستان و شيعيانتشفاعت مىکنى.»
1. بحارالانوار، ج43، ص65.
2. همان، ج27، ص116.
3. دلائل الامامة، ص28.
4. بحارالانوار، ج22، ص484.
5. همان، ج78، ص112.
6. عيون اخبار الرضا عليه السلام، ج2،
ص46.
7. کافى، ج6، ص19.
8. همان، ص48.
9. بحارالانوار، ج53، ص180.
10. همان، ج43، ص117.
11. الامالى، شيخ مفيد، ص259.
12. الامالى، شيخ صدوق، ص486.
13. الامالى، شيخ مفيد، ص94.
14. بحارالانوار، ج76، ص354.
15. کافى، ج1، ص195.
16. معانى الاخبار، ص107.
17. کافى، ج3، ص343.
18. بحارالانوار، ج78، ص249.
19. همان، ج73، ص354.
20. همان، ج43، ص58.
21. من لايحضره الفقيه، ج1، ص564.
22. بيت الاحزان، ص19؛ بحارالانوار، ج43،
ص32.
23. بحارالانوار، ج22، ص490.
24. التوحيد، شيخ صدوق، ص117.
25. بحارالانوار، ج39، ص352؛ کتاب سليم بن
قيس، ص830.
26. معانى الاخبار، ص58.
27. بحارالانوار، ج24، ص74؛ معانى
الاخبار، ص114.
28. بحارالانوار، ج43، ص46؛ مناقب، ج3،
ص337.
29. وسائل الشيعة، ج2، ص879.
30. بحارالانوار، ج66، ص177.
31. خصال، ج2، ص414.
32. عيون اخبار الرضا عليه السلام، ج2،
ص59.
33. علل الشرايع، ج2، ص366.
34. بحارالانوار، ج43، ص134.
35. همان، ج15، ص10.
36. کشف الغمة، ج1، ص414.
37. کافى، ج1، ص458.
38. بحارالانوار، ج43، ص53.
39. همان، ج6، ص229؛ تفسير على بن ابراهيم،
ج2، ص332.
40. بحارالانوار، ج76، ص359.