اثر پراشكفتى
وى, معروف به شفيعاى اعمى شيرازى, شاعر قرن دوازدهم و دوران شاه سلطان حسين صفوى است كه در خردسالى بر اثر آبله نابينا شد. او در سال 1125 زنده بوده است. على اصغر حكمت رساله اى به زبان فرانسه و در شرح حال اين شاعر نابينا نوشته كه در اكتبر 1957 و در دهلى نو چاپ شده است.(1) اعلم نحوى (متوفى 476هـ.ق.)
ابوالحجاج يوسف بن سليمان بن عيسى اندلسى, دانشمند اديب و نحوى بود كه در پايان عمر چشمش از ديدن بازماند. ( شرح جمل زجاجى) از آثار اوست.(1) اعمى التُّطَيلى (متوفى 535هـ.ق./1130م.)(1)
ابوجعفر, ابوعباس, احمدبن عبدالله بن هريرة القبسى از شعراى اهلِ اندلس است. آقاى عبدالحميد عبداللّه الهرامة كتابى به نام (الاعمى التّطيلى حياته وادبه) در شرح حال او نوشته كه در طرابلس به چاپ رسيده است. ديوان (الاعمى التطيلى) نيز با تحقيق احسان عباس, در دارالثقافه بيروت چاپ شده است. انصارى (زكريابن محمد) (823 ـ926هـ.ق.)
وى, ابويحيى نام داشته از علماى شافعى مذهب و از محدثين و مفسرين و قضات است كه در سنيكه مصر به دنيا آمده و در همان جا به تحصيل علوم زمان خود پرداخت و در آن ها تبحريافته (شيخ الاسلام) لقب گرفت. مدتى در قاهره, بر مسند قضاوت تكيه داد و در اواخر عمر نابيناشده در قاهره دار فانى را وداع گفت. آثار بسيارى دارد از جمله:
1 ـ فتح الرحمن; 2 ـ شرح ايساغوجى;
3 ـ تنقيح تحرير اللباب (در منطق);
4 ـ منهج الطلاب;
لازم به ذكر است كه اين چهار اثر به زيور طبع آراسته شده است.(1)
ابن صفار (متوفاى 639هـ.ق.)
نامش, محمد و اهلِ اندلس بود و در ايران, تونس و مراكش ادبيات تدريس مى كرد. ابن صفار در بغداد به سراى باقى شتافت.(1) اردوبادى (1312 ـ1380هـ.ق.)
از آيةاللّه حاج سيد محمدعلى ابطحى اصفهانى شنيدم كه محمدعلى اردوبادى در پايان عمر نابينا شده است. در مقدمه يكى از آثار اين محقق (عليٌّ وليد الكعبه) نامِ نوزده اثر ايشان ذكر شده است.(1) ايروانى (متوفاى 1383هـ.ق.)
شيخ احمد ايروانى, فرزند شيخ عبدالحسين است. وى, 80سال زيست و در اواخر عمر نابينا شد.(1) ايروانى
نامش, حاج شيخ موسى است. اين خطيب و شاعر اديب, از صاحب نظران و محققين در تاريخ و خبر بوده است.(1) اعمى شهركردى (متولد حدود 1320هـ.ق.)
شيخ حسين, واعظى محترم و شاعرى روشندل و حافظِ قرآن عظيم بود كه در ابتدا (ذاكر) و بعدها (روشندل) تخلص مى كرد.(1) آثار او شامل: (مصيبت نامه) (مشتمل بر دوهزار بيت), (مناجات نامه) و (ديوان اشعار) است.