سيد ضياء الدين كياء الحسينیو عـلـی بـاقـــري تحقيق حاضر را می توان به دو بخش نظری و تجربی تقسيم نمود در بخش نظری تحقيقات انجام شده حول محور تأمين اجتماعی است ولی ادبيات آن در بين انديشمندان اسلامی چند سالی است كه رواج يافته است. ولی تحقيق حاضر كه در صدد برآورد مقدار بالقوه مقدار پولی منابع مالی لازم الاداء و ارتباط آن با تأمين اجتماعی می باشد در نوع خود در ايران تازه و بديع می باشد و به همين علت اگر چه تحقيقی تازه و قدمی ابتدائی در حوزه تحقيقات اقتصاد اسلامی بوده ولی اميد داريم تا زمينه ساز تحقيقات بعدی در اين زمينه باشد. از آن جا كه تحقيق حاضر به طور كلی به دو بخش نظری و كاربردی تقسيم شده در فصل اول به مباحث نظری و اصول و مبانی تأمين اجتماعی در اسلام پرداخته می شود. به همين خاطر در فصل دوم به تعريف تأمين اجتماعی و مفاهيم مربوط به آن كه در طی تقريباً قرن گذشته وارد حوزه علوم اجتماعی شده، پرداخته می شود. در فصل سوم به طور گذرا به اصول و مبانی تأمين اجتماعی متعارف پرداخته شده و در فصل چهارم اصول و مبانی تأمين اجتماعی در اسلام مورد تحقيق قرار می گيرد كه سه اصل عدالت، اخوت و برادری و كرامت انسانی به طور تفصيل مورد بحث قرار می گيرد و ارتباط آنان با تأمين اجتماعی را از متون اصلی (قرآن و سنت) نشان داده شده است. در دو فصل پنجم و ششم به نقش و وظايف مردم و حكومت در تأمين اجتماعی از منظر اسلام می پردازيم. و در فصل هفتم منابع مالی تأمين اجتماعی از ديدگاه اسلام را بر می شمارند. و به فراخور حال هر كدام را توضيح می دهيم از آن جا كه در اين تحقيق در صدد محاسبه حقوق مالی لازم الاداء در اسلام كه ماهيت تأمين اجتماعی دارد و از طرف ديگر با توجه به آمارهای موجود در كشور مقدار آن قابل برآورد باشد لذا مباحث نظری و فقهی مربوط به خمس و زكات كه تحت اين مفهوم می باشند را با تفصيل بيشتر بحث می نماييم. فصل هشتم را به خطرات و حوادثی كه در اسلام به طور منصوص مورد حمايت تأمين اجتماعی قرار می گيرد اختصاص دارد. در فصل نهم در ابتدا روش های برآورد ماليات را كه از جانب اقتصاد دانان بخش ماليه ارائه شده را برای برآورد خمس طرح نموده و بعد از بررسيی محدوديت های هر يك، روش شبيه سازی خرد را برای برآورد خمس در سطح كشور انتخاب می نماييم. در نهايت در فصل دهم ارقام هزينه های مذهبی لازم الاداء در سطح ملی از طريق جمع تفكيكی آنها به دست آمده و با يكديگر مقاسيه می گردند و سپس مقادير بالقوه با مقادير بالفعل آن كه از جانب خانوارها پرداخت شده است مقايسه گرديده و آن گاه مقادير و نسبت مجموع آن با مجموع درآمدهای مالياتی دولت مقايسه می گردد، كه در صورت قابل اعتناء و توجه بودن اين ارقام پيشنهاداتی برای برنامه ريزي، جمع آوری اين مقادير، هدايت و افزايش كارآئی مصارف آن ارائه خواهد شد. ناگفته پيداست كه انجام تحقيقات تجربی و كاربردی محدوديت های خاص خود را داراست بالاخص اگر تحقيق دو نوع خود تازه و بديع بوده و اطلاعات مربوط به متغيرها و پارامتری های مربوطه بر اساس مبانی نظری آن علم جمع آوری نشده باشد كه در اين صورت اطلاعات موجود در رابطه با متغيرهای ديگر بايد شبيه سازی گرديده و برای محاسبه مورد استفاده قرار گيرد. مضافاً اينكه اگر اين نوع تحقيقات در كشورهائی كه از نظام اطلاعاتی و آماری منسجم برخوردار نمی باشد، صورت پذيرد مشكلات كار چند برابر خواهد شد. بنابراين در ابتداء و مقدمه محدوديت هايی كه در برآورد مقدار منابع مالی تأمين اجتماعي، اين طرح با آن مواجه بوده است، عنوان شده است.
لطفا منتظر باشید ...
