7- درياها (2) - ترجمه احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم جلد 1

با رنگ سبز و نهرها را با كبود و كوه‏هاى مشهور را با رنگ خاكى كشيدم تا به ذهن‏ها آسان آيد، ويژگان و توده آنرا بفهمند [و بنا را در آن بر فهم همگانى (عرف) نهادم چنانكه فقيهان در دو مسأله «مكاتبت» و سوگند رفته‏اند (1)]

اقليم‏هاى عرب

1) جزيرة العرب چ ع: 67

2) عراق چ ع: 113.

3) اقور چ ع: 136

4) شام چ ع: 151

5) مصر چ ع: 193

6) مغرب چ ع: 215 مى‏باشد.

اقليمهاى عجم نخست

7) خاوران چ ع: 260

8) ديلم چ ع: 353

9) رحاب چ ع: 373

10) كوهستان چ ع: 384

11) خوزستان چ ع: 402

12) فارس چ ع: 420

13 كرمان چ ع: 459

14) سند چ ع: 474 مى‏باشد.

در ميان اقليمهاى عرب باديه است چ ع: 248 و در ميان اقليمهاى عجم كوير است چ ع: 487 كه ناچار از جدا كردن و توصيف آنها هستيم زيرا كه نياز بسيار به راه‏هاى فراوان آنها هست. درياها و رودها را نيز بابى جدا كردم زيرا كه نياز فراوان بدانست و مشكلات بسيار دارد.

7- درياها (2)

بدانكه در كشور اسلام جز دو دريا نمى‏بينيم نخست از خاور

(1) در اينجا در حاشيه چ ع 9، از نسخه C هفت سطر اضافه هست كه عينا همان سطرهاى 8- 14 ص 47 آن چاپ مى‏باشد و در عنوان «جدول كارگزاران» خواهد آمد.

تكيه مؤلف مقدسى بر فهم عرف و روش فقيها در چ ع: 32: 11 و 387، 22 نيز ديده مى‏شود.

(2) متن: ذكر البحار و الانهار. ولى رودخانه‏ها در ص 26 خواهد آمد.