بیشترتوضیحاتافزودن یادداشت جدید صفحه 142 آلمانيها در عربستان آگاهى كافى پيدا كرد. ضمناً از خاندان ابن عبدالوهاب اخبار سيره و مغازى رسول الله و تاريخ اسلام و شرح مذاهب اسلامى را بياموخت و در مدرسه اجتماع بدوى تجارب بسيار اندوخت... و خلاصه آنكه فردى شايسته براى حكومت در صحرا و كارشناسى مطلع از فرهنگ و سنن عربى بار آمد. پدرش بعد از ترك رياض ابتدا به يكى از قبايل عجمان پناه برد امّا زندگى بين آن اعراب را براى خود و خانواده اش ناامن و پرخطر ديد. پس به «الرَبْعُ الخالى» رفته چند ماهى را بين قبيله بنى مُرَّه گذراند. آن ماهها سخت ترين ايام زندگى عبدالعزيز بود. بنى مُرَّه وحشى ترين و خونخوارترين اعراب صحرا بودند و شرايط بسيار دشوار زندگى در صحارى سوزان و بادهاى سموم و گرسنگى و تشنگى و خوردن سوسمار و خرماى خشك و شير شتر براى اميرزاده اى جوان چون او سخت و بلكه غير قابل تحمل مى نمود. مع ذلك همه اين دشواريها را ناگزير بر خود هموار كرد و راه و رسم مبارزه با فقر و گرسنگى و تشنگى را بخوبى فراگرفت. خانه عبدالرحمن در كويت كوچك و نامناسب بود، افراد خانواده او فقط دو اطاق خواب و يك اطاق نشيمن و يك اطاق براى انبار و پخت و پز داشتند. ليكن در همين سراى كوچك حرفهاى بزرگ زده مى شد و رجال سياسى عرب و اروپايى در آن رفت و آمد مى كردند. تركها مى خواستند عبدالرحمان را به سوى خود بكشند. شيخ كويت كه از روى كشته دو برادرش گذشته به امارت رسيده بود و آرزوى تسلّط بر عربستان را در سر مى پروراند. پيوسته حركات و فعاليتهاى عبدالرحمان را زير نظر داشت. روسها مى كوشيدند از ضعف ايران و عثمانى استفاده كنند و بر راه دريايى هند مسلّط شوند. آلمانيها با تركان عثمانى ساخته، درصدد بودند راه آهن برلين را به كويت متصل سازند و بالأخره انگليسيها كه بيش از سه قرن در خليج فارس سابقه داشتند و در بوشهر و ساير بنادر معتبر ايران نمايندگى سياسى و بازرگانى داير كرده بودند ـ و دامنه نفوذشان از مشرق تا اقيانوس كبير امتداد داشت ـ نقشه هاى دقيق براى عربستان طرح كرده مراقب عبدالرحمان و عبدالعزيز بودند و آن پدر و پسر را مى آزمودند. عبدالعزيز همه اين جريانات را مى ديد و مذاكراتى را كه با پدرش مى شد مى شنيد و در ذهن خود نقشه استمداد از بريتانيا را براى استرداد ملك موروث مى پروراند. قبل از او شيخ