تفسیر نمونه جلد 26

‌
سپس به سومين كار زشت آنها اشاره كرده و آنها را مورد نكوهش قرار مى‏دهد، و مى‏افزايد: شما ميراث را (از طريق حلال و حرام) جمع كرده و مى‏خوريد" (وَ تَأْكُلُونَ التُّراثَ أَكْلًا لَمًّا) «1».

بدون شك خوردن اموالى كه از طريق ميراث مشروع به انسان رسيده كار مذمومى نيست، بنا بر اين نكوهش اين كار در آيه فوق ممكن است اشاره به يكى از امور زير باشد:

نخست اينكه منظور جمع ميان حق خود و ديگران است، زيرا كلمه" لم" در اصل به معنى" جمع" است، و بعضى از مفسران مانند" زمخشرى" در" كشاف" مخصوصا آن را به جمع ميان" حلال" و" حرام" تفسير كرده است، به خصوص اينكه عادت عرب جاهلى اين بود كه زنان و كودكان را از ارث محروم مى‏كردند، و حق آنها را براى خود برمى‏داشتند، و معتقد بودند ارث را بايد كسانى ببرند كه جنگجو هستند (زيرا بسيارى از اموالشان از طريق غارت به دست مى‏آمد، تنها كسانى را سهيم مى‏دانستند كه قدرت بر غارتگرى داشته باشند!).

ديگر اينكه وقتى ارثى به شما مى‏رسد به بستگان فقير و محرومان جامعه هيچ انفاق نمى‏كنيد، جايى كه با اموال ارث كه بدون زحمت به دست مى‏آيد چنين مى‏كنيد، مسلما در مورد درآمد دسترنج خود بخيل‏تر و سخت‏گيرتر خواهيد بود و اين عيب بزرگى است.

سوم اينكه منظور خوردن ارث يتيمان و حقوق صغيران است زيرا بسيار ديده شده است كه افراد بى‏ايمان، يا بى‏بندوبار هنگامى كه دستشان به اموال‏

(1)" لم" به معنى جمع‏آورى كردن است، و گاه به معنى جمع‏آورى توأم با اصلاح نيز آمده.