درس 30: خداوند حكيم - عقائد اسلامی در پرتو قرآن عقل و حدیث نسخه متنی

درس 30: خداوند حكيم

> معناى حكيم

بررسى نظام جهان آفرينش، همان طور كه ما را به وجود صانع جهان رهبرى مى كند، به اراده حكيمانه او در آفرينش جهان نيز دلالت مى كند؛ زيرا حكيم كسى است كه كارها را حساب شده، متقن و استوار انجام دهد و اعمال و مصنوعات او براساس طرح ريزى صحيحى انجام گيرد. ما هنگامى كه در جهان خلقت و اسرار و رموز آن دقيق مى شويم به روشنى در مى يابيم كه اين نظام به بهترين صورت ممكن و به نحوى كه شايسته آفرينش بوده انجام گرفته است.

هر روز علم و دانش گام هاى تازه ترى در كشف رازهاى جهان بر مى دارد و سير علم از تكامل باز نايستاده و هر روز به رموز تازه اى از اسرار خلقت دست مى يابد، تا كنون يافته بشر از جهان طبيعت همين بوده كه جهان آفرينش با اتقان و استحكام خاصى آفريده شده و طراح اين جهان آن چنان كاردان و حكيم بوده است كه هرچيز را به جاى خويش به بهترين صورت ممكن قرار داده است..

شما به عنوان نمونه در نظام آفرينش خفاش دقت كنيد! اين پرنده چون در روز روشن نمى تواند در جستجوى روزى باشد ناچار است شب از لانه خود بيرون آمده به سراغ طعمه برود، ولى در تاريكى شب خطر برخورد با اشياى مختلف وجود دارد.

طراح آفرينش، ساختمان بدن او را با نيرويى شبيه (رادار) مجهز ساخته تا از هرگونه مانع، پيش از رسيدن به آن باخبر گردد.

اميرمؤمنان عليه السلام در يكى از سخنان خود زندگى اسرار آميز اين پرنده را نشان حكمت خدا دانسته و مى فرمايد:.

و من لطائف صنعتِهِ و عجائب حِكمتِهِ ما ارانا من غَوامضِ الحِكمَةِ فى هذِهِ الخفافيش...؛(5).

از مصنوعات دقيق و حكمت هاى شگفت انگيز خداوند كه ما را به رموز پيچيده آفرينش هدايت مى كند چگونگى خلقت اين شب پره هاست....

اگر خداى متعال به انسان چشم داده تا محيط زندگى وطبيعت زيباى اطراف خود را به روشنى ببيند و براى حفاظت از اين چشم تدابيرى انديشيده است و آن را در جايى گود با حصارهايى استخوانى قرار داده و بر روى آن، سايبان و چترى نهاده تا از ورود عرق پيشانى در آن ممانعت كند و هم چنين براى جلوگيرى از ورود غبار و ذرات پراكنده در هوا آن را با مژگانى مجهز كرده است كه به هنگام باد و گرد و غبار و طوفانى بودن هوا مانند پرده كركره روى هم بيفتد و در عين دخول نور به چشم، از ورود ذرات و غبار جلوگيرى نمايد، اگر خداوند، زمين را مهد زندگى قرار داده و براى استقرار زندگى در اين كره، طرح حكيمانه اى ريخته كه پيدايش و دوام زندگى در آن به بهترين صورت امكان پذير باشد. و اگر جان داران و گياهان را متنوع آفريده و به هركدام اندام هاى مخصوص و تجهيزات ويژه اى بخشيده است، اينها همه شاهد حكمت پروردگار و گواه بر اراده حكيمانه اوست.

ساختمان گياهان كوهى كه در نقاط مرتفع پرورش پيدا مى كنند و سهم كمى از آب و رطوبت دارند با ساختمان گياهان كنار آب ها تفاوت زيادى دارد. گياهان كوهى، با كرك و پوست ضخيم آفريده شده اند كه آب و رطوبت در آنها حفظ شده كمتر تبخير گردند در حالى كه گياهان كنار آب ها با برگ هاى نازك و پوست لطيف خلق شده اند تا آب و رطوبت آن به آسانى در گرمى خورشيد بخار شود. سازمان وجود گياهان و جان دارانى كه در نقاط سردسير و يخ بندان زندگى مى كنند با آن دسته از نباتات و جان دارانى كه در نقاط گرم سير پديد مى آيند كاملاً متفاوت است و اندام و وسايل حياتى هر كدام، متناسب با محيط زيست آنها خلق شده است، خلاصه در جهان آفرينش، هر موجودى چه كوچك چه بزرگ به نحو احسن و صورت كامل آفريده شده و از هرگوشه اى از اين جهان جلوه هاى حكمت خداى متعال مشاهده مى شود.

اصولاً ناموزونى و نقص هر كار، نتيجه جهل و نادانى و يا عجز و ناتوانى انجام دهنده آن كار است. هنگامى كه با دليل هاى روشن پذيرفتيم كه خداى متعال داراى علم و قدرت بى پايان است و بر سراسر جهان احاطه كامل دارد و از كمال و نقص هر پديده اى پيش از آفرينش و بعد از آن آگاه است و قدرت و توانايى او آن چنان گسترده است كه مى تواند به هر ممكنى لباس هستى بپوشاند، ديگر معنا ندارد با اين علم و قدرت، پديده مورد نظر خود را ناقص و ناموزون پديد آورد.