اركان اين برهان را سه مطلب تشكيل مى دهد:.1. در جهان هستى تا آن جا كه عقل و دانش بشر از روى پديده ها و اسرار آنها پرده برداشته، به جز نظم و دقت چيزى نيافته است و تمام دانشمندان جهان و مكتشفان بزرگ در بررسى هاى خود اعتراف مى كنند كه در سراسر جهان جز محاسبه و اندازه گيرى و جز نظام و تشكيلات حيرت انگيز، چيزى نديده اند.حتى تمام كوشش هاى بشر در مراكز علمى و آزمايشگاه ها و رصدخانه ها براى اين است كه نظام هايى را كه براين جهان حكومت مى كند كشف كنند و هدف بازگو كنندگان رازهاى طبيعت، چيزى نيست، جز پرده بردارى از اسرار طبيعت و قوانين پيچيده و نظام هايى كه بر آن حكومت مى كند، و همه علوم طبيعى با رشته هاى گوناگون خود مبيّن و روشنگر نظم شگرف جهان هستى است.2. هر پديده اى (چيزى كه قبلاً داراى هستى و وجود نبوده و بعداً موجود شده است) براى خود علتى دارد و قانون عليت و معلوليت، يك قانون عمومى و همگانى است.3. پديده اى كه در آن نظم و تدبير و سنجش و اندازه گيرى به كار رود، نمى تواند دستاورد تصادف باشد، بلكه معلول علتى است كه آن را از روى انديشه و محاسبه و دقت به وجود آورده است.براى روشن شدن مطلب ناچاريم اندكى درباره هريك از سه اصل ياد شده كه پايه هاى برهان نظم به شمار مى روند بحث كنيم.