ترسگاهها - ترجمه احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم جلد 1

يكى از روزها كه با ابو على بن حازم بن ساحل عدن نشسته و بر دريا مى‏نگريستم، بمن گفت: چرا انديشناك هستى؟ گفتم: مؤيّد باد شيخ! سرگردان اين دريايم! با اختلافها كه در آن است! شيخ امروز از داناترين مردم بر آن است، زيرا كه او پيشواى بازرگانان است و كشتى‏هايش همواره سراسر آنرا مى‏پيمايند، اگر لطف كرده آنرا طورى برايم توصيف نمايد كه شك را از دلم بزدايد نيكوكاريست! گفت: بر كارشناس آمدى! پس شن را با دست خود صاف كرده دريا را بر آن نقش بست، نه طيلسانى بود و نه پرنده‏اى! كرانه‏هائى دندانه‏دار و شاخه‏هائى چند برايش نهاد، پس گفت: دريا چنين است و صورت ديگر ندارد، و من آنرا بسادگى بر مى‏كشم، خليج‏ها و شاخه‏ها را رها ميكنم، جز شاخه «ويله»، براى شهرتى كه دارد و نيازى شديد كه بدان هست و بسيارى سفرها كه در آن است. موارد اختلاف را رها ميكنم و آنچه مورد اتفاق است ميكشم. بهر حال آن دريا بر سه چهارم جزيرة العرب مى‏گردد و و همچنانكه گذشت دو زبانه دارد، يكى بسوى مصر و حجاز مى‏رود و در جائى از ديگرى جدا مى‏شود كه «فاران» ناميده مى‏شود (1). بزرگى اين دريا و گسترش آن ميان عدن و عمان است، تا آنجا كه گشاديش به پيرامن ششصد فرسنگ مى‏رسد، سپس زبانه ديگر به آبادان مى‏رود.

ترسگاهها

جبيلان

يكى از جاهاى خطرناك منطقه است كه جاى غرق‏

(1) ترجمه نسخه بدلى كه در حاشيه ص 11 چ ليدن هست چنين است:

بى گمان اين دريا را دو شاخه است، يكى به «ويله» مى‏رود و ديگرى به «قلزم» و يك خليج نيز دارد كه به «آبادان» مى‏رود.