اندیشه سیاسی فارابی نسخه متنی

مكتب اسكندريه بود و هيروفيلوس طبيب، از بنيان‏گذاران مكتب اسكندريه، اولين كسى بود كه به فرمان بطلميوس به پيروى از روش ايرانيان پيش از اسلام، به تجارب طبى در محكومان و زندانيان مبادرت كرد. فيلسوف و طبيب مشهور جالينوس، القلوذى از اهالى برغامس (131 ـ 200م) پرورش يافته مكتب اسكندريه است كه كتاب‏هاى وى در طب و داروشناسى و تشريح، مورد استفاده مسلمانان بوده است.

در دوره تسلط روم مسيحى بر اسكندريه، شهرت فلسفه اين مكتب، هم‏پاى رياضيات، نجوم و طب بوده است و به ويژه تلاش‏هايى كه براى مصالحه آراى افلاطون و ارسطو با آراى فلسفى و دينى يهوديت و مسيحيت به عمل آمد، موجب پيدايش روش‏هاى جديدى در فلسفه شد كه به «روش نوافلاطوني» و «نو فيثاغوري» مشهور بود. از فلاسفه مشهور اين دوره، فيلون اسكندرانى (20 ق.م ـ 40 م) و امونيوس (اواخر قرن دوم و اوايل قرن سوم ميلادي) بنيان‏گذار فلسفه نوافلاطونى و شاگردانش، فلوطين، صاحب تاسوعات (205 ـ 270 م)، لونگين، اوريگن و فرفوريوس (233 ـ 304م) بوده‏اند كه فلسفه افلاطونى را به كمال رسانيدند. البته در تحكيم مبانى اين فلسفه، سهم عمده با امونيوس، فلوطين و فرفوريوس1 بوده است.

حوزه علمى اسكندريه تا اواخر قرن اول هجرى داير بود و بنابر شواهد تاريخى، در عهد عمر بن عبدالعزيز به انطاكيه منتقل شد. بنابراين، در جريان فتح مصر به دست مسلمانان، اين مركز داير بوده است؛ اما در گير و دار اختلافات و تعصبات داخلى، برخى از كتابخانه‏هاى آن از ميان رفته است. نقل شده كه بزرگ‏ترين كتابخانه اسكندريه، كه حدود هفتصد هزار جلد كتاب داشت، به فرمان قيصر، در سال 47 ميلادى در جريان ورود وى به اسكندريه، سوزانده شد و مجدداً وى به ايجاد آن همت گماشت. سپس در سال 390 ميلادى ويران گشت. ذبيح‏الله

1. فارابى در چند اثر خود، به‏ويژه در كتاب الجمع بين رأى الحكيمين به فلوطين و فرفوريوس استناد مي‏كند.