ايام جوانى به سرعت سپرى خواهد شد و ديگر بار باز نمى گردد. جوان بايد طورى برنامه خويش را تنظيم نمايد كه از اوقات فراغت خود به نفع سازندگى روحى و روانى خويش بهره گيرد و براى تشكيل خانواده و ترتيب فرزند در آينده، آمادگى لازم را به دست آورد؛ بايد قدر فرصتها و ايام پرارزش جوانى را بداند و آن را بيهوده هدر ندهد.(37)حضرت على عليه السلام مىفرمايد: پيش از آن كه پيرى ات فرا برسد از جوانى خود استفاده كن.(38)و نيز مىفرمايد: كسى كه وقت خود را به كسالت و بيهودگى صرف كند، به خوشبختى نمى رسد. جوان بايد در زندگى اش برنامه و نظم داشته باشد، تا اوفاتش چراگاه و سوسه هاس شيطانى نگردد.او بايد از تفريح و ورزش براى سالم سازى بدن در جهت پرورش روح استفاده كند، زيرا تفريح سالم، انسان را از ملالت كارهاى يكنواخت زندگى، رهايى مىبخشد. حضرت على عليه السلام مىفرمايند: فرح و شادمانى باعث وجد و نشاط روح مىشود.(39)متاسفانه بعضى از جوانان ما نمى دانند چگونه از اوقات فراغت خود بهره جويند؛ گاهى در خلال ايام تعطيلى و فراغت، مرتكب معصيت و گناه مىشوند و دست به كارهها ناشايست مىزنند و در نتيجه، موجبات كسالت و پشيمانى خود و ديگران از فراهم مىسازند.(40) بنابراين جوان مىتواند قسمتى از فرصتهاى خود را پس از مطالعه دروس، به ورزش و نيز فعاليتهاى فكرى و هنرى با دوستان خوب اختصاص دهد. موارد زير براى اوقات فراعت پيشنهاد مىگردد: - از نرمش و حركات سبك به طور مرتب و روزانه و يا هفته اى يك بار از ورزشهاى نيمه سنگين استفاده نمايد. بايد در انجام آنها برنامه اى وجود داشته باشد و از فرصتها استفاده شايسته اى به عمل آيد.- هر جوانى بايد استعدادهاى ذوقى خود را نيز شناسايى كند و پرادختن به خياطى، طراحى و دوزندگى، گلدوزى، قالى بافى و مليله دوزى، آشپزى و غيره كه مىتوان پس از خستگى از مطالعه، پاره اى از فرصتهاى مرده را كه معمولا بلا استفاده باقى مىماند، اختصاص به اين قبيل امور تفننى داد و در عين حال از آن، بهره جست.پرادختن به امور ذوقى از اين جهت، اهميت دارد كه اولا: بر توانايى انسان مىافزايد. ثانيا: سبب تلطيف روح او مىشود و زندگى را از حالت خشك و بى روح، خارج ساخته و شخصيت انسان به صورت چند بعدى (نه يك بعدى) رشد مىيابد.- در مطالعه بايد علاوه بر كتب درسى ببه افزاايش اطلاعات عمومى و فراگيرى قرائت قرآن و تجويد و زبانهاى خارجى و كتابهاى مفيد در زمينه هاى اعتقادى، اخلاقى، ادبى، تاريخى و سياسى نيز توجه داشت و در زمينه هاى مختلف بر اطلاعات خود افزود تا وسعت ديد پيدا نمود.- پاره اى از مهارتهاى فنى و عملى نيز در زندگى، مورد نياز است و بهتر است در دوران جوانى با استفاده از اوقات فراغت به فراگيرى آنها پرادخت، از قبيل: دوزندگى و برش پارچه و لباس و آشپزى و درست كردن غذا و شيرينى كه دختر جوان را براى زندگى آينده، آماده مىسازد.پس بايد در زندگى، برنامه ريزى همه جانبه كرد و به پرورش استعدادهاى فكرى، ذوقى، هنرى، علمى پرداخت تا ديدى واقع بينانه پيدا كرده و شخصيتى جامع به دست آورده و به كمال انسانى نزديك شود.